به گزارش خبرنگار شهر، محمدعلي مجاهدي، دبير هنري نخستين کنگره شعر آييني شفق، در نشست رسانهاي اين کنگره که صبح امروز شنبه 11 آذرماه در تالار انديشه حوزه هنري برگزار شد، درباره اهميت شعر آئيني و چرايي برپايي اين کنگره گفت: پس از انقلاب اسلامي نگاهي که به ادبيات مذهبي و شعر آئيني شد، نگاه نافذ و لايهشکافي بود.
وي ادامه داد: به اين معنا که ابعاد پنهان و مستور اين نوع شعر که ناگفته و ناشنفته باقي مانده بود، توسط برخي بزرگان حوزه و دانشگاه و فرهيختگان اهل قلم مطرح شد و لزوم پرداختن به اين نوع شعر يادآوري شد.
اين شاعر درباره تعريف شعر آئيني گفت: هر مقولهاي که بهنحوي با آموزههاي وحياني، کتب آسماني، ائمه معصومين عليهمالسلام، تاريخ متقن اسلام و سيره ائمه اطهار ارتباط داشته باشد، به عنوان شهروند قلمرو شعر آئيني به رسميت شناخته ميشود.
وي خاطر نشان کرد: با تورق پيشينه مکتوب شعر فارسي ميبينيم که زبان دري سابقهاي 1200 ساله دارد و پيش از يعقوب ليث صفار، در هر منطقهاي از ايران، لهجه و گويش و زبان خاصي رواج داشته و اين گويشها به حدي مختلف بوده که ساکنين بخشهاي مختلف نميتوانستند با يکديگر ارتباط برقرار کنند.
مجاهدي اظهار داشت: يعقوب ليث در حدود سال 250 دستور ميدهد که فرامين درباري با يک گويش و زبان مشخص صادر شوند و به همين دليل اين گويش نام دري به خود گرفته است. اين حرکت در ماندگاري آثار منظوم و منثور فارسي بسيار موثر بوده است.
بيشتر آثار مکتوب ادبيات فارسي صبغه مذهبي دارند
وي تاکيد کرد: با اين نگاه، حدود 85 درصد از متون منظوم ما که در حافظه تاريخي شعر آئيني به ثبت رسيده است، صبغه ديني و مذهبي دارند و به لحاظ محتوايي وامدار فرهنگ اسلام، فرهنگ شيعي، فرهنگ سبز غدير، فرهنگ سرخ عاشورا و فرهنگ عالمگير مهدويتاند.
قلمرو شعر آييني شامل موضوعاتي چون توحيد، اخلاق، عرفان، شهادت، مقاومت، جهاد و شعر ولايي است که خود اشعار نبوي، علوي، فاطمي، بقيع و مهدوي را در زير مجموعه دارد و با چنين حجمي از آثار آييني، پس از انقلاب اسلامي اين فرصت پيش آمده که به اين مهم پرداخته شود.
دبير هنري جشنواره شفق در ادامه به تقدير از آيتاله شفق در اين کنگره اشاره کرد و گفت: از امام جمعه فقيد ميبد و روحاني مبارزه زمان طاغوت و عارف سالک الي الله، آيتاله بهجتي شفق نيز به دليل آثاري که در اين حوزه از خود به جاي گذاشتهاند، در اين کنگره ياد ميکنيم.
اين شاعر با اشاره به اينکه رابطه اثر هنري با خلقکنندهاش هميشگي نيست، اظهار داشت: آنچه شاعر را زنده نگه ميدارد، آثارش است.
شرکت حدود 1200 اثر در جشنواره شفق
مجاهدي در ادامه به ارائه آماري از آثار شرکتکننده در اين کنگره پرداخت و اظهار داشت: 81 شعر نبوي، 115 شعر علوي و شعر غدير، 112 شعر فاطمي، 92 شعر مربوط به همه حضرات معصومين(ع)، 254 شعر مهدوي و شعر انتظار، 134 شعر رضوي، 293 شعر عاشورايي و 80 شعر کودک با مضامين آئيني براي شرکت در اين کنگره به دبيرخانه ارسال شده است.
وي ادامه داد: همچنين در زمينه پژوهش پيرامون شعر و ادب آئيني و جايگاه شعر آئيني در ادب فارسي، 12 مقاله و در زمينه پژوهش درباره آيتاله شفق و آثار ايشان 55 مقاله ارسال شده است و در مجموع 1178 اثر در اين جشنواره شرکت کردهاند.
مجاهدي گفت: آثار در دو مرحله داوري ميشوند که داوري اوليه آنها انجام شده و حدود 75 اثر به داوري نهايي که عصر امروز صورت خواهد گرفت، راه يافتهاند. هيئت داوران اين کنگره متشکل از محمدعلي مجاهدي، ناصر فيض، جواد محقق و محمود حبيبي کسبي است.
وي درباره محتواي آثاري که در داوري اوليه انتخاب شدهاند گفت: حدود 500 سال است که قرائت ماتمي صرف بر هيات مذهبي ما تسلط داشته است؛ اما در کنار اين قرائت ماتمي که يک الزام است، بايد بدانيم همه عاشورا ماتم نيست. مسائل ناگفته و ناشنفته بسياري درباره فرهنگ عاشورا وجود دارد.
معيار داوري، نگاه جامع به مضامين ديني است
اين شاعر ادامه داد: ميتوان از اين واقعه قرائتهاي حماسي، ارزشي و مکتبي، عرفاني، اخلاقي، اعتراض، بيداري، ادب و تربيت، قيام و نهضت داشت. قرائتهايي که کمتر در شعر عاشورايي ما حداقل در گذشته مکتوب، امکان بروز يافتهاند. هرچند به برکت انقلاب در 30 سال گذشته شاهد جوانههايي هستيم که رنگ و بوي اين قرائتها را دارد و در داوري اين کنگره نيز سعي کرديم آثاري را انتخاب کنيم که نگاه جامعتري به مضامين آييني داشته باشند.
مجاهدي گفت: قرار است 14 شعر، 5 مقاله و يک يا دو اثر کودک و نوجوان از ميان آثار ارسالي، به،نوان اثار برگزيده معرفي شوند. در مراسم افتتاحيه از محمدرضا سنگري در عرصه ادبيات آئيني و موسوي گرمارودي در عرصه شعر آئيني قدرداني خواهد شد.
اين کنگره در روز 20 آذر در تهران و روز 21 آذر در قم برگزار ميشود که شامل شعرخواني برگزيدگان، ميزگرد تخصصي و اهداي جوايز خواهد بود. ناصر فيض، قائم مقام دبير هنري کنگره شعر آئيني شفق نيز در اين نشست رسانهاي حضور داشت.