قاليباف: با همکاري نخبگان برنامه «پيشرفت و عدالت» را تدوين کرده ام

به گزارش شهر به نقل از مهر، محمد باقر قاليباف، ظهر روز پنج شنبه در همايش «اقتصاد و تاثير آن بر مديريت شهري» که در دانشگاه آزاد شهر سنندج و با حضور جمع کثيري از دانشجويان برگزار شد، شركت كرد.

او در اين همايش گفت: امروز يکي از چالش هاي جدي که در کشور ما مخصوصا براي شهرها و شهرداري ها وجود دارد بحث درآمد است.

شهردار تهران يادآور شد: تجربه نشان داده که بحث اقتصاد شهري چقدر اهميت دارد. از سوي ديگر، نقش نخبگان در هدايت کار بسيار موثر است. هيچ پروژه اي در تهران اجرا نشد و هيچ تصميمي در اين شهر گرفته نشد الا اينکه انديشمندان آن حوزه و متخصصان پشت کار بودند و آن ها تصميم سازي کردند و هيچگاه ما از اين تصميم سازي آسيب نديديم، هر چه بود منفعت بود. شايد منفعت کم يا زياد شده باشد.

قاليباف تاکيد کرد: يکي از موضوعات مهم کشور استقلال ماست. انقلاب عظيم اسلامي يکي از برکاتش براي ما استقلال و آزادي بود. موفقيتي در عرصه سياسي به دست آورده ايم، اما براي تداوم انقلاب موظف به راهي هستيم که علم و تجربه ما را به آن رهنمون مي کند.

وي با اشاره به اهميت استقلال كشور تاکيد کرد: جامعه اي مي تواند استقلال خود را حفظ کند که مولد باشد. اگر نتواند مولد باشد دير يا زود استقلال خود را از دست خواهد داد. جامعه بايد توليد ثروت، معرفت و منزلت کند و هر کدام که به آن بي توجهي شود يا يک جانبه نگري شود، جامعه رشد متعادل نخواهد داشت.

قاليباف همچنين در ادامه افزود: اگر روند گذشته را ببينيم مشاهده مي کنيم مديران و سياسيون بعضا به يک موضوع توجه کرده اند و آن توسعه سياسي و يا بعضا توسعه اقتصادي و يا عدالت و آزادي بوده است، در حالي که جامعه به صورت هم زمان نيازمند همه آنهاست و هر کدام که نباشد نقش مولد بودن قدرت و توان ملي از دست مي رود. اين عوامل همه بر هم دخيل هستند و نمي توان يکي را فداي ديگري کرد.

قاليباف با طرح اين سوال‌ها که توليد ثروت، قدرت، منزلت و معرفت در کجا محقق مي‌شود؟ گفت: آيا در معادن نفت و گاز ما يا زمين هاي کشاورزي و يا در موقعيت هايي که امکانات مادي داريم چنين توليدي محقق مي شود؟ خير! موقعيت حساس جغرافيايي آن جايي است که مردم زندگي مي کنند، يعني مراکز جمعيتي. البته نه صرفا از بعد مکاني بلکه از اين بعد که منابع انساني مهم ترين تاثير را در اين عرصه ها دارند.

او اضافه کرد: مهمترين سرمايه ما نفت وگاز ما نيست، سرمايه انساني ماست. اگر توانستيم در شهرداري تهران توفيق خدمت داشته باشيم، اگر امروز همه احساس مي کنند که در اين شهر اتفاقي افتاده، دليلش اين نيست که ما تنها به اقتصاد توجه کرده باشيم، بلکه ما به انسان ها توجه کرديم، ثروت و معرفت و منزلت را آنها ايجاد کردند و شهر و مديرانش را در مسير درست قرار دادند.

شهردار تهران با اشاره به اينکه در شهرداري يک بودجه نقدي و يک بودجه غيرنقدي وجود دارد گفت: انتهاي سال 84 که 6 ماه از آن را بنده مديريت کردم بودجه نقدي شهرداري تهران 996 يا 998 ميليارد تومان بود و در حوزه غيرنقدي نيز حدود 1500 ميليارد تومان بوده است، يعني مجموعا حدود 2300 تا 2500 ميليارد تومان و اينکه اعداد و ارقام دقيق نيست به اين خاطر است که يکي از اشکالات اين بود که ثبت عدد و رقم به درستي انجام نمي شد و انضباط مالي وجود نداشت، اما در پايان سال 91 حدود 12 هزار ميليارد تومان بودجه نقدي و غيرنقدي در شهرداري تهران بوده است.

قاليباف در ادامه همايش «اقتصاد و تاثير آن بر مديريت شهري» تاکيد کرد: شهرداري ها نيز از اين اقتصاد نفتي برخوردار بودند، چرا که در طول 50 سال گذشته متوسط کمک دولت به شهرداري تهران – حتي تا پايان سال 84 – بين 30 تا 32 درصد کل بودجه شهرداري ها بوده است. اما در سال 91 سهم دولت به کمتر از 5 درصد رسيد. اين به معناي آن است که شهرداري ها در حوزه اقتصادي از اقتصاد نفتي نيز جدا شده اند اما به دليل وجود سيستم در شهرداري تهران، رشد مديريت شهري ادامه پيدا کرد. همچنين تحريم ها و مشکلات اقتصادي نيز اضافه شد و تورم به وجود آمد. تورم شامل پروژه هاي شهرداري تهران هم مي شد. ميلگرد را حدودا کيلويي 900 تومان مي خريديم و ناگهان اين ميلگرد به بيش از 2000 تومان رسيد. هزينه ها تقريبا به 3 برابر افزايش پيدا کرد اما در شهر تهران هيچ پروژه اي را نديديد که تعطيل شود، حتي پروژه اي کند هم نشد، نه تنها پروژه هاي ما کند نشد، بلکه شتاب کاري هم بيشتر شد و هم اکنون پروژه هايي در تهران هستند که به صورت 3 شيفته براي تکميل شدنشان کار مي‌شود.

وي ادامه داد: در کنار اين، پروژه هايي همچون پل صدر در تهران وجود دارد که نماد توليد دانش فني و توليد ملي به شمار مي رود. در اين پروژه در طول يک هفته 8 دهانه پل ساخته مي شود که هر دهانه بيش از 35 متر با عرض 22 متر است. در عين حال ترافيک نيز از زير اين سازه بزرگ در حال ساخت، عبور مي کند.

قاليباف تاکيد کرد: اقتصاد حتما بر همه ابعاد کشور تاثير دارد. تاثير اقتصاد تنها بر حوزه اقتصاد شهري نيست، اما آنچه بيش از همه تاثيرگذار است و مي تواند اقتصاد را اصلاح کند ، توجه به منابع و ظرفيت هاي انساني است. ظرفيت انساني مهمترين آورده ما براي مولد کردن کشور است. اگر امروز در کشور آسيبي را مي بينيم، به دليل سوء مديريت و بي توجهي به منابع انساني است. بايد به اين توجه کنيم که چه کسي توليد علم مي کند و سپس اين علم را پياده سازي خواهد کرد؟طبيعتا انسان ها و مديران در اين زمينه تصميم گيري مي کنند. در اينجاست که اگر مديراني ضعيف بر مسند کار قرار گيرند ظرفيت ها از دست خواهد رفت و ملت ما نمونه هاي آن را اين روزها و اين ماه ها مي بيند.

محمد باقر قاليباف ادامه داد: نفت دراوايل دهه 80 با قيمت 18-17 دلار به فروش مي رفت، اما در اواخر دهه 80 فروش نفت 120 دلاري را داشتيم، اين به معناي آن است که درآمد ما 5-6 برابر افزايش يافته. اما با وجود اين افزايش درآمد در حوزه اقتصاد اتفاقي نيفتاده واگر اتفاقي افتاده نکات منفي آن بيشتر از نکات مثبت بوده است.

وي اظهار کرد: البته بر اين اعتقادم که وقتي از منابع انساني سخن مي گوييم در يک نقطه بايد به طور خاص به آن توجه داشت و در يک نقطه به صورت عمومي. در زمينه توجه خاص به منابع انساني اين محيط دانشگاه ها ، انديشمندان و نخبگان هستند که بايد مورد توجه قرار گيرند.

وي ادامه داد: امروز استقلالي که بايد در دانشگاه ها و محيط علمي وجود داشته باشد ضعيف است و همچنين نخبگان و دانشگاهيان در متن مسائل تصميم گيري و تصميم سازي به منظور اداره کشور نيستند. گاهي اساسا نخبگان ما در تصميم سازي ها به بازي گرفته نمي شوند و در برخي اوقات که فرصت فراهم مي شود، شکاف عميق بين حوزه اجرا و حوزه نظري مانع از دستيابي به اين هدف مي‌شود.

قاليباف ادامه داد: امروز وقتي يک مدير دانشگاهي مي‌خواهد فاصله بين حوزه اجرايي و حوزه نظري کم شود ، سيستم بوروکراسي فرصت را از او مي گيرد. هر کجا اين فاصله حذف شده همه پروژه ها به سرعت شکل گرفته و پيش رفته است. در برخي دانشکده ها و بخش هاي فني که اين اتفاق افتاده، هم دانشگاه ها و مديريت فني رشد کرده اند و هم بخش هاي صنعتي از اين خدمات استفاده کرده اند. در اين شرايط مردم بايد حس کنند خودشان در تصميم گيري ها اثرگذار هستند و نقش داشته‌اند. به تعبيري مردم در جامعه مشارکت معني دار داشته باشند و احساس کنند حضور آن ها اثر مي گذارد.

قاليباف تاکيد کرد: از سوي ديگر، مردم بايد اعتماد پيدا کنند. فکر نمي کنم براي يک کشور، مديريت شهري و هر حوزه کاري ديگري سرمايه اجتماعي بزرگتري از اعتماد عمومي وجود داشته باشد. خسارتي نيز بزرگتر از آن نيست که اعتماد عمومي گرفته شود. اگر خدشه اي بر اعتماد وارد شود ديگر هيچ رفتاري نمي توان داشت. براي يک حرکت رو به جلو و پيشرفت نيازمند اين هستيم تا به منابع انساني و اعتماد عمومي توجه کنيم. در اين شرايط به نظر مي رسد اتفاق بزرگي مي افتد و ديگر معضلي به نام اقتصاد، گراني، بيکاري و اشتغال وجود نخواهد داشت.

شهردار تهران يادآور شد: ما در مديريت شهري به دليل اينکه با اين نگاه و رويکرد فرهنگي و اجتماعي به موضوعات نگاه کرده ايم و انسان را محور اقدامات خود قرار داديم، توانستم بخش قابل توجهي از چالش ها را حل کنم و ساير چالش ها نيز قابل حل است. از اين رو مي گوييم تهران در مسير پيشرفت و عدالت قرار گرفته است.

قاليباف گفت: مردم تعريف عدالت را از شهردار نشنيده اند بلکه عدالت را در زندگي خود ديده اند. امروز يک فرد حاشيه نشين مي فهمد منطقه خودش روز به روز در حال پيشرفت است، لازم نيست فلسفه عدالت را به او بگوييم. امروز فردي که در يک بافت فرسوده و در فضايي 40 متري زندگي مي کند مي فهمد وقتي مي خواهد بافت فرسوده خود را نوسازي کند، شهرداري هيچ پولي بابت عوارض از او نمي گيرد.مي فهمد که اگر بچه او ظرفيت درس خواندن داشته باشد ، شهرداري برايش کتابخانه شبانه روزي راه اندازي کرده که مي تواند بدون هيچ هزينه اي در آن درس بخواند و بدون هيچ تنشي مسير علمي خود را دنبال کند. امروز يک شهروند تهراني احساس مي کند جامعه در اين مسير حرکت کرده است.

قاليباف ادامه داد: امروز هستند خانواده هايي در آن پدر به صورت 2 شيفته و مادر به صورت يک شيفته کار مي کند، اما باز هم نمي توانند زندگي خود را اداره کنند. در اين شرايط يک زن سرپرست خانوار با وجود چند فرزند چگونه مي خواهد زندگي خود را اداره کند؟ اما اين زن سرپرست خانوار حس مي کند مديريت شهري در کنارش قرار دارد و به سمت توانمندسازي او حرکت کرده و او را به قابليت‌هايي رسانده است.هم اکنون حداقل جمعيت 10 هزار خانواري تحت پوشش ستاد توانمندسازي زنان سرپرست خانوار در شهرداري تهران هستند.

وي با تاکيد بر ضرورت جلب اعتماد تمامي اقشار و آحاد مردم مردم گفت: در کردستان جوانان و مردم احساس مي کنند که يک نوع بي اعتمادي وجود دارد. يک جوان نبايد احساس کند به دليل آنکه اهل اين قوميت يا آن قوميت است، برخي از فرصت ها را از دست بدهد. آيا با اين وضعيت مي خواهيم تحول ايجاد کنيم؟ حالا هر چقدر هم پول به اين منطقه تزريق کنيد، مشکل اعتماد جوانان از بين نمي‌رود. فرصتها برابرند و از قضا عدالت اجتماعي مهمتر از عدالت اقتصادي است. اگر يک جوان اين ظرفيت را دارد و مي تواند در جامعه بروز و ظهور کند، مهم است که شرايط استفاده از ظرفيت ها را براي او فراهم کنيم.

وي افزود:امروز از هر کسي سوال کنيد مي گويند چالش ما مسائل اقتصادي و موضوعات مربوط به معيشت ، زندگي، خانه و درمان مردم است . به حوزه درماني مردم که نگاه کنيم، شاهد هستيم که 65درصد هزينه ها بايد از سوي فرد پرداخت شود و 35 درصد را دولت تامين مي کند . اين در حالي است که اين رقم ها بايد جابه جا شوند. بايد 65درصد از هزينه ها را دولت تقبل کرده و 35درصد را مردم پرداخت کنند. اين موارد از چالش هاي پيش روست، ولي ما مي گوييم راه حل چالش هاي اقتصادي دستورالعمل اقتصادي نيست. بنده معتقدم اگر موضوع اعتماد حل و به ظرفيت ها توجه شود، مشکلات نيز حل خواهد شد. سياست زدگي در بخش هاي مختلف حاکم است و قانون اساسي به عنوان ميثاق عمومي ما به فراموشي سپرده مي شود. از اين رو مي گوييم اگر پول هم به مردم بدهيد مشکل مردم با پول حل نمي شود. اگر از يک جوان در کردستان سوال کنيد براي شما مهم اين است که مسئولان توانمندي‌هاي شما را ببينند يا پول به استانتان تزريق کنند؟ حتما پاسخ مي‌دهند مهم اين است که ما را ببينند. در اين صورت حرکت و پيشرفت آغاز و نابسماني ها حل و فصل مي شود.

شهردار تهران با اشاره به ويژگي هاي پايتخت گفت: تهران، ايران کوچک است. در شهرداري تهران هم در ميان مديران ارشد و هم در ميان مديران مياني و هم در ميان کارگران ساده، بخشي را مردمان واهالي کردستان تشکيل مي دهند. وقتي به مديريت شهري نگاه مي کنم بايد همه سطوح را در آنجا ببينم چرا که مديريت سيستمي دارم و مديران ارشد ، مياني و کارگران را رصد مي کنم.

باورکنيد روزي که تصميم گرفتم يکي از مديران ارشد شهرداري را منصوب کنم. تا آن روز در ذهن من نبود که اين فرد متعلق به کجاست. وقتي کارنامه و سابقه کاري او را ديدم، مشاهده کردم که مدير قابلي است اما بلافاصله مشاهده کردم که به من تلفن و زنگ مي زدند که فلان فرد براي فلان نقطه است. من پاسخ دادم چه ايرادي دارد؟ آيا اين فرد سواد ندارد؟مدير نيست؟ اهل کار نيست؟ اشکال فقط به نگاه بسته شما مربوط است. من آن تصميم را گرفتم و اين فرد را جايگزين يکي از افرادي کردم که سابقه آشنايي ما به بيش از 30 سال مي رسيد، اما همه ديدند که اين فرد چقدر خوب مديريت کرد . اين در حالي است که او را بيش از 14 ماه نبود که مي شناختم.

قاليباف در ادامه تصريح کرد : از دوران دبيرستان ما مي گفتند ايران کشوري در حال توسعه است، حالا نزديک به 5 دهه از آن روزها مي گذرد و باز هم مي گوييم که ايران کشوري در حال توسعه است! ما مي خواهيم بگوييم توسعه يافته هستيم. توسعه يافتگي يعني به قانون احترام بگذاريم، فضا را باز کنيم و فرصت ها را برابر کنيم. در شهرداري نيز همين نگاه را دنبال کردم و وقتي در نيروي انتظامي توفيق خدمت داشتم، با همين رويه پيش رفتيم.

وي تصريح کرد: زماني که در نيروي انتظامي بودم، به کردستان آمدم و در اينجا گفتيم هدف ما برقراري امنيت عمومي است. شرط عقل، دين و انصاف است که کاري کم هزينه و راحت تر انجام شود. به همين دليل در يکي از شهرهاي کردستان يک فرمانده را گذاشتم که هم کرد بود و هم اهل سنت. در قبل و بعد از دوران فرماندهي وي اوضاع آن شهر را رصد کردم و مشاهده کردم که هيچ زماني موفق تر از دوران فرماندهي او وجود نداشته باشد. اگرچنين نگاهي در انتصاب مديران نباشد، به خودمان و کشور ظلم کرده ايم.

قاليباف ادامه داد: مهمترين سرمايه ما منابع نفت و گاز نيست بلکه مهمتر از آن منابع انساني، اعتماد مردم و مشارکت مردم در همه عرصه هاست. اگر اقتصاد مي خواهد مقاومتي شود قبل از هر چيز بايد سايه دولت از اقتصاد برداشته شود. تا زماني که سايه دولت بر اقتصاد سنگيني مي کند چه معنايي دارد بگوييم که اقتصاد را چگونه بايد دنبال کنيم؟

در ادامه تعدادي از دانشجويان سوالات خود را به صورت مکتوب ارائه کردند که قاليباف به پرسش دانشجويان پاسخ گفت.

وي درباره برنامه خود براي اداره کشور تاکيد کرد: بنده با همکاري نخبگان جامعه توفيق داشتيم تا در طول چند سال گذشته برنامه اي را تنظيم کنيم . اين برنامه مدون، عملياتي و اجرايي است و تحت عنوان پيشرفت و عدالت ارائه شده است. برنامه با همکاري بيش از 250 نفر از کارشناسان تنظيم شده و از آن پرده برداري شد. اين برنامه در 24 سرفصل مختلف در زمينه هاي اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، محيط زيست، ايثارگران، زنان، جوانان، کشاورزي، روستايي و ... تنظيم شده و دوستان مي توانند نقطه نظرات خود را درباره آن بدهند. در عين حال افتخار داريم که برنامه استاني را براي هر استان تنظيم کنيم. به همين منظور براي همه استان‌ها برنامه تنظيم شده است از همين جا مردم کردستان مي توانند ببينند چالش ها و فرصت هاي پيش روي کردستان چيست؟

قاليباف افزود: در زمينه تدوين برنامه هاي استاني سعي کرده ايم از همه ظرفيت ها استفاده کنيم و منتظر نقطه نظرات شما هستيم . قاليباف همچنين در پاسخ به سوال ديگري درباره چالش هاي پيش روي کشور عنوان کرد يکي از چالش ها و اشکالات مديريت متمرکز و سيستم هاي اداري – اجرايي متمرکز است. در هر کجا که مي خواهيم کاري انجام دهيم بايد در تهران تصميم گيري شود اين در حالي است که در هيچ کجاي دنيا اين کار را نمي کنند. در همين زمينه کتابي تحت عنوان حکومت هاي محلي که موضوع پايان نامه بنده در سال 79 بود، منتشر شده است. البته اين کتاب 3 جلد است ، يک جلد آن چاپ شده و 2 جلد ديگر آن نيز آماده چاپ است. در موضوع ژئوپولتيک که پايه سياست خارجي و دولت هاي محلي بر اساس توزيع فضاي قدرت است.

وي در پايان تاکيد کرد :از برنامه هاي قطعي ما آن است که ساختار متمرکز اداري و اجرايي را به ساختاري نيمه متمرکز تبديل کنيم تا تصميماتي که جنبه تصدي گري دارد، هر چقدر بزرگ باشند در استان ها دنبال شود. در عين حال که اين سيستم را در شهرداري تهران نيز دنبال کرده ايم.