مترو تنها راه نجات

به گزارش شهر، در روزهايي كه اغلب پروژه هاي عمراني در رخوت و كندي با مشكلات دست و پنجه نرم مي كنند، پروژه خط 3 متروي تهران با سرعتي استثنايي در حال پيشرفت است؛ به نحوي كه هر بيننده اي را به اعجاب وا مي دارد. كارگاه هاي فعال مترو كه در بيش از 200 نقطه از شهر، چندين متر زيرِ زمين درحال فعاليت و ساخت و ساز است، نمايانگر جديت شهرداري تهران در آماده سازي پروژه هاي مهم و استراتژيك در كوتاهترين زمان ممكن است. من از همه آحاد مردم قدرشناس تهران دعوت مي كنم از پيشرفت شايان مترو در بخش جنوبي خط 3 بازديد كنند.

مترو به عنوان پاک‌ترين، سالم‌ترين، سريع‌ترين، ايمن‌ترين و به طور کلي کارآمدترين شبکه حمل و نقل عمومي شهري، نقش انکارناپذيري در حل مسائل اقتصادي، اجتماعي و محيط زيستي ناشي از معضل ترافيک دارد . ايمني بسيار بالا، راحتي و آسايش مسافران، کاهش مصرف انرژي، سرعت مناسب، اثرات زيست محيطي كمتر و قيمت پايين حمل مسافر در مقايسه با خودروهاي شخصي دارد. خودروهاي شخصي با مصرف روزانه 13ميليون ليتر بنزين و چندين ميليون ليتر گازوئيل فقط در شهر تهران، خسارت‌هاي بسيار هنگفتي به اقتصاد ملي وارد مي‌کند. مترو يکي از مهم‌ترين راهکار‌هاي حل مشکل ترافيک و آلودگي هوا شناخته شده است.

متروي تهران از نظر ميزان هزينه تمام شده ، به ازاي هر كيلومتر ساخت مترو ، به طور متوسط 30 درصد ارزان تر از كليه متروهاي در حال ساخت دنيا است . اين ميزان در مقايسه با متروي دوبي حدود 40 درصد و در مقايسه با متروي استانبول دست كم 25 درصد ارزان تر است . اين رقم در مقايسه با متروهاي كلانشهرهاي قاره اروپا و آمريكا بسيار بيشتر است و باصرفه بودن احداث مترو در تهران را به خوبي نمايان مي كند .

اكنون روزانه بيش از 3 ميليون سفر در تهران با مترو انجام مي‌شود که به ازاي آن روزانه يک ميليون و 950 هزار ليتر در سوخت پايتخت صرفه جويي مي‌شود . طبق آمار ، در هر سفر حدود 65 صدم ليتر در مصرف سوخت و 27 دقيقه در اتلاف وقت صرفه جويي ‌مي‌شود. براساس آمار و اطلاعات ، سفر با مترو باعث صرفه جويي سالانه 350 ميليارد تومان در مصرف سوخت مي‌شود که البته در کنار آن آلودگي هوا و خسارات ناشي از آن نيز کاهش مي‌يابد.

خسارات ناشي از آلودگي هوا در يك سال ، بر اساس آمار بانک جهاني ، بالغ بر10 ميليارد دلار است که با توسعه و تکميل خطوط موجود و همچنين احداث خطوط طراحي شده مي توان از هدر رفتن سرمايه هاي ناشي از آن را براي سال هاي آتي جبران نمود . كارشناسان سازمان ملل تخمين مي‌زنند خسارت ناشي از آلودگي هوا در ايران در سال 2019 ميلادي برابر 15 ميليارد دلار خواهد بود.

با ياري خداوند متعال، اينك نقطه عطفي در فعاليت هاي متروي تهران در امر خطير خدمت رساني به ملت شريف به ويژه قشر آسيب پذير پديد آمده است. خدمت به مردم مخصوصا اقشار آسيب پذير كه بيشترين حجم استفاده از سيستم حمل و نقل سريع ، ارزان و ايمن را دارند ، جزو مطالبات مكرر رهبر معظم انقلاب اسلامي و دغدغه هميشگي آن بزرگوار بوده است كه در تمامي اين سال ها ، تاكيدات بسياري در اين خصوص به مسئولين به طرق مختلف ابلاغ و اعلام شده است و ما در متروي تهران مصمم هستيم ، به بهترين نحو ممكن، اين تدابير را به منصه ظهور برسانيم.

اينك بالاترين حجم عمليات عمراني در گستره وسيع تهران بزرگ در حال انجام است ، به نحوي كه سه خط عظيم مترو ( خطوط 3، 6، و 7 ) به طور همزمان، در بهترين شرايط و با استفاده از پيشرفته‌ترين فن‌آوري روز دنيا، و با سرعتي تحسين برانگيز ساخته مي شود . در صورتي كه منابع مالي از طرف دولت به موقع تامين شود ، ركورد جديدي در سرعت ساخت و تكميل خطوط مترو به نام جوانان ، متخصصان و خدمتگزاران ايران اسلامي رقم خواهد خورد.

بر اساس برآوردهاي انجام شده ، براي رسيدن به اهداف پيش‌بيني شده در قانون بايد 217 كيلومتر خطوط مترو در تهران احداث گردد. اكنون در ساخت خطوط مترو ، براي رسيدن به اهداف از پيش تعيين شده ، اولويت نخست، ساخت خط سه مترو از بزرگراه آزادگان در جنوب غربي تهران تا محله ازگل در شمال شرقي تهران است ؛ بخش بزرگي از اين خط هم اكنون ساخته شده، فاز اول آن به بهره برداري رسيده و با همت و تلاش شبانه روزي همكارانم، به زودي فاز دوم آن از بزرگراه آزادگان در جنوب تهران تا چهارراه ولي عصر به بهره برداري مي رسد.

خطوط 6 و 7 نيز براساس برنامه به ترتيب در مسيرهاي كن تا جنوب شهرري و ميدان صنعت تا قصر فيروزه با سرعت مناسبي در حال احداث است و در حال حاضر سه دستگاه حفار مكانيزه پيشرفته (TBM ) در اين دو خط مشغول به كار هستند و هر كدام روزانه حداقل 15 متر تونل را حفاري مي‌كنند .

در حال حاضر به صراحت مي‌توان ادعا نمود كه ساخت مترو ، 100 درصد بومي است . هم اكنون در زمينه طراحي و ساخت تونل و ايستگاه‌ها به طور كامل از توان متخصصان داخلي استفاده مي‌‍شود . همچنين بيش از 50 درصد تجهيزات ثابت و متحرك مورد نياز خطوط ساخته شده را از داخل تأمين مي‌كنيم .

در طول چندين سال گذشته سرمايه‌گذاري كلاني در كشور براي راه‌اندازي قطار شهري صورت گرفته است و اين اميدواري وجود دارد كه بتوان با بهره‌برداري از قطارهاي شهري در تهران به هدف پيش‌بيني شده 6 ميليون سفر در روز رسيد . لزوم حمايت از پروژه مترو بر اساس قانون تعريف شده است ، از آن جمله مي‌توان به لايحه قانون حمايت از حمل و نقل ريلي و قانون مديريت مصرف سوخت اشاره كرد . اين قوانين مترو را مكلف كرده است كه در طول پنج سال، ظرفيت حمل و نقل عمومي توسط مترو را به 30 درصد از سهم حمل و نقل عمومي شهر تهران برساند.

اينك با توانمندي كسب شده ، هيچ گونه مانع و يا مشكل فني و تكنيكي در توسعه خطوط مترو ، به حول و قوه الهي وجود ندارد . تنها مشكل موجود در فرايند ساخت مترو ، تامين بموقع مالي اين پروژه عظيم زيربنايي و ملي است . طبق قانون بايستي50 درصد از هزينه هاي ساخت مترو توسط دولت و 50 درصد ديگر توسط شهرداري تهران تامين شود . خوشبختانه در هر دو بخش ، اولويت ساخت و راه اندازي خطوط مترو و اهميت آن جا افتاده و همه بخش ها تلاش مي كنند ، تامين مالي مترو به سهولت و كامل انجام شود . در اين ميان انتظار شركت مترو آن است كه سرعت فزاينده حركت ساخت مترو ، مورد توجه جدي قرار گيرد و برابر اين حركت عظيم ، بودجه ها بموقع تزريق شود تا خللي در اين سرعت ايجاد نشود . چه بسا اگر تامين نقدينگي هماهنگ با سرعت ساخت خطوط مترو انجام شود ، قطعاً بار سنگيني از مشكلات ترافيكي و گرفتاري‌هاي مردم از بابت حمل و نقل عمومي به ويژه در تهران برداشته خواهد شد.

يادداشت از هابيل درويش