به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، کامران فانی در ابتدا در بیان معنای فرهنگنامه گفت: یکی از رویدادهای فرهنگی در دنیای امروز کتاب‌های مرجع هستند که پاسخگوی مخاطبان زیادی در حوزه‌های مختلف هستند.
وی افزود: جامعه‌ای که پرسشگر باشد، در جستجوی پاسخ پرسش‌هایش است و نخستین بار هندی‌ها روی واژه‌نامه اسم فرهنگ گذاشتند و معتقد بودند کسی که با واژه‌های فارسی آشنا شود، شخص با فرهنگی خواهد بود و پس از آن لغت نامه‌ها و فرهنگ نامه جای خود را یافتند.
فانی تاکید کرد: دیکشنری به معنای لغت‌نامه است و دیکشن به معنای نحوه بیان و شیوایی کلام است و کسانی که دارای این خصیصه باشند، می‌توانند بردیگران تسلط پیدا کنند. پس در زبان‌های اروپایی این لغت در همه جا یکسان است و با لغت دیکتاتوری و دیکته کردن هم به کار می‌رود.
وی درباره دایره‌المعارف توضیح داد: لغت دایره‌المعارف جدید است و به معنای «مجموعه دانش بشری» است و لغت دانشنامه لغتی قدیمی است که ابن سینا آن را ساخته است و در نهایت جامعه‌ای که پرسشگر باشد به این منابع و فرهنگ نامه‌ها نیاز دارد تا به پاسخ پرسش‌هایش برسد.
نصراله پورجوادی، مدیر مرکز نشر دانشگاهی اظهار داشت: یکی از فعالیت‌های شکل گرفته بعد از انقلاب اسلامی تالیف همین کتاب‌های مرجع و به‌خصوص لغت نامه‌ها و دانشنامه‌ها بود و بخشی از فعالیت‌های ما هم در مرکز نشر دانشگاهی تحقیق در زمینه واژه‌ها، اصطلاحات و لغت‌های علمی بود که به عنوان نیازهای مهم به شمار می‌آمد.
وی افزود: کار مرکز نشر دانشگاهی قدم اولی بود که در این زمینه برداشته شد. اما از سویی دیگر باید دید چرا کسانی همچون آقای حق‌شناس یا آقای خرمشاهی به دنبال دیکشنری‌های دیگر رفتند.
پورجوادی در ادامه افزود: زبان کاری ثابت نیست که یکسری لغات داشته باشید و یکسری واژه مقابل آن‌ها بگذارید، زبان مدام درحال تغییر بوده و نوشتن دیکشنری به معنای این نیست که نیازی به تکرار آن نباشد بلکه باید بدانیم ذخایر زبان فوق‌العاده وسیع هستند و ما هنوز در زبان فارسی نتوانسته‌ایم معادل‌ها را پیدا کنیم. آقای خرمشاهی هم این اطلاعات را داشتند و هم جزو معدود کسانی بودند که ذوق ساختن بعضی از معادل‌ها را دارند و فکر می‌کنم کلمه «یارانه» را هم ایشان ساخته‌اند.
استاد خرمشاهی به بهانه رونمایی از مجموعه پنج جلدی «فرهنگ – دانشنامه کارا» در بیان ویژگی‌های این فرهنگ نامه اظهارداشت: فرق این دانشنامه با هرآنچه تا امروز دیده‌اید در داشتن پدیده نویی به نام فرهنگستان است که من هم گاهی به عنوان مشاور و واژه‌گزین در جمع آن‌ها حاضر می‌شدم.
این نویسنده و مترجم در ادامه بیان داشت: نخستین جایی که به فارسی و زبان فارسی فکر کردم فرهنگستان دوم زبان فارسی بود. فرهنگستان اول در سال ۱۳۱۴ تاسیس شد که به وقفه خورد و جنگ در گرفت و بعد تا اواخر این دهه فرهنگستان دوم تاسیس شد و دکتر خانلری و دکتر صادق‌کیا آن را هدایت می‌کردند و البته آن کار هم چندان پایدار نبود تا اینکه فرهنگستان سوم راه‌اندازی شد و قریب به پنجاه هزار واژه را انتخاب کرده است.
دکتر خرمشاهی در ادامه یادآور شد: از جایی که واژه‌های فرهنگستان خیلی تخصصی می‌شد، چهار جلد اول را به صورت عمومی کار کردیم و جلد پنجم به واژه‌های تخصصی فرهنگستان اختصاص یافت.
وی در خاتمه صحبت‌هایش گفت: من زبان را به آن شیوه خوانده بودم که بتوانم کتاب بخوانم، مترجم بودن به ما یاری رساند که معادل پیدا کنم، من این ممارست را داشتم اما زبان‌شناس بودن هم به این مهم کمک می‌رساند.
در ادامه سیامک عاقلی، نویسنده و مدیر نشر گفتار درباره کاهش مطالعه و روز آمدرسانی فرهنگ‌ها و چاپ دیجیتالی و توجه مخاطبان به اینترنت گفت: باید بدانیم آیا اینترنت رقیب جدی کتاب است و باعث شده کتاب جایگاه خود را ازدست بدهد؟ این پرسشی است که جای بررسی دارد و پاسخش خود را در آینده نشان می‌دهد. باید دانست هیچ کار بزرگی بدون اشتیاق حاصل نمی‌شود البته به همراه دانش مورد نیاز.
مدیر انتشارات گفتار در ادامه افزود: ما انسان‌ها با فرهنگ زنده‌ایم، استاد خرمشاهی اشتیاق وافر در کارگروهی دارد و با صبوری مجموعه ارزشمندی به گنجینه زبان فارسی اهدا کرد.
در این مراسم که صالح رامسری مدیر انتشارات معین و بذرایی ویراستار این مجموعه حضور داشتند؛ «دانشنامه – فرهنگ کارا» رونمایی شد.
