به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نهمین نشست ادبی «بشنو از نی» که به شرح و تفسیر اشعار مثنوی مولوی می‌پردازد، دوشنبه ۸ شهریور ماه با حضور کارشناس برنامه کریم سلگی و جمعی از علاقه‌مندان به ادبیات و شعر برگزار شد.
در برنامه «بشنو از نی» داستان طوطی و بازرگان شرح و تفسیر شد. این قصه همانند دیگر قصه‌های مولانا که یک بیت از قصه قبل موجب ایجاد قصه بعد می‌شود با بیت «خویش را رنجور سازی زارزار/ تا ترا بیرون کنند از اشتهار (شهرت)»، به بیان قصه طوطی و بازرگان می‌پردازد.
خلاصه داستان از این قرار است که بازرگانی طوطی‌ای زیبا در قفس داشت و روزی قصد رفتن به هندوستان می‌کند برای هر کسی، چیزی به سوغات می‌آورد و برای طوطی خود نیز که از او خواسته بود حال زارش را برای هم نوعانش بیان کند پیغام می‌آورد که از گفتن این حرف او، هم نوعش در دم از درخت می‌افتد و جان می‌دهد و طوطی بازرگان هم در دم می‌افتد، وقتی بازرگان در کمال ناراحتی در قفس را برای مدفون کردن او می‌گشاید، طوطی بال می‌گشاید و پرواز می‌کند.
سلگی، کارشناس برنامه به ادامه داستان اشاره و بیان کرد: محور اصلی این داستان موت اختیاری در برابر موت اضطراری و گسستن از تعلقات غیرخدایی و رها شدن از خویشتن کاذب خود و در نهایت به مقام فنا رسیدن است.
عرفا موت را به چهار نوع تقسیم کرده‌اند:
۱- موت اخضر: و آن قناعت است.
۲ -موت احمر: و آن جهاد با نفس است.
۳- موت ابیض: که تحمل گرسنگی است.
۴- موت اسود: که از همه موت‌ها سخت‌تر است.
در ضمن این مطلب مبین نکته‌ای نغر در مسائل تربیتی است که برای خاص و عام آموزنده است و آن نکته پند دادن به عمل است که قوی‌تر و مقبول‌تر از موعظه کردن‌های بی فایده لفظی است.
به گفته سلگی، یکی از روش‌های بیانی مولانا این است که در میان نقل داستان ناگهان خطاب به سوی محبوب حقیقی باز می‌گردد و آنچه از چشمه باطن و قلبش جوشیده بر زبان می‌آورد، در ادامه این قصه نیز به بیان مقام والای رضا پرداخته است. رضا ثمره محبت و ولایت کامل الهی است، به عبارتی فانی کردن اراده خود در اراده حضرت حق تعالی است و این امری بسیار دشوار است چرا که فانی کردن خواست و اراده شخص انجام نشود مگر با ترک بهره‌ها و خوشی‌ها.
