آذر سليم، کارشناس ارشد مشاوره در گفتوگو با خبرنگار اجتماعي شهر گفت: ادبيات رکيک و نوع جملات بستگي به فرهنگ و ارزشهاي هر جامعه دارد. يک ناسزا ممکن است در جامعه ايراني به خون ريزي و انتقام گيري منجر شود اما در کشوري ديگر طنز باشد. حرف رکيک رابطه مستقيمي با ارزشهاي فردي قومي و قبيلهاي دارد. مثلا کلمه «حمال» در ايران يک ناسزا تلقي ميشود، اما در کشور اسپانيا بار ارزشي مثبتي دارد؛ يا «گاو» که برخلاف کشور ما در هند مقدس شمرده ميشود.
يادگيري ادبيات رکيک از کودکي آغاز ميشود
اين عضو و مدرس انجمن تحليل رفتار متقابل اظهار داشت: يادگيري الفاظ رکيک از دوران کودکي آغاز ميشود. کودک در ارتباط کلامي که بين اطرافيان خود وجود دارد اين ادبيات را ميآموزد. اين يادگيري ميتواند در جهت عکس باشد. صلح و خشم در ذات انسان وجود دارد و موضوعي که اهميت دارد بحث شيوه پرورش است. دانه بالقوه ميتواند تبديل به درختي تنومند شود اما نيازمند زمينهاي مناسب براي شکوفا شدن است.
الفاظ رکيک براي تخليه هيجانات است
وي افزود: الفاظ رکيک براي تخليه هيجانات است. اين شيوه رفتاري ممکن است منجر به سرزنش و آسيب ديگري شود. همواره در ارتباطاتي که به نوعي خشم، نفرت و کينه سايه افکنده الفاظ رکيک رد و بدل ميگردد. در برخي از افراد که تا حدودي ميتوانند خود را کنترل کنند فحش دادن تبديل به غر زدن ميشود. اما در سطح بالا به جاي فحش و ناسزا گفتن از ضرب و شتم و در سطح بالاتر از ابزارهاي سرد قتاله هم استفاده ميشود.
وقتي شوخي شوخي رکيک حرف ميزنيم!
اين کارشناس مشاوره خانواده تصريح کرد: البته در مواردي هم تبادل الفاظ رکيک به خاطر طنز و شوخي است. گاهي در ادبيات ما يک حرف رکيک توجيه شخصيت کسي است. براي مثال اصطلاح «دانشجوي خرخون» يا «مثل فيل فهميدن» شخصيت را با يک طنز و شوخي مشخص ميکند. اين شکل ادبيات حتي در سريالها و فيلمهاي تلويزيوني نيز ديده ميشود. وي افزود: اين موضوع نهايتا آسيبهايي را به افراد و جامعه وارد ميکند. کم شدن صميميت بين افراد يکي از اين آسيبهاست. اين شوخيها ممکن است به ديد همه خوشايند نباشد و موجب بدفهمي شود.
نوجوانان براي طرد نشدن ادبيات رکيک را استفاده ميکنند
اين کارشناس ارشد مشاوره در مورد ريشههاي اين رفتار گفت: در حال حاضر هنجارها بسيار متفاوتند و ما در مرحله گذار هستيم. يکي از علتهاي روي آوردن نوجوانان و جوانان به اين ادبيات تخليه هيجانات است. نيازمند فضاهايي براي تخليه هيجانات هستيم. مکاني که بتوانند شادي کنند و جيغ بزنند و انرژي خود را تخليه کنند. امروز جوانها تنها دور هم جمع ميشوند و هيجان را به شکل کلامي تخليه ميکنند. نوجواناني نيز که از اين ادبيات استفاده نميکنند بري طرد نشدن از جامعه همسالان در سن بلوغ اين ادبيات را ميپذيرد و استفاده ميکند.
توجه به صلح راهگشاست
وي تاکيد کرد: آموزش براي جلوگيري از اين آسيب بايد از بستر خانواده شروع شود. اين مورد هم در خانواده ردو بدل ميشود و در مدرسه و سن بلوغ تجربه ميگردد. ما نيازمند توجه و اهميت دادن به بحث صلح هستيم تا از کودکي تغييراتي را ايجاد کنيم. معناي صلح فراتر از يک کلمه است. هر واژهاي که بويي از عشق، محبت، مهرورزي و احترام به ديگران و ارزشهاي زندگي دارد معناي صلح را انتقال ميدهد. بستري که کودکان در آن سالم و صحيح رشد ميکند بستر امنيت و آرامش است.
در اين باره بخوانيد: