به گزارش خبرنگار اجتماعي شهر، وقتي از فرهنگ عاشورا حرف ميزنيم مقصود، مجموعه آثاري است که در قالبهاي مختلف بر محور حادثه و قهرمانان کربلا، در طول 14 قرن پديد آمده است. عاشورا هم داراي محتواست (چه شد؟) و هم داراي پيام است ( چه بايد کرد؟) و وظيفه سوگواران حسيني پرداختن به هر دو موضوع است. متاسفانه تهديدهايي براي محتوا و پيام عاشورا نيز وجود دارد که اگر جامعه نسبت به آن هشيار نباشد ممکن است ماهيت آن دچار انحراف شود.
مرتضي فاطمي، مدرس حوزه علميه در اينباره ميگويد: ارائه و بيان الفاظ نامفهوم يا بدمفهوم كه با ذهن مستمع ناآشناست و دور از شأن عزاداريهاست يکي از مهمترين تهديدهاي موجود است.
اين روحاني انتساب غلو به ائمه معصومين را نيز جايز نميداند و ميگويد: گاهي درباره واقعه عاشورا غلو شده كه منجر به خرافات ميشود و باعث ميشود دشمن از جمله استكبار و وهابيت نسبت به خردهگيري از تشيع دستشان باز باشد.
اين مدرس حوزه همچنين ضعف دانش و بينش كارگردانان مجالس عزاداري را موجب تحريف ميداند و از نسبت دادن الفاظ ركيک از سوي مداحان به خود را دور از ادب و ناشي از روحيه افراطيگري ميداند.
حال و هواي عزاداريها عوض شده است
بنابراين گزارش يکي از بانيان هياتهاي غرب تهران درباره حال و هواي سوگواريهاي حسيني و تغييرهايش نيز ميگويد: در هيات ما بيشتر زنجير زنها و سينهزنها جوانها هستند. همه ورزشکار و روحيه پهلواني دارند بچههاي خوبي هستند. اما واقعيت اين است که گذشته يک سري دغدغههاي ما کمتر بود. اين سالها هميشه دغدغه اين را داريم که در بين مراسم و انجام کارها دلخوري يا خداي نکرده دعوايي پيش نيايد.
وي ادامه داد: قديم راجع به اين چيزها کمتر نگران بوديم. بچهها و جوانترها بيشتر به شکلها توجه دارند و دوست دارند براي مثال طبل و سنج بزنند يا در دسته زنجير زنها باشند. اين رفتارها بعضيها را از معنا و مفهوم دور ميکند و خداي نکرده به قول يکي از دوستان بيشتر شبيه ادا در آوردن است تا عزاداري واقعي. يکي ميخواهد جلوي دسته بايستد و يکي دنبال پرچم است. البته بايد تاکيد کنم همه آنها بچههاي خوبي هستند و اعتقاد قلبي به امام حسين(ع) دارند.
موسيقي در مداحي براي جذب مخاطب
براساس اين گزارش ، برخي مداحان به همكاران خود خرده ميگيرند كه اگر چه به مرور زمان ميزان تاثيرگذاري نوحه و روضه بر مردم افزايش يافته، اما در كنار معنويت دستجات، گاهي از ترانههاي پاپ كپيبرداري ميشود كه به دليل آشنايي گوش با آنها، به سرعت در ميان توده مردم جا باز ميكنند اما اين امر خالي از آسيب نيست. اين آسيب حتي در محتواي اشعار برخي نوحهخوانان و مداحان مشاهده ميشود.
پايگاه خبري تبيان وابسته به سازمان تبليغات اسلامي در انتقاد از محتواي برخي نوحهها طي مقاله مفصلي به برخي اشعار اشاره ميكند كه دور از شأن ائمه اطهار و شيعيان است:
هر كي ميخواد هر چي بگه
من سگ كوي زينبم
بهشت جاودان زتو
سلطنت جهان ز تو
من سگ كوي زينبم
از مراجع تقليد درباره برخي مداحان كه اشعار مشابهي ميخوانند و از سر ارادت، گاه صفاتي مانند «حسين اللهي» يا «قلاده سگ حسين» و... به خود نسبت ميدهند سوال شده است . «برخي علما هر چند، نيات اين مداحان را پاك ميدانند ولي معتقدند مداحي و خواندن اشعار در مجالس اهلبيت(ع) نبايد موجب وهن شيعه شود و بهانهاي در دست دشمنان شيعه باشد.»
گرياندن به هر قيمت
اين گزارش مي افزايد: تاكيد افراطي بر عواطف و احساسات عمومي و اعمال سليقه شخصي در بيان واقعه كربلا از آسيبهاي عزاداري امام حسين(ع) است. برخي رويدادها استناد دقيق تاريخي ندارند و حتي از كرامات حقيقي ائمهع، به دورند، اينگونه سطحينگري در برخي جمعها باعث تحريك احساسات و گريه عزاداران ميشود، ولي در بسياري از مجامع باعث سستي اعتقادات خواهد شد.
بيان داستانهاي جعلي و تحريف شده حتي اگر براي قداست بخشيدن به عاشورا باشد، گاه نتيجه عكس ميدهد و در دنياي عقلانيت امروزي موجب اشاعه ترديد در جوانان خواهد شد.
حجت الاسلام محمدرضا کافي نيز براي جلوگيري از اعمال سليقهها و تحريفها ميگويد: در مساجد عزاداريها کنترل شده و تحت نظر يک روحاني است. اگر خداي نکرده خلاف و اشتباهي در شکل اجرا يا سخنراني و نوحهها اتفاق بيافتد بلافاصله جلوگيري ميشود. اما در تکايا و هياتها ممکن است طيفهاي مختلف اعمال سليقه کنند و متاسفانه اعمال سليقههاي مختلف با تکرار و گذشت زمان براي مردم فرهنگ ميشود.
وي معتقد است بايد عزاداريها تحت نظر مساجد و يک روحاني باشد تا آسيبهاي محتوايي کمتري متوجه آنها باشد.
در شهر بخوانيد:
جدايي از مسجد عامل انحراف در سوگواريهاست
آهنگهاي غربي يا سوگوارههاي حسيني؟