به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نشست نقد و بررسی رمان «غریبه‌ای زیر درخت نارنج» دومین رمان کرم رضا تاج‌مهر، 23تیر در فرهنگسرای گلستان برگزار شد.
در ابتدای نشست، تاج مهر بخش‌هایی رمان را برای حاضران خواند و سپس، حسین میرعابدینی داستان‌نویس و منتقد این جلسه، با تمجید این اثر گفت: تاج مهر نویسنده ای است که برخلاف آثار دیگر نویسندگان امروزی که گرفتار فرسودگی و کهنه بودن شیوه های داستان نویسی شده اند،سبک و فضاهای تازه ای را در داستان های خود دارد که همین امر باعث جذب مخاطب امروزی می شود.
میر عابدینی با اشاره به اینکه محوریت اصلی تمام داستانهای این رمان را مرگ در برگرفته است، افزود: این کتاب دارای 11 داستان است که مرگ را به عنوان یکی از مسائل پیش پا افتاده و ساده درکنار مسائل دیگر زندگی مطرح می کند .
منتقد این کتاب ادامه داد: در داستان «زن ها تا سینه، مردها تا کمر» و یا «شهاب باران»، پرداختن به هریک از شخصیت های داستان، مسئله مرگ را مطرح می کند و در تقابل حس مرگ و عطش زندگی، زندگی را نسبت به مرگ نازل تر نشان می دهد.
عابدینی با اشاره به داستان «نقش پرنده » اضافه کرد: این داستان انسان های مطرود و تنهایی را روایت می کند که حتی در زمان مرگ نیز قبری ندارند و در همان تنهایی و نابسمانی زندگی شان نیز به کام مرگ می روند.
نویسنده کتاب «صد سال داستان‌نویسی ایران» از دیگر ویژگی های «رمان غریبه ای زیر درخت نارنج» را استفاده از وهم و فانتزی در سبک نوشتاری آن ها بیان کرد و گفت: وهم و فانتزی بودن هر کدام از داستان ها این امکان را به مخاطب می دهد تا قصه را به میل خود یا به مرز واقعیت و یا به مرز خیال نزدیک کند. هر خواننده می تواند داستان را نوعی واقعیت تصور کند و دیگری آن را چیزی جز تخیل و وهم نداند.
میر عابدینی ادامه داد: هر یک از داستان های کتاب بسیار کوتاه و مختصر هستند و این خلاصه و موجز بودن داستان ها سبک نویسنده را در شمار سبک های مدرن جای می دهد. از ویژگی های بارز سبک داستان نویسی نویسنده درگیر کردن ذهن و تخیل خواننده در آفرینش داستان با قرار دادن برخی زوایا پنهان در لابه لای سطرهای داستان است.به این معنی که نویسنده تمام داستان را به صورت یکجا به مخاطب نشان نمی دهد بلکه خواننده را تا پایان داستان با خود برای پی بردن به رمز و رازهای زندگی شخصیت های داستان همراه می کند.
وی نقطه ضعف داستان را در برخی از توضیحاتی که به گفت‌وگو های اشخاص اضافه شده بود دانست و گفت: توضیح درباره رفتار های شخصیت های داستان یعنی نفوذ به ذهن و روایت داستان از زبان آن ها که همین مسئله باعث می شود سبک داستان از سبک نمایشی که نویسنده نقش تصویرگر زندگی هریک از شخصیت های داستان را بر عهده دارد، دور بیندازد.
میر عابدینی در پایان گفت: «غریبه ای زیر درخت نارنج» بهترین داستان از مجموعه 11داستان کتاب است و سبک و فضای خاص در این داستان باعث شده بعد از مدت ها از شیوه های کسالت بار داستان نویسی امروزی فاصله گرفته شود.
محمدرضا گودرزی دیگر منتقد این جلسه در ادامه این نشست ضمن ارائه مقدمه ای درباره ویژگی ها مشترک همه داستان های این کتاب، ماجرای داستانهای «شهاب باران»،«زن ها تا سینه مردها تا کمر » را واقع گرایی اجتماعی و روان شناختی،دو داستان« نقطه صفر مرزی» و «دکمه سر آستین» را مدرن عنوان کرد.
گودرزی با اشاره به وهمی بودن به داستان«بچه گربه ها » افزود: «غریبه ای زیر درخت نارنج »و« نردبان پنج پله » جزو داستانهای های فانتزی این مجموعه است و داستان « گل سرخی روی پل » از سبک شگفت پیروی می کند.
گودرزی ادامه داد: شیوه روایت داستان ها مدرن است اما به دلیل اینکه مسائل مطرح شده در داستان جدید نیستند مدرن بحساب نمی آید. نداشتن وحدت تصویری در قسمت هایی از داستان،توضیح احساسات درونی اشخاص داستان که آن را از حالت نمایشی به سمت تصویری می کشاند و استفاده طولانی از موضوعی نا مربوط به داستان «دکتر لبخند می زند» از ضعف های کتاب هستند.
نویسنده کتاب «نعش کش» ادامه داد: 6 داستان از مجموعه داستان های این مجموعه اول شخص و 4 داستان در قالب تصویری است .نویسنده با توجه به محل تولد و زندگی اش ، از باورهای بومی منطقه ای خود درلا به لای داستان استفاده کرده است است و همین امر سبب شده است تا کتاب ارزش مطالعات فرهنگی پیدا کند.
گودرزی در پایان افزود: نویسنده در این کتاب سعی کرده است نکات احساسی را بی طرفانه بیان کند و این خنثی و بی غرض بودن بیان احساسات به کار وی جذابیت بخشیده است.
این نشست با پرسش و پاسخ شرکت کنندگان به پایان رسید.
