برنامه‌هاي معرفتي کليشه ‏اي شدند/ نيازمند اتاق فکريم

سيدمحمدهادي حجتي تهيه‌كننده، در گفت‌و‌گو با خبرنگار فرهنگي «شهر»، در رابطه با پايين بودن سطح برنامه‌هاي مذهبي در سيما و با تاكيد بر لزوم مديريت برنامه‌ها به صورت چالشي، خاطر نشان كرد: به دليل اينكه از طريق به چالش كشيده شدن موضوعات تفكر جديد ساخته مي‌شود و مي‌تواند زايش فكر را در پي داشته داشته باشد، در واقع از تقابل دو نظر گوينده و كارشناس برنامه است كه نتيجه‌اي حاصل مي‌شود.

حجتي در اين ارتباط با بيان اينكه در برنامه‌هاي مذهبي تلويزيون مسائل روز و جديد كار نشده، اظهار داشت: همه موضوعات در اين برنامه‌ها به صورت كليشه مطرح شده و تا به امروز هم اين روند ادامه پيدا كرده، در واقع آيا در طول اين سال‌ها مسائل و موارد خاص جديدي در جامعه به وجود نيامده است؟! بنابراين از طريق به روز كردن برنامه‌هاي قديمي است كه بيننده به ديدن برنامه‌هاي مورد نظر تمايل پيدا مي‌كند.

تهيه‌كننده برنامه‌هاي معارف در سيما، با اشاره به اينكه مجري بايد به تمام موضوعات و موارد خاص برنامه خود در جامعه علم و آگاهي داشته باشد، تصريح كرد: يك مجري بايد به نوعي نماينده تماشاگران برنامه خود در جامعه باشد و با اين عنوان در مقابل كارشناس قرار بگيرد. در نتيجه بايد توانايي اين را داشته باشد كه در حد بالايي از درك و مطالعه در رابطه با موضوع مورد نظر برنامه داشته باشد تا از اين طريق بتواند با كارشناس برنامه مقابله كند و در يان ميان آن كارشناس هم در خصوص مسايل برنامه به طور عميق بپردازد.

حجتي يكي از علت‌هاي كاستي ‌در برنامه‌هاي مذهبي را ضعف‌ مجري‌هاي برنامه‌هاي سيما دانست و گفت: اين ضعف باعث مي‌شود مجري‌ها نتوانند در برنامه به طور عميق و چالشي با موضوع برخورد كنند. در حال حاضر هم تقريبا بيشتر برنامه‌ها به اين صورت است كه خود مجري مي‌آيد به كارشناس موضوع را عنوان مي‌كند در اين ميان كارشناس هم همان چيزي كه از قبل آماده كرده است مي‌خواند. بنابراين اگر مجري بحث‌هايي را طرح كند كه براي مردم مفيد باشد، سخنان اين برنامه مي‌تواند پويا باشد. زماني كه بحث چالشي شد و مجري توانست در مقابل كارشناس قرار بگيرد، سوال‌هايي از تضاد دو تفكر ـ كارشناس و مجري ـ به وجود مي‌آيد، كه اين وضعيت پويايي برنامه را نشان مي‌دهد. مي‌توان گفت اين برنامه بدين ترتيب گفت‌و‌گو محور مي‌شود و نه يك سخنراني.

اين تهيه‌كننده در رابطه با لزوم ارتقاي سطح برنامه‌هاي‌ معارف سيما، به برنامه‌ريزي براي برنامه‌هاي معرفتي تاكيد كرد وگفت: به عنوان مثال در يك برنامه مذهبي مسأله‌اي را كه مي‌خواهيم مطرح كنيم، براي بهتر اجرا شدن اين برنامه، بايد پيرامون موضوع آن در ميان مردم سوالاتي را مطرح كينم و طبق جواب‌‌ها و بازخوردهاي آنها براي اجراي برنامه خود برنامه‌ريزي اساسي انجام دهيم.

سيد محمد هادي حجتي سطح پايين برنامه‌هاي مذهبي را به كمبود بودجه مربوط دانست و گفت: اما با اين حال اين كمبود بودجه دليل و توجيهي براي تهيه‌كننده نمي‌شود كه كار خود را انجام ندهد، كم‌كاري كند و خواسته‌ها و نيازهاي برنامه را مطرح نكند. در واقع دليل نمي‌شود كه او از طرح اصلي خود دست بردارد و بخواهد به اصطلاح سري كاري انجام دهد. اما آنچه در واقعيت فضاي ساخت برنامه‌ها در بين تهيه‌كنندگان برنامه‌ها وجود دارد؛ اين است كه لاجرم تهيه‌كننده‌ها به اين شرايط نامناسب كشيده شدند. به دليل اينكه با سرمايه كم بايد هزينه‌ها پايين آورده شود، در نتيجه از برخي آيتم‌ها و بحث‌ها كاسته مي‌شود و در اين ميان سوال‌هايي كه بايد پاسخ داده شود پنهان مي‌مانند. در واقع آن مراحلي كه بايد از روز قبل برنامه طي شود و بازخوردها در برنامه اجرا شود و غيره، اينها به دليل كمبود بودجه حذف مي‌شود.

وي با تاكيد براينكه ساخت برنامه‌هاي معرفتي مناسب، نيازمند اتاق فكر است، گفت: در واقع سوالاتي كه در برنامه‌اي مطرح مي‌شود، بايد به جامعه و ابعاد مختلف جامعه ربط و تسري داده شود، مورد بررسي قرار بگيرند و در برنامه‌هاي بعدي با كارشناسان مربوطه در ميان گذاشته شود. با توجه به اينها وقتي اين مراحل پشت سر هم قرار بگيرد و بحث‌هاي قبلي دنبال شود، به دليل اينكه مباحث به طور عمقي به هم ارتباط داده مي‌شوند. در نهايت بيننده با مشاهده اين سطح از برنامه با آن همراه و پيگير مي‌شود.

حجتي در رابطه با جداسازي يك برنامه ظهرگاهي مذهبي قبل از اذان و بعد از اذان، گفت: اين روند به سياست‌هاي خود شبكه‌هاي سيما برمي‌گردد كه در دل اذان اين برنامه‌ها را مي‌خواهند بگذارند و از اين طريق معنويت را به بيننده منتقل كنند. در حقيقت در روايت هم داريم كه زماني كه اذان پخش مي‌شود، قبل از اذان مقدمات حضور در محضر پروردگار را مهيا كنيم و بعد از آن هم وقتي كه در محضر باري تعالي قرار گرفتيم، خيلي زود از آن حال و هوا خارج نشويم، به خاطر همين اين برنامه‌ها به اين صورت برگزار مي‌شود و بيشتر بحث‌هاي كارشناسي در بخش دوم بحث‌هايي است كه در رابطه با استجابت دعاست و در واقع نتيجه‌گيري را در آن طرف برنامه قرار مي‌دهند.

بر اساس اين گزارش، سيد محمدهادي حجتي در گروه معارف سيما تا به حال پنج هزار برنامه توليد و پخش كرده است. شايد بتوان گفت برنامه‌هاي معرفتي نزديك 20 هزار دقيقه در كارنامه تهيه‌كنندگي خود به ثبت رسانده است.