به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نشست «روز روشنایی» با موضوع «جریانات تکفیری در دنیای اسلام» با سخنرانی حجت الاسلام حسن اسکندری در منطقه ۲۲ برگزار شد.
حجت الاسلام حسن اسکندری کارشناس ارشد تاریخ مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان موضوع جنبش‌های تکفیری را بسیار گسترده دانست و گفت: جریانات تکفیری در حال حاضر يکی از عوامل مهم فتنه‌گری در منطقه جريان سلفی تکفيری است که در لباس دفاع از سنت، عملا در مسير منافع غربيان گام برمی‌دارد. ضرورت توجه به این موضوع به سال ۸۹ بر می‌گردد که متوجه حرکت‌ها و شیوه‌های جدید سلفی‌ها برای تصاحب رهبری فکری جهان اسلام شدیم. به همین دلیل در حوزه علمیه قم مرکزی را تاسیس کردیم. این مرکز به صورت تخصصی وارد حوزه شناخت قرائت اسلام از دیدگاه عربستان شد.
وی افزود: از هفتاد سال پیش اتفاقی رخ داد که عربستان به فکر رهبری جهان اسلام افتاد و می‌خواست قرائت خودش را از اسلام تزریق کند تا رهبری فکر و معنوی کشورها را به دست بگیرد. پس عربستان کار خودش را شروع کرد که کار او خیلی خطرناک بود. او مخالفان خودش را تکفیر می‌کرد و حتی دستور به قتل آنها می‌داد. این نشان می‌دهد که این جریان جنبشی تروریستی با رویکردهای خاص است و همین‌ها باعث شد که سراغشان برویم و مانعشان باشیم.
استاد دانشگاه علم و صنعت امیرکبیر و کاشان گفت: ایران تنها کشور در بین کشورهای اسلامی بود که می‌خواست با این جریان وهابیت مخالف کند و می‌توانست این کار را بکند. چرا که تمام کشورهای دیگر به نحوی جیره‌خوار عربستان بوده‌اند و تنها کشوری که تا به حال حتی یک ریال از عربستان پول نگرفته و می‌تواند در برابر این جنبش قد علم کند، ایران است و کشورهای دیگر هم به ایران چشم دوخته بودند.
وی با اشاره به کنگره‌ای که دو سال پیش در شهر قم برگزار شد، گفت: این کنگره با موضوع خطر جنبش‌های تکفیری و با حضور 430 نفر از علمای جهان اسلام در قم برگزار شد. برگزاری چنین کنفرانس بین المللی در قم سابقه نداشت. حتی برخی از شخصیت‌ها برای اولین بار بود که به ایران می‌آمدند. مثلا ابوالعدیان رهبر سوریان مصر با اینکه بارها از او دعوت شده بود، برای اولین بار وارد ایران شد. چون در این کنگره عالم‌های بزرگ قم میزبان بودند و رنگ و بوی سیاسی نداشت. این فرصتی بود تا ایران پایگاهی بر سد وهابیت ایجاد کند تا این جنبش را تهدید کند.
حجت الاسلام اسکندری در معرفی سرچشمه این جنبش و آشنایی با آن ادامه داد: در اهل سنت دو گرایش عمده داریم. یکی عقل گراها هستند. یعنی اگر متونی را می‌خوانند به دنبال این هستند که فهم عقلانی به آن بدهند و سعی دارند که نوعی از تعصب و خشونت را در آن به کار نبرند. تنها نماینده اهل سنت در این موضوع که از ابتدا گرایش های عقلانی تندرو داشت، گرایش ابوحنیفه معروف به حنفی‌هاست. بیش از ۵۰ درصد از سنی‌ها مرید این گرایش هستند. هندوستان، پاکستان، بنگلادش و اندونزی این گرایش را دارند. جنبش دوم جنبش ظاهر گراست. فقط به دنبال این هستند که ظاهر قرآن و حدیث را بفهمند و تمام دین و دنیا را در این موضوع خلاصه کرده‌اند و به کسی اجازه نمی‌دهند که مقوله ای غیر از این را وارد کنند. این جنبش سه نماینده و گروه دارد. گروه اول شافعی ها هستند که معتدل ترند. کشور مصر نماینده اش است و در قسمت غرب ایران یعنی کردستان و کرمانشاه هم طرفدارانی دارند.
وی ادامه داد: گروه دوم ظاهرگراها مالکی ها در آفریقا هستند که محدودند و جمعیت زیادی ندارند. و گروه دوم هم حنبلی ها هستند. رهبرشان هم احمدبن حنبل است و بسیار تندرو هستند. در تندروی این ها همین بس که رهبرشان تنها چیزهایی که حلال می دانسته بنویسد، حدیث و قرآن بوده است و مخالفان خودش را بی محابا تکفیر می کرد. بعد از خودش شاگردانی دارد که سعی می کردند رفتارش را تقلید کنند.
حجت الاسلام اسکندری در ادامه صحبت هایش به شکل گیری این جریان و از سال ها و پیش و پیروانش در عربستان پرداخت و گفت: سرکرده این جنبش تقی الدین ابن تیمیه بود که مخالف شیعه و جریان های دیگر اهل سنت بود. او یک تروریسم است و در حال حاضر هم عربستان برای انتقال تفکر او به دنیا به صورت رایگان کتاب هایش را به سراسر جهان می فرستد.
وی در اشاره به بیان قدرت عربستان در جهان گفت: خانم مرکل در یک سخنرانی رسما گفته است که در جهان کسی را سراغ ندارم که برای عربستان کاری کرده باشد مگر اینکه از پیش پولش را گرفته باشد. این حرف بزرگی است. نفت و پتروشیمی عربستان خیلی درآمد زاست. حضور حجاج و مالیاتی که می‌گیرد از منبع های دیگر درآمد زایی است. حتی زمانی هم عربستان آمار داد که ۷۰۰ میلیارد دلار اوراق قرضه در آمریکا دارد. یعنی به عبارتی گفت نصف دولتشان را پیشاپیش خریده است. همانطور بود که دیدیم جناب ترامپ کشورهایی را که هیچ ربطی به تروریست ندارند، تحقیر کرد و عربستان را که ۱۱ سپتامبر را رقم زد، ذره ای نگاه چپ نکرد.
وی با بیان اینکه صحبت درباره این جنبش ها بسیار گسترده است به معرفی چند کتاب برای کسب اطلاع بیشتر پرداخت و گفت: اگر از نظر فکر و اندیشه بخواهید بررسی کنید، کتابی به نام شناخت وهابیت نوشته نجم الدین طبسی است و اگر هم از حیث تاریخی به دنبال مطالعه باشید کتاب سلفی گری و وهابیت نوشته دکتر سید مهدی علیزاده موسوی کتاب مناسبی است.
