سیاست‌های وزیر جدید ارشاد در حوزه کتاب
علی جنتی که به‌تازگی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد گرفته، سخنانی را درباره ادبیات، زبان فارسی و ممیزی کتاب مطرح کرده است.
به گزارش شهر، وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی چندی پیش برنامه‌هایش را برای این وزارتخانه اعلام کرد. او همچنین برخی عقاید خود را در نطق دفاع از خود در جلسه رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی بیان کرد.
اگرچه اصول کلی این برنامه و همچنین سخنانی که جنتی طی روزهای اخیر در مجلس شورای اسلامی و گفت‌وگوهای مختلف ارائه کرده است، به نوعی، تمامی حوزه‌های مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و از جمله کتاب و ادبیات را دربرمی‌گیرد، در بخش‌هایی از آن‌ها اختصاصا به زبان و ادبیات فارسی و کتاب و نشر پرداخته شده است.
در بخشی از برنامه‌ای که جنتی برای وزارت ارشاد ارائه کرده، زیر عنوان «منابع، ظرفیت‌ها و فرصت‌های بخش فرهنگ و هنر»، «زبان و ادبیات فارسی» در کنار «منابع دینی و اعتقادی»، «منابع آیینی»، «منابع زیبایی‌شناختی»، «منابع شناختی و معرفتی»، «منابع عاطفی و احساسی»، «منابع تمدنی»، «مزیت‌های نسبی فرهنگی»، «انگیزه‌های اجتماعی»، «منابع ارتباطی» و «منابع فرهنگی فراملی»، از «ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها و منابع فرهنگی کشور» دانسته شده است.
در این بخش از برنامه‌ی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره «زبان و ادبیات فارسی» آمده است: «آثار و گنجینه‌های ارزشمند ادبیات ایران، اعم از ادبیات کلاسیک و ادبیات معاصر با محتوای غنی‌اش می‌تواند به رفع بسیاری از موانع در مسیر توسعه کمک کند.»
همچنین در بخش «منابع فرهنگی فراملی» این برنامه به مشترکات فرهنگی ایران با کشورهای حوزه زبان فارسی اشاره شده است: «مشترکات فرهنگی با جهان اسلام، حوزه زبان فارسی و حوزه نوروز بسیار قابل توجه هستند. در همین زمینه باید به ایرانیان خارج از کشور اشاره کرد که ثروت عظیم اجتماعی و اقتصادی به شمار می‌آیند. همچنین ظرفیت عظیم حج و عمره که می‌تواند محل تبادل فکر و اندیشه و توسعه فرهنگ و اندیشه انقلاب اسلامی و برقراری ارتباط با ملت‌های مسلمان باشد.»
طبق اطلاعات ارائه‌شده در این برنامه، «اهتمام به زبان فارسی در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها و احترام به همه گویش‌ها و زبان‌های اقوام و فرهنگ‌های ایرانی به عنوان مهم‌ترین مؤلفه انسجام و یکپارچگی ایرانی» و «تلاش در جهت گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی و گسترش کتابخانه‌های ثابت و سیار» از برنامه‌های پانزده‌گانه علی جنتی برای رسیدن به هدف «صیانت از فرهنگ و هویت دینی و ملی» است.
همچنین «جلوگیری از اعمال سلیقه شخصی و غیرقانونی و حذف خلأهای قانونی و حقوقی در فعالیت‌های نظارتی بخش فرهنگ و هنر»، «مشارکت فعال نهادها و انجمن‌های غیردولتی فرهنگ و هنر در فعالیت‌های غیرحاکمیتی»، «اصلاح قوانین و مقررات ناکارآمد و به‌روزرسانی قوانین و مقررات با هدف حذف نظارت پیشگیرانه»، «کاهش تصدی‌گری دولت در ممیزی و اعمال سیاست حمایت از شیوه‌های خودتنظیمی در فعالیت‌های فرهنگی و هنری»، «افزایش اعتماد به پدیدآورندگان عرصه فرهنگ و هنر و پرهیز از نگاه‌های مبتنی بر بی‌اعتمادی و بدبینانه»، «اهتمام به استقرار حرفه‌یی نظام مالکیت فکری و معنوی در کشور با همکاری بخش غیردولتی» از برنامه‌های علی جنتی برای تحقق هدف «تضمین آزادی‌های قانونی و ارتقای منزلت اجتماعی نیروهای فرهنگی و هنری» عنوان شده‌اند.
«بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی در جهت تحقق اهداف فرهنگی نظام» نیز هدف دیگری است که جنتی در برنامه خود به آن اشاره کرده که یکی از برنامه‌های او برای تحقق این هدف، «حمایت از رسانه‌ها و آثار فرهنگی و هنری دیجیتال تقویت‌کننده هویت ملی و خط و زبان فارسی» عنوان شده است.
فارسی‌زبانان دنیا را گرد هم می‌آورم
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین در نطق دفاع از خود در جلسه رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی، می‌گوید: اگر رأی آوردم و این مسؤولیت را برعهده گرفتم، خواهم کوشید چهره ایران توحیدی، معنویت‌گرا و غنایافته از اسلام ناب را به جهانیان بشناسانم؛ تلاش خواهم کرد با پاسداری از زبان فرهنگی، راه را بر نفوذ فرهنگ بیگانه ببندم، تلاش خواهم کرد با تقویت اتحادیه فرهنگی فارسی‌زبانان، فارسی‌زبانان دنیا را گرد هم بیاورم و با ارسال سفیران فرهنگی شایسته و کاردان و فرهیخته راه را برای همگرایی جوامع اسلامی باز کنم.
او عنوان می‌کند: تلاش خواهم کرد از فرصت ریاست دوره‌یی جنبش عدم تعهد استفاده کنم و پیام دوستی ایران را به جهانیان برسانم و با اعزام بزرگان فرهنگی کشور به جهان آن را ارتقا بدهم. جهان کنونی تشنه شنیدن پیام اسلام، شعر و ادب فارسی و خط و نقاشی ایرانی است. هنر بهترین سفیر ایران در جهان است. می‌توان با کمک علمای آگاه و عالی فرهنگ، سینماگران متعهد، اهالی موسیقی، هنرهای تجسمی و رسانه بسیاری از درهای بسته را گشود. فرهنگ چون آبی زلال تشنگان حقیقت را سیراب خواهد کرد.
جنتی همچنین می‌گوید: در روزگاری نامزد وزارت فرهنگ و ارشاد شدم که جمع کثیری از نخبگان و اهالی فرهنگ از دولت فاصله گرفته‌اند، در حال حاضر کشمکش‌های بی‌ثمر و تضارب آرا را گرفته، جای خالی اسلام رحمانی در برخورد با هنرمندان احساس می‌شود. هنرمندان تشنه برخوردهای کریمانه هستند.
افراد قابل ممیزی نیستند
علی جنتی در مراسم معارفه‌اش در پاسخ به پرسشی درباره ساماندهی وضعیت صدور مجوز کتاب در این وزارتخانه نیز می‌گوید: سعی من این است تا آن‌جا که می‌شود، بتوانیم بعضی از مقررات دست و پاگیری را که وجود دارد، به حداقل ممکن برسانیم.
او در پاسخ به پرسشی درباره ممیزی افراد در صدور مجوز کتاب و سایر مسائل هنری، با لبخند، می‌گوید: افراد قابل ممیزی نیستند.
باید ممیزی قبل از چاپ را برداریم
جنتی اخیرا نیز در گفت‌وگویی درباره ممیزی، به ضرورت حذف ممیزی قبل از چاپ کتاب اشاره کرده و گفته است که باید کتاب هم مانند مطبوعات منتشر و بعد از انتشار مورد بررسی قرار گیرد و به تخلفات رسیدگی شود.
او همچنین با متوقف کردن فعالیت انتشاراتی‌ها مخالفت کرده و گفته است: «ما به روش‌های دیگری متوسل می‌شویم که موجب شود جلو آن اشتباه گرفته شود، نه این‌که کار نشر تعطیل شود.»