به گزارش خبرنگار شهر، دكتر سيدمحمدجواد شوشتري در اين برنامه با بيان اينكه كتاب و كتاب خواني و ميزان گرايش به مطالعه، امروزه يكي از شاخصهاي توسعه به شمار ميرود، گفت: بررسيها نشان ميدهد مطالعه و كتاب خواني وضعيت مطلوبي در ايران ندارد و عمدتا مردم ايران از خريد و يا مطالعه كتاب گريزانند و اقدامات لازم و جدي جهت ترويج و اشاعه فرهنگ مطالعه صورت نگرفته است. به اين موارد ورود تکنولوژيهاي نوين از جمله اينترنت، ماهواره و رايانه را نيز بايد اضافه کرد که اين تکنولوژي ها به دليل جذابيت هاي بيشتر عموما قشر تاثيرپذير ما را که نوجوان و جوانان هستند، جذب خود کرده اند. اما رسيدگي به اين معضل قطعا از عهده يك يا دو نهاد به تنهايي برنمي آيد و نمي توان انتظار تمام حركات فرهنگي را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و آموزش و پرورش داشت و به طور حتم درگير شدن نهادهايي چون صدا و سيما، سازمان فرهنگي هنري شهرداري و ... مي تواند گام هاي مثبتي در اين جريان باشد.
وي به بيان فعاليتهاي سازمان فرهنگي هنري در امور كتاب و كتابخواني پرداخت و افزود: شبانهروزي كردن كتابخانهها و افزايش ساعتكاري كتابخانهها تا ساعت 24 شب، ايجاد غرفههاي فروش كتاب در ميادين ميوه و ترهبار ( 8 غرفه فعال شده و برنامهريزي براي ايجاد 40 غرفه در سال 89)، ايجاد كافه كتاب مترو در 10 ايستگاه مترو، (ايستگاه هفتتير افتتاح شده و مابقي در دست راهاندازي است)، انتشار كتاب مترو (سالي 50 عنوان، هر هفته يك عنوان) ، انتشار كتاب اتوبوس (سالي 50 عنوان، هر هفته يك عنوان)، انتشار روزنامه مترو و هفته نامه، تجهيز اتوبوسهاي برون شهري به كتابخانه ( 8000 اتوبوس كه تا پايان امسال 4000 اتوبوس مجهز به كتابخانه ميشوند) از جمله فعاليت هاي سازمان در حوزه كتابخواني است.
همچنين شبكه سازي و تجهيز كتابخانههاي شهر، برگزاري نمايشگاه ياد يار مهربان در جهت تجهيز كتابخانههاي مدراس و حوزه علميه، جشنواره فيلم كتاب،( دو دوره برگزار شد، در مجموع 300 اثر در دو جشنواره به رقابت پرداختند)، فروش كتابهاي دست دوم دانشجويي (دو دوره برگزار شد. جمعا حدود 40000 جلد كتاب از سوي شهروندان ارايه شد)، رونمايي كتاب هر ماهه در مراكز وابسته به سازمان، اجراي طرح چهارشنبه بازار كتاب در فرهنگسراي پايداري، مرحله نخست اجراي كتاب در خانه ويژه جانبازان و معلولان، ساخت انيميشنهايي در حوزه كتاب و پخش از طريق تلويزيون، قبل از فيلمهاي سينمايي در سالنهاي سينمايي سازمان، توجه به مقوله كتاب و كتابخواني در كليه فعاليتهاي هنري (در فيلمها و سريالها و ...)، كتابخانه ديجيتال علومانساني شهرداري تهران، برگزاري مسابقات سراسري كتابخواني هر فصل يك مسابقه در سطح شهر از سال 89، فرهنگسراي کتاب در نمايشگاه کتاب از ديگر فعاليتهاي اين سازمان است.
كتابخانه استاندارد را هم در سازمان تعريف كردهايم. كتابداران و كتابخانههاي سازمان را درجهبندي كردهايم. سعي در گسترش و استانداردسازي كتابخانهها در سال 89 طبق مطالعات انجام شده داريم.
رييس سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران در باره نقش خانواده و نهادهاي فرهنگي در ارتقاي سطح کتابخواني، گفت: خانواده عامل بسيار موثري در ايجاد عادت به مطالعه و ترويج فرهنگ کتابخواني است. محيط و شرايط خانواده، روش تربيتي و آموزشي والدين ، طرز تفکر و نگرش والدين در رابطه با مطالعه و کتابخواني، وجود کتب و نشريات قابل دسترس و همچنين سطح اقتصادي و پايگاه اجتماعي خانواده، نقش بسزايي در تقويت عادات مطالعه و کتابخواني دارد.اما آنچه بيشتر اهميت دارد، ترويج عادت کتابخواني است.ما بايد بدانيم کودک ما "مي بيند، ياد مي گيرد و پياده مي کند"، شما دقت کنيد به يک دختر 6 ساله؛ دقيقا شبيه مادرش رفتار مي کند و در مجموع کودکان بسيار تاثير پذير هستند و چه بهتر که خانواده هاي ما بتوانند از اين تاثير پذيري در جهت ارتقاي سطح فرهنگ خانواده و فرهنگ مطالعه استفاده کنند.
البته پس از خانواده، دشوارترين وظيفه در اشاعه كتابخواني در هر جامعهاي بر عهده مدارس و نظام آموزش و پرورش و نهادهاي فرهنگي آن جامعه است. اگر دانش آموز در مدرسه با كتاب آشنا شده و لذت مطالعه، خودآموزي و افزايش معلومات عمومي را درك كند و به مطالعه خو بگيرد، در تمام دوران زندگي، از كتاب دست نميكشد.
شوشتري در پاسخ به اين سوال كه چگونه مي توان خانواده ها را به کتابخواني ترغيب کرد؟ اظهار داشت: يکي از بهترين راهکارهاي ترغيب خانواده ها به مطالعه و فرهنگ کتابخواني کمک به فراهم کردن امکانات و فرصت هاي مطالعاتي براي خانواده ها و فرزندانشان است، که مي توان از جمله به ترغيب خانواده ها به عضويت در کتابخانهها اشاره کرد. كه حدود 75 كتابخانه در سطح شهر تهران وابسته به سازمان وجود دارد و ما امکانات خوبي داريم که خانواده هاي عزيز ميتوانند با صرف کمترين هزينه از آنها استفاده کنند. البته در صدد بهبود اين امکانات و ارتقاي سطح کتاب خانه ها هستيم اما همين امکانات هم به نظر من آنطور که بايد استفاده نمي شوند. كه همت و تلاش خود خانواده ها، تلاش ها، برنامهريزيها و مشارکت هاي سنجيده خانوادهها را ميطلبد. همچنين تهيه و خريد کتاب، تشويق و ترغيب نوجوانان به مطالعه، همراهي آنان در بازديد از نمايشگاه ها و فروشگاه هاي کتاب، هديه دادن کتاب، کتاب خواني براي فرزندان و...، از شمار فعاليت هاي سازنده و برجسته پدران و مادران در تثبيت و تعميق علاقه کودکان به کتاب و کتاب خواني است.به تمامي اين موارد بايد فرهنگ سازي از طريق رسانههاي عمومي را نيز اضافه کرد. رسانه به دليل گستردگي مخاطب نقش بسيار ويژه اي در امر کتاب و کتاب خواني دارد.
وي در بيان عوامل تاثيرگذار در کتابخواني اقشار مختلف جامعه تصريح كرد: دسترسي آسان به کتاب: اينکه بياييم مراکز کتاب خواني را فعال کنيم. حتي در مساجد و مراکز کوچک هم کتاب خانه هاي فعال داير کنيم. البته اين اتفاق مبارک در بعضي از مساجد ما افتاده است اما چه بهتر که گسترش يافته و عمومي شود.
ارزاني قيمت : به هر حال اقتصاد نشر به ناشر تا يک حدودي بيشتراجازه تعديل قيمت کتاب را نمي دهد. بنابر اين بهتر است نهاد هاي مسئول با ارائه يارانه هاي خريد کتاب، برگزاري نمايشگاه هاي کتاب و پرداخت بن خريد کتاب به اقشار مختلف جامعه در دسترسي آنها به کتاب با قيمت مناسب کمک کنند. ما در سازمان فرهنگي هنري به کمک خداي متعال اين امر را تا حدودي ميسر کرده ايم، از جمله : نمايشگاه کتاب ياد يار مهربان که با در نظر گرفتن اعتبار براي تمامي مدارس اين امکان ايجاد شد که مدارس هر ساله به نمايشگاه بيايند و کتاب هاي جديد را براي دانش آموزان خريداري کنند، يا نمايشگاه کتاب خاوران که امسال در آذر ماه اولين دوره خود را تجربه کرد و يکي از بهترين تجربه هاي نمايشگاهي براي شهروندان عزيز تهراني بود.
مورد ديگري که مي تواند بسيار در اين امر تاثير گذار باشد، افزايش فضاهاي کتاب خانه اي و مطالعاتي است.اين امر موجب مي شود مردم اگر قدرت خريد کتاب را ندارند بتوانند به طور رايگان از اين امکانات استفاده کرده و سرانه مطالعه خود را بالا ببرند.
شوشتري در بيان اهداف و سياست هاي نمايشگاه ياد يار مهربان، افزود: نمايشگاه ياد يار مهربان با هدف تجهيز کتابخانههاي مدارس، حوزههاي علميه، کتابخانهها شهر و کتابخانههاي خوابگاههاي دانشجويي برگزار شد.
سرانه کتاب دانش آموزان تهراني به کمک برپايي چنين نمايشگاههايي ارتقا پيدا كرد بطوريكه در سال نخست برپايي نمايشگاه (1382) سرانه تعداد کتاب به ازاي هر دانش آموزان در کتابخانه هاي مدارس شهر تهران سه کتاب بود که آمارهاي اخير نشان مي دهد اين عدد به 7 و بالاتر رسيده است. به اين ترتيب ميتوان گفت: هر دوره نمايشگاه ياد يار مهربان توانسته يک جلد به سرانه کتاب دانش آموزان اضافه کند.
شوشتري در ادامه به برگزاري نمايشگاه سرگرمي هاي كودك و نوجوان اشاره كرد و گفت: در حوزه سرگرمي و بازي نياز داريم كه قدري به كودكان بيشتر توجه شود و زندگي شهري سبب شده كه امكانات لازم كمتر در دسترس قرار گيرد و شهرداري و سازمانهاي مرتبط با حوزه كودك فعاليتهاي خوبي را انجام دادهاند، ولي کافي نيست و در همين راستا اين نمايشگاه برگزار مي شود.
مخاطبين نمايشگاه دو دسته هستند: گروه اول مخاطبين، همه دستاندركاران كودك و نوجوان هستند و گروه دوم مخاطبين، خانوادهها و خود كودكان و نوجوانان هستند که به نظر ما اين گروه دوم از اهميت خيلي بالاتري برخوردارند، خانواده ها معمولا اين کمبود را حس مي کنند که به دليل زندگي هاي شهري و آپارتمان نشيني کودکانشان آنگونه که بايد نمي توانند بازي کنند، يعني فضا ندارند. ما بر آن بوديم در اين نمايشگاه محصولاتي را ارائه دهيم که اين کمبود را تا حدودي از بين ببرد.
در اين نمايشگاه وسايل شهربازي، كتاب كودك و نوجوان، وسايل كمك آموزشي، دكوراسيون كودك و نرمافزارهاي گوناگون در نمايشگاه ارايه خواهد شد.
همچنين افتتاح نخستين سينماي 4 بعدي ايراني در فضاي باز نمايشگاه و راه اندازي سايت مخصوص كودك و نوجوان كه به همت موسسه فرهنگي هنري تبيان از ديگر محورهاي اين نمايشگاه است.
در بخش بين الملل نيز قرار است غرفههايي از كشورهاي تركيه، امارات و مالزي در نمايشگاه حضور داشته باشند و نمايندگان 12شركت خارجي كه در ايران حضور دارند در نمايشگاه غرفه خواهند داشت و فروش در اين نمايشگاه آزاد است.