به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، تفسیر حکایات مثنوی، جهان‌بینی مولوی و تحلیل اشعار او، در نشست «بشنو از نی» با حضور کریم سلگی، نویسنده و منتقد شرح و رمزگشایی شد.
سلگی با اشاره به داستان «جهودی که نصرانیان را می‌کشت از بهر تعصب» گفت: در ادامه داستان «پادشاه و کنیزک» مولوی به داستان یکی از پادشاهان یهود اشاره می‌کند که مسیحیان را می‌کشت و دشمن حضرت عیسی بود. او در این داستان احول بودن انسان را توضیح می‌دهد. کلمه «احول» یعنی دوبین و کسی که احول است یک چیز را دو چیز می بیند چنان که وقتی استادی به شاگردش که احول بود گفت: برو و آن تنگ شیشه را بیاور، شاگرد گفت: از دو شیشه کدام یک را بیاورم؟ استاد جواب داد: یکی را بشکن تا ببینی عیب تو چیست و چون یکی را شکست، دیگر شیشه ای وجود نداشت.
وی ادامه داد: گاهی شاهد واقعیت یک چیز یا یک فرد هستیم وگاه با توهم و خیال و بدون بصیرت به چیزی وکسی توجه داریم و این گونه است که یک چیز را دو چیز می‌بینیم. مثلا در حالت عادی کسی را آن چنان که هست می‌بینیم ولی در حالت ترس و خشم او را مثال غول و چیزی که مخیله ما ساخته و پرداخته است، می‌بینیم. در این صورت احول (یعنی دوبین) می‌شویم.
این مفسر مثنوی تعصب را عامل غرض‌ورزی و نفاق دانست و گفت: وقتی کسی با کسی یا قومی با قومی در جنگ است، چشم‌های او احول می‌شود و طرف به جای این که دیگری را تنها یک موجود انسانی ببیند او را با توهم چیز دیگر می‌بیند که باید کشته شود و یادش می‌رود که همنوع او و انسان است. مصداق این نگاه حکایت احولیت شاه یهود است که مسیحان را به دلیل تعصب می‌کشت.
وی در ادامه گفت: آن پادشاه یهودی احول (دوبین) چون چشم حقیقت‌بین نداشت، موسی (ع) و عیسی (ع) را که از یک گوهر بودند و مذهبشان در واقع، با هم یکی بود و اختلافی بین آنها نبود، از هم جدا می‌دید. در اینجا، مولوی به دو مطلب اساسی اشاره می‌کند. یکی این که تعصب باعث دوبینی و کژبینی می‌شود و اجازه نمی‌دهد حقیقت آن طور که هست، دیده شود، و دیگر این که هر کسی جهان هستی را از منظر چشم و عقیده خود می‌بیند و واقعیت را همان چیزی می‌پندارد که می‌بیند.
این مفسر مثنوی در پایان گفت: آن چه مولوی از بریدن دست و گوش وزیر نقل می‌کند، داستانی ساختگی و مجعول است ولی بعضی نکات درست در آن هست و مطالب نادرست نیز دارد، اینکه بولس در اصل یهودی و در آغاز کار از مخالفین سرسخت مذهب مسیح و از علمای یهود بود، صحت دارد. مثل اینکه حواریون نیز در اول امر، یهودی بودند ولی او پس از آنکه به دین مسیح گروید، از روی صدق و صفا در بیان اصول مسیحیت و ترویج آن کوشید و یکی از بنیانگذاران دین مسیح بود که مسیحیت را از کیش یهود جدا ساخت و عالمگیر و دنیاپسند کرد و سرانجام بر سر همین مجاهدت به فرمان نرون به قتل رسید، بنا بر مشهور در سال ۶۴ یا پس از ۶۷ میلادی این قتل صورت گرفت.
نشست «بشنو از نی» با حضور علاقه‌مندان به ادبیات عرفانی روز ۲۳ آذرماه در فرهنگسرای گلستان برپا شد.
