به گزارش خبرنگار فرهنگي «شهر»، محمدحسن خاني در نشت نقد و بررسي فيلم مراسم المپيك 2012 لندن با اشاره به اينكه اين مراسم در دو مفهوم كليدي سياست و قدرت نرم ميگنجد، گفت: در اين فيلم طراحي افتتاحيه المپيك 2012 حركت از جزء به كل است. به طور كلي فيلم با مهارت شگفتانگيزي در طراحياش ميخواهد تاثير قدرت نرم را نشان دهد.
وي افزود: هماهنگيها و انسجام به كار رفته در فيلم طوري است كه ميخواهد شكوه مراسم دولت انگلستان و بريتانياي كبير را نشان دهد كه موفق هم شده است. در واقع يك تصوير مثبت، مدرن، انساني، تحسينبرانگيز و الگويي از خود به افراد در استاديوم و بينندگان در تمام دنيا ارائه ميدهد.
اين عضو هيئت علمي دانشگاه امام صادق (ع) به كساني كه صحنههاي المپيك لندن را آفريدند، از 20 نمره 19.5 داد و در رابطه با جزييات اين مراسم گفت: حدود 80 هزار نفر در استاديوم حضور داشتند و يك ميليارد نفر هم در سراسر جهان تصاوير را به طور زنده دريافت ميكردند. اين مراسم حاصل هفت سال كار و تلاش طراحان آن بود. پنج هزار نفر براي برگزاري كار كردند و چهار هزار نفر هم به صورت داوطلب ـ بدون دريافت پول ـ در تهيه مقدمات و همچنين در اجراي مراسم شركت داشتند. 108 ميليون پوند براي مراسم هزينه شد، 165 طبلزن براي مراسم در نظر گرفته شده بود.
وي به معنيدار بودن بحث به كار رفتن واژههايي خاص با ضريب بالا در اين مراسم با وجود اينكه گويندههاي آنها تغيير ميكردند، اشاره كرد و اظهار داشت: از جمله اين واژهها، انقلاب صنعتي بود كه به كل جهان بشريت يادآوري ميكند؛ همه پيشرفتهايتان را در عصر فضا و كامپيوتر مديون ما هستيد و ما خالق صنعت هستيم. در اين مراسم به جزيره عجايب اشاره ميشود. در واقع صفاتي تصويرساز به كرات براي توصيف انگليس به كار رفته است؛ از جمله موتور بخار، اختراعات و به طور كلي تغييرات بريتانيا زندگي مردم دنيا را عوض كرد. واژه ديگر كليدي اين مراسم، NHS به معني سيستم بهداشت و درمان انگلستان است.
استاد روابط بينالملل و علوم سياسي با تاكيد بر موفقيت انگليس در اين فيلم، تصريح كرد: دليل اين موفقيت اين است كه هر جملهاي كه در مراسم گفته ميشود تاثيرگذار است، بطوريكه با كمترين مقاومتي از طرف مخاطبان، ذهنيتي در آنها به وجود ميآيد مبني بر اينكه كاش ميتوانستيم جزيي از جامعه انگلستان باشيم كه چنين خود را به رخ جهانيان ميكشاند. در اين رابطه ميتوان به استفاده از همه هنرپيشهها و چهرههاي مشهور اشاره كرد از جمله ديويد بكهام، ملكه اليزابت، جيمز باند، مستر بين، هنرپيشههاي خارجي از جمله بنگلادشي و روسي و غيره كه شهرت جهاني دارند، همچنين از خالق هري پاتر كه به عنوان موفقترين نويسنده جهاني ياد ميكند.
خاني با بيان اينكه تلفيق نور، زبان و تصوير در اين فيلم بسيار خوب كار شده است، بطوريكه انگار خود موزيك حرف با آدم ميزند، افزود: انگليس تاريخ و جغرافياي خود را در مقابل ديدگان بيننده به تصوير ميكشد و يادآوري ميكند ايرلند، اسكاتلند و غيره انگليس هستند و جاهاي تاريخي را در كمتر از 10 ثانيه شات ميزند و رد ميشود. مترو لندن، لندن بريدج، تنوع نژادي و قومي را نشان ميدهد و همه اينها عامدانه اتفاق ميافتد تا تنوع مذهبي، زيست محيطي و صنعتي در اين كشور منعكس شود.
خاني افزود: به نظر ميرسد زيباييهاي تاريخي و جغرافيايي انگليس در صحنههاي مختلف فيلم به تصوير كشيده شده است و همه مفاخر تاريخي، هنري، سياسي، علمي و صنعتي خود را به رخ ميكشد. در واقع از هيچ آيكن انگليسي چشمپوشي نميشود و همه نقش خود را در فيلم ايفا ميكنند. با توجه به اينها اگر از زاويه صنعت توريسم به اين موضوع نگاه كنيم، در اين ميان يك ميليارد نفري كه فيلم را ميبينند، آرزو ميكنند يك روز به لندن سفر كنند.
وي به مقوله يادآوري كارگردان به بينندگان در مراسم افتتاحيه المپيك 2012 لندن، اشاره كرد مبني بر اينكه انگليس در اين مراسم به مخاطبان، نقش انگلستان را در تغيير سرنوشت جهان توسط اختراعاتش يادآوري ميكند، از جمله اينكه انقلاب صنعتي و ماشين بخار و همه مظاهر تكنولوژي را در زندگي خود ميبينيم كه در اين مراسم مرور ميشوند. از جمله مرور تاريخي كه صحنههاي كارخانه و كارگر را نشان ميدهد و از اين طريق به ذهن بيننده اين موضوع متبادر ميشود مبني بر اينكه انگليسيها اين جايگاه را به آساني هم به دست نياوردهاند بلكه با سختكوشي بوده و اينها تحسين برانگيز است. بنابراين حق انگليسهاست كه در اين جايگاه باشند.
خاني در تصاوير برگزاري اين مراسم به حلقه مفقودهاي اشاره كرد مبني بر اينكه ازتصوير و چهره ديگر انگليس؛ از جمله استعمارگري، تجاوزگري و خشونتطلبي كه امروز هم دنبال ميشود، اما در اين فيلم هيچ اثري از آن براي بيننده احساس نميشود، و گفت: در فيلم مورد نظر ستمهايي كه به ايرلند جنوبي روا داشته شد ياد بيننده نميافتد كه اينها به طراحي ماهرانه فيلم برميگردد، در حقيقت مراسم طوري طراحي شده است كه مردم از ياد ميبرند؛ انگليس يك چهره زيرين هم داشته است.
محمد حسن خاني با اشاره به معناي ضمني بعضي از صحنههاي فيلم؛ آنها را برشمرد؛ از جمله اينكه فيلمبرداري بسيار ماهرانه با زواياي مختلف، زمان انتقال ملكه از كاخ به استاديوم، نشان دادن پلها و نگاه صميمي و طبيعي مردم و دست تكان دادن به آنها مفهوم بيعت مردم با ملكه را نشان ميدهد، همچنين چندين بار گلهاي شقايق را به عنوان نماد احترام به شهداي جنگ جهاني اول و اروپا نشان داد و در واقع كساني كه جانشان را هم براي بريتانيا و هم براي بشريت دادند. از نشانههاي ديگر اين فيلم، ميتوان به زمان به آسمان رفتن پنج حلقه اشاره كرد كه ثمره انقلاب را تجسم ميكند و اينكه باران و نور رحمت الهي به يمن انگليس بر سر كره زمين ميبارد. همچنين در اين مراسم حمل پرچم انگليس توسط ورزشكاران و حتي بچهها صورت نميگيرد، بلكه توسط نيروي سهگانه ارتش انگليس انجام ميشود كه بگويد هم مديون شهدا هستيم و هم ارتش كنوني. در حقيقت به صورت خيلي نمادين نشان ميدهند اين شكوه مديون ارتش است، تا حس غرور ملي انگليسيها را براي يك ميليارد بيننده تحسينبرانگيز كند.
وي هدف غايي دولتها و سياستمداران را در تسخير قلوب مردم قلمداد و گفت: بخشي از اين هدف به واسطه قدرت نظامي، مادي و هزار مكانيزم ديگر به دست ميآيد و بخشي ديگر نيز به نوع ديپلماسي فرهنگي و قدرت نرم برميگردد. در اين ميان انگليس با اين رويكرد به خوبي ميتواند اذهان و قلوب مردم را تسخير كند و افراد ساعاتي ميخكوب تلويزيون كند.
خاني با اشاره به اينكه نمايش اين فيلم سه و نيم ساعت مراسم المپيك 2012 به همه جهانيان، اثر دو هزار آگهي تلويزيوني را در جهان براي انگلستان داشت، گفت: صدها مبلغ ديپلماسي كه انگليس بايد هزينه ميكرد و در نهايت هم احتمال نتيجهبخش بودنش نامعلوم بود، توانست با انجام اين مراسم و نمايش آن تاثيرگذاري جدي را داشته باشد. بنابراين كارگرادني چنين مراسمي تحسين برانگيز ميشود.