به گزارش خبرنگار مديريت شهري شهر، 10 پرسش و پاسخ زير در بخش تربيون آزاد پايگاه انتخاباتي دکترمحمدباقر قاليباف شهردار تهران و کانديداي يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري، آمده است و تنها سوالاتي انتخاب شده که مربوط به مديريت شهري و شهرداري تهران است.
پرسش هايي که در طول مديريت قاليباف در شهرداري تهران به نوعي مورد پرسش برخي از رسانه ها، مردم و افکارعمومي بوده است.
1. برخي معتقدند كه پروژههاي شهرداري با هزينههاي بسيار بالا اجرا مي شود. آيا سرعت در اجراي پروژهها، باعث رشد هزينهها نميشود؟
به نظر ميرسد كه طرح چنين سوالاتي نوعي «عمليات رواني» باشد. در پاسخ بايد پرسيد كه مدعيان پرخرج بودن پروژههاي شهري طبق چه مدركي سخن ميگويند؟ همه آنهايي كه با سيستم مديريت شهري تهران آشنا هستند خوب ميدانند كه پروژهها ابتدا توسط شوراي اسلامي شهر تهران تصويب و با نظارت مستقيم شوراي شهر اجرا ميشود، در چنين شرايطي كه تمام اعداد و ارقام چندين بار مورد نظارت و بررسي قرار ميگيرد، طرح چنين انتقادهايي منطقي به نظر نميرسد. بايد در نظر گرفت كه طولاني و فرسايشي شدن اجراي يك پروژه، آفتهاي بسياري را به دنبال خواهد داشت. تجربه نشان داده پروژههايي كه در دراز مدت اجرا ميشوند، با چند برابر هزينههاي پيشبيني شده به پايان ميرسند كه اين موضوع قطعا باعث هدر رفتن بيت المال و سرمايههاي عمومي مردم ميشود. از سوي ديگر پروژههاي طولاني مدت به نوعي ضرورت وجودي خود را انكار ميكنند كه اگر اجراي انها ضروري بود، بايد قيد زمان را هم براي اجرايشان در نظر گرفت. اما آنچه كه باعث افزايش هزينه در پروژههاي شهري مي شود؛ غالبا به سه عامل نابساماني اقتصادي، تحريم خارجي و تحريم داخلي برميگردد. از يك سو بسياري از كالاهاي مورد نياز اجراي پروژهها به دليل تحريم وارد كشور نمي شود و از سوي ديگر دولت نيز بودجههاي مصوب شهرداري را بلوكه كرده. با اين حال بزرگترين افتخار شهردار تهران اين است كه در تهران امروز هيچ پروژهاي متوقف نمانده است.
2. چرا شما، همسر خود را به عنوان مشاور امور بانوان در شهرداري تهران منصوب كرديد؟
خانم بنده به هيچ عنوان تاکنون نه از شهرداري تهران حقوق گرفته، نه از امکان خاصي در مجموعه مديريت شهري استفاده کرده و نه حتي بيمه شهرداري تهران شده است. در حقيقت ايشان هيچ تسهيلاتي از مجموعه مديريت شهري نگرفته. ايشان به خاطر رشته تخصصي، کارهايي اجتماعي و کمکهايي که تاکنون در بخش اقشار ضعيف اجتماعي و در بحث زنان سرپرست خانوار و زنان زنداني دارد در شهرداري مشغول به فعاليت هست. بسياري از كارهاي انجام شده در حوزه توانمندسازي زنان سرپرست خانوار تهراني با تلاش ايشان صورت گرفته است. ايشان به غير از شهرداري، به همراه يك گروه در جاهاي ديگر هم در اين حوزه خدماتي ارائه دادهاند؛ به عنوان نمونه در زندان زنان اقدامات تربيتي و بازپروري که توسط اين گروه انجام شد مجموعه آن جا را از جهت تربيتي و اخلاقي به يک زندان نمونه تبديل کرد. تا پيش از اين بيش از 80 درصد از خانمهايي که در زندان بودند و از زندان آزاد ميشدند، مجددا مرتکب جرم ميشدند. اما کاري که 5 – 6 سال گذشته در حوزه روانشناسي انجام شده است تاثيرات بسياري داشته است. در اين زمينه از اساتيد روانشناسي دانشگاه، پزشکان و متخصصان در قالب طرح نذر فرهنگي استفاده شده است، تا جايي که امروز بالغ بر 70 درصد از زنان زنداني مجددا به زندان باز نميگردند.
3. برخيها ميگويند كه شهرداري در بعضي ايام اقدام به برگزاري برنامههاي ضد اخلاقي مثل جشن آبپاشي در بوستان آب و آتش و جشنواره شعبانيه كرده است، پاسخ شما چيست؟
قاليباف همواره تأكيد كرده است كه شهرداري به عنوان يك نهاد اجتماعي و عمومي در قبال پر كردن مطلوب اوقات فراغت شهروندان مسئول است. با همين رويكرد، مديريت شهري برنامههاي متنوعي را در طول سالهاي گذشته به اجرا درآورده كه سيل گستردهاي از اقشار مختلف مردم در آن حضور داشتهاند. قاليباف بارها گفته كه در اين حجم گسترده برنامه، ممكن است برخي با توجه به روحيات و سبكزندگيشان، با اجراي اين برنامهها مخالف باشند، ولي اين باعث نخواهد شد كه شهرداري نگاه كلي و جامعي در اين برنامهها به همه شهروندان نداشته باشد و به بخشينگري روي آورد. نكته بسيار مهم ديگر كه قاليباف به آن اشاره داشته اين است كه در تمام اين برنامهها به طور كامل موازين شرعي و اخلاقي را رعايت كرده. شايد برخي نسبت به وضعيت ظاهري افراد شركتكننده در اين برنامهها گلايه داشته باشند كه در پاسخ بايد گفت اين افراد بخشي از مردم اين جامعه را تشكيل ميدهند كه در اين برنامهها حضور مييابند. شركتكنندگان در برنامههاي شهرداري همانهايي هستند كه هر روز در جامعه آنها را ميبينيم. از طرفي مقام معظم رهبري هم بارها به تزريق نشاط و شادابي در جامعه تأكيد كردهاند كه اجراي برنامهاي مثل جشنواره شعبانيه در همين راستا بوده است. ماجراي آبپاشي در بوستان آب و آتش هم هيچ ارتباطي با شهرداري نداشته و حتي چهره برخي از افراد جريان انحرافي در اين برنامه شناسايي شده است. به هر حال آنهايي كه امروز با عنوان نهياز منكر، از برنامههاي شهرداري انتقاد ميكنند در حقيقت خودشان در حال تهمت زدن هستند.
4. برخـي معتقدنـد شـما رسانههاي بيشماري داريد که فقط به تبليغ خودتان ميپردازد . آيا شما قبول داريد که شهرداري و قاليباف امپراتوري رسانهاي دارند؟
عملكرد رسانههاي شهرداري تهران كاملا مشخص است و شوراي اسلامي شهر تهران هم به طور دقيق و مستمر بر فعاليت اين رسانهها نظارت دارد. رسانههاي شهرداري نه تنها نميتوانند از شخص قاليباف تمجيد کنند بلکه اگر فقط به تبليغ مديريت شهري بپردازند و كارايي ديگري نداشته باشند، خود اعضاي شوراي شهر جلوي انتشار آنها را ميگيرند. نكته دوم اين است كه اساسا رسانهها، وظيفه فرهنگسازي، اطلاعرساني، آموزش و سرگرمسازي را براي مخاطبان خود برعهده دارند. طيف گسترده مخاطبان رسانههاي شهرداري تهران نشان ميدهد كه اين مجموعهها در عملكرد اصلي خود موفق بودهاند. درضمن بيشتر اين رسانهها با تعريفها و رويكردهاي مشخصي منتشر ميشوند كه ارتباط چنداني با رويكردها و وظايف مديريت شهري ندارند، مثلا مجله همشهري آيه، مجلهاي در ارتباط با سبك زندگي ديني است كه با توجه به فرمايشات مقام معظم رهبري و خلاءهاي موجود در اين حوزه، ضرورت انتشار آن وجود داشت. البته اصل اين ماجرا هم كه گفته ميشود تعداد رسانههاي شهرداري بيشمار است، خود يك بازي رسانهاي است؛ مثلا برخي از دوستان، 22 همشهري محله را كه در مناطق مختلف تهران منتشر ميشود 22 رسانه مجزا ميدانند، در حالي اين مجموعه از ضمائم روزنامه همشهري محسوب ميشود و اساساً رسانه مستقلي نيست.
5. شما که مي گوييد دولت به ما پول نمي دهد، پس بودجه شهرداري چگونه تامين مي شود؟
قاليباف هميشه به درآمدهاي پايدار براي شهر تهران اعتقاد داشته است. نمي شود شهر بزرگي مثل تهران را فقط با پول مجوز و عوارض و کمک هاي دولتي اداره کرد. چرا که اين موضوعات تابع شرايط روز است و به راحتي قطع مي شوند. اين درآمدهاي پايدار از طريق فعاليت هاي مالي و اقتصادي نظير بانک شهر حاصل مي شود که اين توانسته نيازهاي اوليه شهرداري هاي کل کشور را حل کند. صرفه جويي در هزينه هاي جاري نيز از سياست هاي جدي قاليباف در شهرداري بوده است. از سوي ديگر، تشويق مردم به پرداخت عوارض و تعريف سرفصل هاي جديد درآمدي و هزينه کردن غيزنقدي نيز در برنامه هاي مالي قاليباف در شهرداري بوده است. در نهايت هم استفاده از تسهيلات بانکي و .... بانک ها و جذب سرمايه گذاري بخش خصوصي نيز به اين موفقيت کمک کرده است. در يک جمله مي توان گفت قاليباف توانسته معني عملي اقتصاد مقاومتي را در شهر تهران پياده کند.
6. شما که در تهران موفق هستيد، لطفا بمانيد و پايتخت را آبادتر کنيد. واقعا چرا ميخواهيد تهران را رها کنيد و رئيس جمهور شويد؟
قاليباف حدود 8 سال است که سکان مديريت شهري تهران را در دست گرفته و براي آباداني تهران تلاش ميکند. خدا را شکر تا کنون توانسته رضايت شهروندان خوب تهراني را جلب کند و اين هدف بزرگ جز با روحيه و فرهنگ جهادي ميسر نبود. اما بايد توجه داشت که 8 سال فعاليت زمان کمي نيست. قاليباف امروز بسياري از ماموريتهاي خود در تهران را به پايان رسانده و حالا ميتواند به خدمت در سنگرهاي ديگر فکر کند.
7. گفته مي شود بودجه شهرداري خرج تبليغات قاليباف مي شود. درست است؟
قاليباف بارها در جلسه هاي عمومي و خصوصي تاکيد داشته که هيچ کس حق استفاده از بيت المال را به هيچ شکلي ندارد و گفته است که افراد خود را مديون بيتالمال نکنند. تا به حال هيچ سندي از تبليغ شهرداري به نفع آقاي قاليباف ارائه نشده و عدهاي با بيان اين گونه تهمتها صرفا قصد تخريب دارند. آنها سعي دارند با دروغ گويي به تخريب وجهه ي قاليباف بپردازند اما تا به حال نتوانسته اند سندي به مراجع ذيصلاح ارائه کنند.
8. شما که مي گوييد کارها را در تهران طبق زمانبندي پيش مي بريد، چرا صدر نيايش با تاخير همراه شد؟
يکي از دغدغه هاي اصلي قاليباف عمل به وعده هاست. او براي ان که خود را متعهد به مردم کند و مردم هم بتوانند از او مطالبه کنند براي پروژه هاي عمراني تابلوهاي زمانبندي را قرار داده تا مردم نسبت به عملکرد آگاه باشند. اما هميشه در انجام پروژه هاي بزرگ، مشکلات هم بزرگ است. در طول تمام سال هايي که قاليباف سکان مديريت شهري تهران را به دست داشت، تنها دو پروژه با تاخيير افتتاح شدند. قاليباف در اين باره مي گويد:« بنده دو بار به مردم وعده دادم که نتوانستم در زمانبندي مقرر آن کار را انجام دهم. يکي برج ميلاد بود. در آن زمان به خاطر آنکه زمستان سختي داشتيم به تلويزيون آمدم و به مردم گفتم به اين دلايل و به خاطر هواي سرد منفي 36 درجه در ارتفاع برج ميلاد، پروژه با 6 ماه تاخير اجرا مي شود. همان زمان عدهاي مي گفتند چرا عذرخواهي مي کني؟ به آنها گفتم دليل تاخير اين بوده و من همه تلاشم را کرده ام تا پروژه در زمان مقرر به بهره برداري برسد. همچنين در پروژه صدر-نيايش همه مي گفتند چنين ظرفيتي در کشور وجود ندارد و حتي اگر اين ظرفيت باشد ، حداقل 8 سال زمان براي اجراي اين پروژه نياز است تا 11 کيلومتر پل ساخته شود. اما با فرهنگ جهادي اين پل 24 ماهه ساخته مي شود. اين در حاليست که قول داده بوديم اين پروژه 21 ماهه انجام شود. اما چند ماه پيش از پايان اين زمان به مردم گفتم تونل ساخته شده و در اختيار شماست و سه ماه ديگر نيز پل صدر ساخته مي شود. در همان زمان گفتم پل صدر به اين دلايل 3 ماه تاخير دارد.» قاليباف براي هر کدام از اين دو موضوع که با تاخير مواجه شد، از مردم عذرخواهي کرد. البته يادآوري طولاني شدن عمده پروژه هاي عمراني در تهران در گذشته و پروژه ها در کشور در حال حاضر شايد به قضاوت بهتر کمک کند. براي مثال تونل رسالت به طول 950 متر در حدود 10 سال ساخته شد و تونل نيايش با طول حدود 11 کيلومتر در زمان 23 ماه.
9. بيشتر نيروهاي همراه شما را مشهديها، اصلاحطلبان و نظاميان تشكيل ميدهند، چه پاسخي داريد؟
همواره گفتهام كه 2 شاخص را براي انتخاب نيروها داشتهام؛ يكي ولايتمداري و انقلابي بودن و ديگري كارآمدي و باعرضه بودن. با توجه به وجود اين شاخصها، ديگر گرايشات سياسي افراد برايم اهميت ندارد. افرادي در دوره گذشته مديريت شهري بودند كه در انتخابات سال 84 عليه من صحبت كردند، وقتي بنده به شهرداري آمدم از همان نيروها به دليل متدين بودن، ولايتمداري و كارآمدي استفاده كردم، حتي زمينه رشد آنها را نيز فراهم نمودم و هماكنون در مديريت شهري در مسئوليتهاي بالاتري فعاليت دارند. درضمن اينكه ميگويند بيشتر نيروهاي شهرداري را مشهديها تشكيل دادهاند هم حرف درستي نيست. هماكنون هيچ يك از شهرداران مناطق كه مهمترين نقاط اجرايي مديريت شهري را در دست دارند مشهدي نيستند. آمار دقيقي داريم كه نشان ميدهد آذريها بيشترين سهم را در نيروهاي مديريت شهري دارند و لرها، مازندرانيها و خود تهرانيها در ردههاي بعدي قرار ميگيرند. اما اينكه گفته ميشود قاليباف از نظاميان در نيروهاي همراهش استفاده ميكند، به هيچ وجه حرف درستي نيست. برخي افراد هستند كه با هم از پشت ميز مدرسه و دانشگاه به جبههها رفتيم و امروز هم با هم هستيم، اما واقعا تعداد اين افراد چند نفر است؟ سوال مهم ديگر اين است كه اگر يك نفر كارآمد بود و روزي هم لباس رزم پوشيده بود، حالا به بهانه نظامي بودن نبايد از توانش استفاده كرد؟
10. شما که مدعي هستيد کشور را اصلاح ميکنيد، پس چرا هم اکنون در شهرداري رشوه گرفته ميشود؟
براي پاسخ دادن به اين سوال لازم است کمي به گذشته برگرديم؛ متاسفانه معضل رشوه دادن و رشوه گرفتن در طول سالهاي گذشته به صورت چشمگير در شهرداري وجود داشته که اين موضوع بر کسي پوشيده نيست. مسلما اين معضلي نبود كه بتوان آن را انكار كرد. قاليباف از همان روزهاي نخستي که به شهرداري آمد، اعلام کرد که تمام تلاشش را براي از بين بردن اين اتفاق نامبارک به کار خواهد گرفت. اصلاح ساختار اداري و شفافيت مالي شهرداري تهران، اتفاق بزرگي بود که توانست اين معضل را کاهش دهد. به اذعان همه کارشناسان، امروز شهرداري تهران يکي از شفافترين نظامهاي مالي را در ميان تمام سازمانهاي عمومي کشور داراست و به پيشتوانه همين مديريت صحيح توانست براي 4 سال متوالي عنوان پاكترين سازمان را از طرف نهادهاي نظارتي كشور دريافت كند. از سوي ديگر قاليباف با راهاندازي سامانه نظارتي 1888 سيستم يکپارچهاي براي نظارت بر عملکرد شهرداري راهاندازي کرد و اگر شهروندي امروز گلايهاي از شهرداري داشته باشد يا تخلفي را مشاهده كند، ميتواند از طريق اين سامانه موضوع را اعلام کرده و پيگيري مسئولان را مطالبه كند. با اين حال بايد پذيرفت که اين مشکل فقط در شهرداري نيست و در عرصههاي ديگر کشور نيز ديده ميشود، اما با اين تفاوت كه حالا ميتوان شهرداري تهران را يکي از پرچمداران مبارزه با مفاسد اقتصادي دانست.