به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نشست تفسیر سوره قدر روز پنجشنبه دوم خرداد ماه با حضور حجت‌الاسلام حمید ابطحی در فرهنگسرای امام(ره) برگزار شد. حجت‌الاسلام ابطحی در این نشست با بیان اینکه سوره قدر یکی از مهم‌ترین سوره‌های قرآن کریم است، عنوان کرد: انا انزلناه در سوره قدر اشاره به نزول دفعی قرآن کریم دارد. خداوند دارد با مردم و پیامبر صحبت می‌کند و می‌گوید همانا ما نازل کردیم. شب قدر از مهم‌ترین شب‌های سال است که در آن توبه به درگاه خداوند پذیرفته می‌شود.
وی افزود: این سوره نزول قرآن در شب قدر را بیان می‌کند و این شب را تعظیم کرده و از هزار ماه بالاتر می‌داند. این سوره، هم احتمال مکی بودن را دارد و هم می‌تواند مدنی باشد. روایاتی که درباره سبب نزول آن از اهل بیت(ع) رسیده، خالی از تأیید مدنی بودن آن نیست، و آن روایاتی است که دلالت دارد بر اینکه این سوره بعد از خوابی بود که رسول خدا(ص) دید و آن خواب این بود که دید بنی‌امیه بر منبر او بالا می‌روند و سخت اندوهناک شد و خدای تعالی برای تسلیتش این سوره را نازل کرد.
حجت‌الاسلام ابطحی به نزول یک باره قرآن در شب قدر اشاره کرد و گفت: خداوند به صراحت فرموده همه کتاب را در آن شب نازل کرده، چون ظاهرش این است که نخست سوگند به همه کتاب خورده، بعد فرموده این کتاب را که به حرمتش سوگند خوردیم، در یک شب و یکپارچه نازل کردیم. در این سوره آن شبی که قرآن نازل شده را شب قدر نامیده، و ظاهراً مراد از قدر تقدیر و اندازه‌گیری است. پس شب قدر شب اندازه‌گیری است. خدای تعالی در آن شب حوادث یک سال را یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می‌کند. زندگی، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چیزهایی دیگر از این قبیل را مقدر می‌سازد. شب قدر منحصر به شب نزول قرآن و آن سالی که قرآن در آن شبش نازل شد نیست، بلکه با تکرر سنوات، آن شب هم مکرر می‌شود. پس در هر ماه رمضان از هر سال قمری شب قدری هست، که در آن شب امور سال آینده تا شب قدر سال بعد اندازه‌گیری و مقدر می‌شود. در تفسیر برهان از شیخ طوسی از ابوذر روایت آورده که گفت: به رسول خدا(ص) عرضه داشتم یا رسول‌الله آیا شب قدر شبی است که در عهد انبیاء بوده و امر بر آنان نازل می‌شده و چون از دنیا می‌رفتند نزول امر در آن شب تعطیل می‌شده است؟ فرمود: نه بلکه شب قدر تا قیامت هست.
وی اضافه کرد: شب قدر به عینه یکی از شب‌های ماه مبارک رمضان از هر سال است و در هر سال در آن شب همه امور احکام می‌شود. البته منظورمان احکام از جهت اندازه‌گیری است. خواهید گفت پس هیچ امری از آن صورت که در شب قدر تقدیر شده باشد در جای خودش با هیچ عاملی دگرگون نمی‌شود؟ در پاسخ می‌گوییم نه، هیچ منافاتی ندارد که در شب قدر مقدر بشود ولی در ظرف تحققش طوری دیگر محقق شود. چون کیفیت موجود شدن مقدر، امری است، و دگرگونی در تقدیر، امری دیگر است. همچنان که هیچ منافاتی ندارد که حوادث در لوح محفوظ معین شده باشد، ولی مشیت الهی آن را تغییر دهد. استحکام امور به حسب تحققش مراتبی دارد. بعضی از امور شرایط تحققش موجود است و بعضی‌ها ناقص است و احتمال دارد که در شب قدر بعضی از مراتب تقدیر بشود و بعضی دیگرش به وقت دیگر موکول شود، اما آنچه از روایات بر می‌آید با این وجه سازگار نیست.
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: جمله «سلام هی» اشاره است به اینکه عنایت الهی تعلق گرفته است به اینکه رحمتش شامل همه آن بندگانی بشود که به سوی او روی می‌آورند. و نیز به اینکه در خصوص شب قدر باب نقمتش و عذابش بسته باشد. به این معنا که عذابی جدید نفرستد. لازمه این معنا آن است که طبعاً در آن شب کید شیطان‌ها هم مؤثر واقع نشود، همچنان که در بعضی از روایات هم به این معنا اشاره رفته است. مراد از کلمه سلام این است که: در آن شب ملائکه از هر مؤمن مشغول به عبادت بگذرند سلام می‌دهند.
