فاطمه قاسمزاده عضو هيات مديره انجمن پويا (فعال در حوزه آموزش کودکان) در گفت و گو با خبرنگار اجتماعي «شهر» درباره آسيبهاي کودکان کار گفت: کودکان کار محروم از آموزش، بهداشت و حداقلهاي زندگي هستند. کودکي اين بچهها گرفته ميشود و فرصت ندارند تا شايستگي و آمادگي لازم را پيدا کنند. بايد قبول کنيم که سازندگان آينده جامعه کودکانند. اما اين بچهها در چه صورت ميتوانند آمادگي و کارآمدي داشته باشند و سازندگان خوبي باشند وقتي آموزش نميبينند و همه جنبههاي رشدشان رعايت نميشود.
کودک کار مناسب ساختن آينده نيست
اين استاد دانشگاه ميافزايد: پژوهشهاي انجام شده نشان ميدهد که جنبههاي رشدي اين بچهها دچار مشکل ميشود. علت اين موضوع کار طولاني مدت است و ما انتظار نداريم آنها افراد توانمندي براي ساختن جامعه ما بشوند.اعتياد در کمين کودکان کار
اين روانشناس با تاکيد بر پرخطر بودن کار براي کودکان اظهار داشت: آسيب ديگر براي کودکان کار در معرض خطر بودن اين بچههاست که در وضعيت ناهنجاري زندگي ميکنند. اگر به خانه اين بچهها سر بزنيد وضعيت ناگواري را مشاهده ميکنيد. اين کودکان در خطر اعتياد قرار دارند، گاهي در معرض وسوسههاي ديگري قرار ميگيرند. گاهي ممکن است به جرايم روي بياورند. از نظر روحيهاي که اين بچهها دارند گاهي ميخواهند تخريب کنند و انتقام بگيرند. درواقع گاهي ديده ميشود کودکان کار نظر خوبي نسبت به ديگران ندارند براي اينکه ميبينند ديگران هم نظر خوبي نسبت به آنها ندارند.
وي با اشاره به خطرات بالقوه کودکان کار گفت: ممکن است کودکان کار سطح جرم در جامعه را بالا ببرند. کار کردن براي هدايت کافي نيست و کودکي که در کوچه و خيابان رهاست حتما نياز به حمايت دارد.
فرهنگسراي خاوران در ايجاد فضاي ايمن براي کودکان نقش داشته است
دکتر قاسمزاده با تاکيد بر اهميت محيط زندگي بر کودکان افزود: آمارهايي که از بچههاي کانون اصلاح و تربيت موجود است نشان ميدهد همه آنها از مکانهايي ميآيند که در آنجا کمبود امکانات سرگرمي وجود دارد و محيط مناسبي براي بچهها نيست يا بچهها از يک زندگي نرمال برخوردار نيستند.
تجربه نشان داده وقتي تغييراتي در آن محيطها انجام ميشود اين بچهها از لحاظ رفتاري تغيير ميکنند. براي مثال بعد از ساخت فرهنگسراي خاوران تعداد بچههايي که از اين مناطق به کانون اصلاح و تربيت ميآمدند به شکل محسوسي کاهش يافته است.
وي افزود: متاسفانه در بعضي مناطق شهر شاهد خيابان ها و ميدانهايي هستيم که کارها و اتفاقات ناهنجار علنا در آن روي ميدهد و موجب وحشت انسان ميشود. آَشکارا چيزهايي ردو بدل ميشود و اين شايسته جامعه و شهر ما نيست.
سرگرمي نباشد رفتارهاي پرخطر افزايش مييابد
اين روانشناس با بيان نيازهاي کودکان و نوجوانان گفت: اگر در محلههايي که فضاي سالمي ندارند جايي براي کودکان بسازند همين که از فضاي سبز و برنامههاي عمومي آنجا استفاده ميکنند آسيبها کاهش پيدا ميکند. بچهها در نوجواني بايد يک سرگرميهايي داشته باشند. در غير اين صورت کشيده ميشوند به سمت رفتارهاي پر خطر، ما نيازمند سرگرميهاي سالمي هستيم که انرژي بچهها در انجا تخليه شود.
اقتصاد عامل اصلي وجود کودک کار
دکتر فاطمه قاسمزاده در بيان دلايل موجود کودکان کار عنوان کرد: 5 عامل بچهها را به سمت کار ميکشاند. عامل اقتصادي، عامل فرهنگي، اجتماعي، خانوادگي و عامل فردي زيستي. يعني گاهي به خود فرد هم ارتباط پيدا ميکند هرچند فرد هم تحت تاثير جامعه است. تحقيقات ما ثابت ميکند عامل اقتصادي موثرترين نقش را در موضوع کودکان کار دارد. فقر فرهنگي هم ديده ميشود اما به صورت آماري عمدتا مسائل اقتصادي در اين زمينه بيشتر تاثير دارد.
در اين باره بخوانيد:
بچههاي بي شناسنامه و بحران هويت
از بهرهکشي تا موادکشي در مراکز نگهداري کودکان
هر شب دعا ميکنم دلار ارزان شود!
کدام رفتار با يک کودک کار صحيح است؟
گزارش تصويري: «ک» مثل کودک کار