به گزارش شهر، فرهنگ‌سازی شهرداری تهران در مورد تفکیک زباله و سر ساعت گذاشتن زباله در بیرون از خانه در این سالها تا حد زیادی موفق بود و توانست این ساعت را برای بیرون گذاشتن زباله‌ها نهادینه کند. اما در سال‌های اخیر این پیام‌ها هم در سطح شهر و هم در رسانه‌ها کم‌رنگ‌تر از قبل شده و فرهنگ رعایت این نظم نیز به مرور زمان برای برخی از شهروندان به دست فراموشی سپرده شده است.
به عبارتی گربه‌های انیمیشنی که در تبلیغات تلوزیونی به زبان می‌آمدند و به مدل‌های مختلف شعر و ترانه می‌خواندند تا فرهنگ درست بیرون گذاشتن زباله و ساعتش را به تهرانی‌ها آموزش دهند، دیگر خسته شده‌اند. تجربه نشان داده که در جامعه امروز ما دیگر نه زبان گربه‌ها شنیده می‌شود و نه تبلیغات گرانی که در تلوزیون یا در و دیوار شهر در مقابل دیدگان شهروندان هستند. تهرانی‌ها با شرایط امروز متوقع شده‌اند و اگر خدمات خوبی به آنها داده شود، همکاری خوبی با مسئولان شهر دارند و این همان مسئله‌ایست که به آن کم‌توجهی می‌شود.
در دوران مدیریت غلامحسین کرباسچی در شهرداری تهران بود که وی به مدیر خود در سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری برای رفع آلودگی بصری شهر و تسهیل در حمل و نقل و کاهش هزینه‌های مربوط به آن و نیز زمان جمع‌آوری زباله‌های شهروندان به ساعات بعد از 9 شب دستور داد.
ساعت 9 پس از بررسی‌های کارشناسی انتخاب شد و بسیاری از ملاحظات همچون زمان بازگشت شهروندان از محل کار به منزل، برودت نسبی هوا و کاهش بار ترافیکی شهر در این ساعات نیز در نظر گرفته شده بود. مدیران شهری ساعت 9 را به عنوان آغاز کار نیروهای شهری برای جمع‌آوری پسماند زمان مناسبی می‌دانستند چرا که در این صورت پس از گذشت هشت ساعت کار و تا قبل از روشن شدن هوا، جمع‌آوری زباله‌های کل شهر به پایان می‌رسید.
حسن کریمیان - مدیر امروز سازمان پسماند در خصوص مشکلات و مسائل بهداشتی مخزن‌ها می‌گوید: سعی شده است در جانمایی مخزن‌ها بیشترین فاصله با پنجره منازل در نظر گرفته شود و قطعا مسائل آلودگی‌های بصری را در نظر گرفته شود اما تا وقتی شهروندان زمان بیرون گذاشتن زباله‌ها را رعایت نمی‌کنند و هر موقع که می‌خواهند زباله‌ها را بیرون می‌گذارند مشکل بو و آلودگی‌های بهداشتی به وجود می‌آید.
تا وقتی شهروندان زمان بیرون گذاشتن زباله‌ها را رعایت نمی‌کنند و هر موقع که می‌خواهند زباله‌ها را بیرون می‌گذارند مشکل بو و آلودگی‌های بهداشتی به وجود می‌آید
وی با تاکید بر اینکه مخزن‌ها محل نگهداری موقت زباله هستند و زمان نگهداری زباله در آنها باید کمتر از چهار ساعت باشد، اضافه کرد: از ساعت 9 که شهروندان زباله‌ها را داخل مخزن می‌گذارند باید حداکثر تا ساعت یک بامداد این زباله‌ها تخلیه شوند. اما شهروندان با رعایت نکردن این زمان و قرار دادن زباله در طول روز باعث تحمیل هزینه به شهرداری و نهایتا خود مردم است. این نگاه باید اصلاح شود که هر موقع دلمان خواست زباله‌ها را بیرون بگذاریم. مردم حاضر نیستند یک ساعت این زباله‌ها را در خانه نگهداری کنند ولی حاضر می‌شوند این دردسر را برای همسایه و محله خود ایجاد کنند.
مدیرعامل سازمان پسماند زمان شستشوی مخزن‌ها در شش ماه اول سال را در هر ماه شش مرتبه و در شش ماه دوم سال را ماهانه چهار مرتبه اعلام کرد و گفت: نمی‌توانم مدعی شوم این کار به صورت 100 درصدی در همه نقاط شهر انجام می‌شود و ممکن است در بعضی نقاط این زمان نقض شود، ولی تمام سعی و تلاش سازمان این است که به طور منظم شستشوها انجام شود.
کریمیان با اعلام این مطلب که تقریبا 80 درصد مردم ساعت خروج زباله از خانه را رعایت می‌کنند، افزود: 20 درصدی که رعایت نمی‌کنند بیشتر در بافت‌های تجاری و اداری هستند و بخشی هم خانواده‌هایی هستند که معمولا کارمند هستند و هنگام رفتن به محل کار زباله‌ها را به بیرون از خانه می‌آورند. شاید 20 درصد آمار کم باشد ولی آلودگی که ایجاد می‌کنند بسیار زیاد است و باید روی این قشر فرهنگ سازی را انجام دهیم زیرا در بهبود وضعیت نظافت شهر بسیار موثر است.
فرهاد پورسخا – مدیر سابق سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران نیز به خبرنگار ایسنا، گفت: یکی از اهداف مدیریت پسماند در شهرها، ایجاد نظامی برای کم‌حجم‌سازی پسماند در منازل و تفکیک آن جهت افزایش ضریب نگهداری زباله‌ها در منازل است.
تقریبا 80 درصد مردم ساعت خروج زباله از خانه را رعایت می‌کنند و 20 درصدی که رعایت نمی‌کنند بیشتر در بافت‌های تجاری و اداری هستند و بخشی هم خانواده‌هایی هستند که معمولا کارمند هستند و هنگام رفتن به محل کار زباله‌ها را به بیرون از خانه می‌آورند، شاید 20 درصد آمار کم باشد ولی آلودگی که ایجاد می‌کنند بسیار زیاد است
رئیس سازمان مدیریت پسماند با اشاره به اینکه تعیین زمان معین برای خارج کردن زباله از منازل در ارتقای بهداشت و ایمنی شهر تاثیرگذار است، افزود: کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل در مدیریت پسماند اهمیت ویژه‌ای دارد و در صورتی که زمان معینی برای جمع‌آوری پسماند مطرح شود، علاوه بر شرایط مطلوب‌تر بهداشتی و عملیاتی، در هزینه‌ها نیز تاثیر زیادی دارد.
وی در رابطه با نهادینه شدن فرهنگ خارج کردن زباله از منزل در ساعت 9 شب خاطرنشان کرد: این موضوع در بیش از 15 سال گذشته در مدیریت پسماند شهرداری‌ها مطرح شده بود ولی نهادینه شدن آن نیاز به آموزش مستمر و بی‌وقفه دارد.
پورسخا به اهمیت آموزش مستمر در سطوح مختلف سنی و صنفی در مشارکت برای مدیریت پسماند تاکید کرد و افزود: فرهنگ‌سازی از طریق آموزش همگانی مستمر در رسانه ملی می‌تواند در افزایش مشارکت مردمی موثر باشد، به علاوه این شهرداری‌ها و سیستم خدمت‌رسانی نیز باید بر آموزش‌های همگانی خود متعهد باشد.
رعایت این نکته نه‌چندان سخت از طرف شهروندان می‌تواند از تحمیل بسیاری از هزینه‌های مربوط به شستشوی مخازن زباله‌ها و... جلوگیری کند و بهداشت عمومی شهر را ارتقا دهد اما متاسفانه می‌بینیم برخی از شهروندان با بی‌توجهی و سهل‌انگاری باعث بروز آلودگی در محیط می‌شوند.
روزی که شهرداری تهران برای جلب همکاری مردم تلاش خود را شروع کرد هنوز خودروهای مکانیزه امروز با حجم و تعداد فعلی را نداشتیم و خیابان‌ها و کوچه‌های تهران در بسیاری از مناطق آنقدر تنگ و کم عرض بودند که خودرویی نمی‌توانست وارد آنها شود و زباله را سر ساعت و به موقع از سطح شهر جمع‌آوری کند اما این راه و کار شروع شد، حالا هم که سالها از آن روزها می‌گذرد هنوز بسیاری از این مشکلات وجود دارد و حتی اگر همه شهروندان حرف شهرداری را گوش دهند و سر ساعت زباله تفکیک شده را در مخزن زباله بیاندازند باز هم زباله به همان شکل درست خود تخلیه و به خارج از شهر نمی‌برند.
راز این کار در انجام تعهد هر یک از خود ماست، اگر هر کدام از ما در بخش‌های مختلف چرخه تولید، تفکیک، جمع‌آوری و امحاء زباله وظیفه خود را درست و به موقع انجام دهیم و دلسوزی به خرج بدهیم حرکت این چرخه متوقف نمی‌ماند و می‌توان کم‌کم امیدوار بود که نه زباله‌ای در گوشه کوچه و خیابان و یا در مخازن زباله بماند و بو بگیرد.
