میزان مخاطب باید نخستین شاخص در ارزیابی محصولات فرهنگی باشد

عضو شورای سیاستگذاری دبیرخانه دائمی ارتقای کیفیت محصولات و فعالیت‌های فرهنگی خواستار در نظر گرفتن «میزان مخاطب» به عنوان نخستین شاخص عمومی برای ارزیابی محصولات فرهنگی شد.

به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، دکتر حسن خجسته، تدوین شاخص‌های ارزیابی کیفیت فرهنگ را در دو سطح شاخص‌های کلی و خرد مورد بررسی قرار داد و گفت: شاخص‌های اولیه کلی هستند و مربوط به کلیه محصولات فرهنگی می‌شوند. در سطح دیگر هم باید شاخص‌های خرد استخراج شوند که از یک محصول به محصول دیگر متفاوت هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه صدا و سیما تنوع و تعدد محصولات فرهنگی را موجب پیچیدگی استخراج شاخص‌های ارزیابی کیفیت در حوزه فرهنگ دانست و افزود: اگر شاخص‌ها استخراج و سپس تثبیت شود، در واقع استانداردی برای کالاها و محصولات فرهنگی محسوب می‌شود و این استانداردها می‌توانند یک پایه برای قیمت‌گذاری محصولات فرهنگی باشند.

معاون پیشین برنامه‌ریزی و توسعه سازمان صدا و سیما تدوین شاخص‌های ارزیابی کیفیت در حوزه فرهنگ را مایه اعتباردهی به محصولات فرهنگی دانست و درباره ضمانت اجرایی رعایت این شاخص‌ها، تأکید کرد: هیچ تولیدکننده‌ای نباید فارغ از این شاخص‌ها بتواند محصول یا کالای خود را وارد بازار کند.

دکتر خجسته افزود: برای اجرایی شدن استانداردها و تحقق رعایت شاخص‌های ارزیابی فرهنگی در کشور لازم است برنامه‌ای تدوین شود که طی آن دستگاه‌ها و تولیدکنندگان محصولات فرهنگی به لحاظ اخلاقی یا حقوقی یا حسب شرایط اجتماعی ملزم به رعایت آنها شوند.

عضو شورای سیاستگذاری دبیرخانه دائمی ارتقای کیفیت محصولات و فعالیت‌های فرهنگی خاطرنشان کرد: اگر این برنامه به درستی اجرا شود، شاخص‌ها نسل به نسل منتقل و در جامعه درونی می‌شوند و به تدریج یک شبکه اجتماعی برای پایبند بودن بر شاخص‌ها تشکیل می‌شود. استانداردها که در واقع حداقل‌ها هستند به تدریج جامعه‌پذیر می‌شوند و خود جامعه درباره آنها ارزشگذاری می‌کند.

وی افزود: همچنین شاخص‌هایی که در حوزه ارزیابی کیفیت فرهنگ استخراج می‌شوند باید در یک مرحله بین نخبگان و کارشناسان و تولیدکنندگان محصولات فرهنگی اعتبارسنجی شوند؛ به این معنا که هر تولیدکننده‌ای که این شاخص‌ها را نداشته باشد، حقیقتاً کالایش از کیفیت برخوردار نیست.

دکتر خجسته در پاسخ به اینکه آیا ضرورت ایجاد یک نهاد ناظر برای کنترل رعایت استانداردها و شاخص‌های کیفیت محصولات و فعالیت‌های فرهنگی احساس می شود، اظهار داشت: رعایت شاخص‌ها و استانداردهایی که در زمره حقوق اولیه مردم محسوب می‌شود و مانند آب و نان برای مردم ضروری و واجب است، نیازمند نهاد نظارتی است اما برخی استانداردها در حوزه تفنن مردم قرار می‌گیرد که برای این دسته از استانداردها نهاد ناظر خود مردم هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه صدا و سیما در ذکر مصداقی برای استانداردهایی که در حوزه تفنن مصرف‌کننده قرار می‌گیرند، گفت: ممکن است محتوای یک کتاب را به عنوان محصولی فرهنگی قبول داشته باشید اما برای کیفیت بهتر آن طراحی جلد کتاب مد نظر باشد. طراحی جلد دیگر نیاز به نهاد ناظر ندارد.

سومین همایش ملی و دومین جشنواره ارتقای کیفیت آثار، محصولات و فعالیت‌های فرهنگی به همت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و مشارکت سازمان‌ها و نهادهایی چون آستان قدس رضوی، صدا و سیما، حوزه هنری، فرهنگ و ارتباطات اسلامی و... اوایل خردادماه ۹۴ در برج میلاد برگزار می‌شود.