به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، پروین مصطفیزاده روانشناس و رواندرمانگر بالینی در نشستی که با عنوان «من نوجوانم» و با موضوع تعریف اعتیاد و معرفی انواع مواد مخدر و علل و ویژگیهای ابتلا و راهکارهای آن روز سه شنبه 5 اردیبهشت ماه در کتابخانه امید برگزار شده بود، گفت: اعتیاد نوجوانان مسئلهای جدی است که باید مورد توجه واقع شود. در بسیاری از موارد، نوجوان مواد مخدر را امتحان میکنند، اما هنوز به آن اعتیاد ندارند. این مسئله لزوم هوشیاری والدین را نشان میدهد. مصرف مواد مخدر در نوجوانان و کودکان بسیار نگران کننده است و با اثرات بلند مدت شناختی و رفتاری همراه است، چراکه مغز نوجوانان هنوز در حال رشد است.
وی با بیان اینکه بسیاری از نوجوانان، با وجود خطرات و عوارض متعدد، امتحان کردن مواد مخدر را بخشی از روند بزرگ شدن میدانند بیان کرد: بسیای از آنها برای اولین بار در مهمانی یا مدرسه با آن آشنا شدهاند. برخی دیگر با شنیدن حرفهای دوستان در مورد احساس پس از مصرف یا گوش دادن به یک آهنگ در مورد مواد مخدر در مورد آن کنجکاو شدهاند. امتحان کردن و کنجکاوی نقش مهمی در اعتیاد نوجوانان دارد. صرف امتحان کردن بدین معنی نیست که نوجوان در آینده اعتیاد پیدا خواهد کرد، اما باید بررسی شود که چرا او وسوسه شده است.
این روانشناس پیرامون تعریف اعتیاد توضیح داد: اعتیاد بدین معنی است که شخص هیچ کنترلی روی مصرف مواد مخدر ندارد. این وابستگی میتواند جسمی، روانی یا هر دو باشد. شخصی که اعتیاد دارد به قدری به ماده عادت میکند که هر کاری برای رسیدن به آن انجام میدهد و باید آن را مصرف کند.
مصطفیزاده درباره اهمیت روابط والدین و کودکان و نوجوانان تاکید کرد: کودکان و نوجوانان به داشتن رابطه ای مطمئن و حامی با والدین خود نیاز دارند. فرزندتان باید بدانند که شما همیشه حامی او هستید و در اشتباهات او را سرزنش نمیکنید. این رابطه یک شبه به دست نمیآید. باید از کودکی با او رابطهای گرم داشته باشید و به حرفهایش گوش دهید.
وی ضمن تاکید بر این نکته که نه گفتن، بیشترین تاثیر را در پیشگیری از اعتیاد نوجوانان دارد. فرزند شما اگر در مورد مضرات اعتیاد بداند، اما نتواند به دوستش نه بگوید، باز هم ممکن است صرفا به خاطر اثبات خود در چنگال اعتیاد گرفتار شود عنوان کرد: با توجه به اینکه خانواده نقش بسیار پررنگی در جلوگیری از اعتیاد نوجوانان دارد، عدم توجه به نوجوانان، عدم توجه به مسائل مربوط به تحصیل، روابط سرد عاطفی والدین با نوجوانان، دوستان ناباب و تضادهای فرهنگی بین والدین و نوجوانان میتواند اثرات زیادی بر اعتیاد نوجوانان داشته باشد، زیرا ممکن است نوجوانان جهت فراموشی سختیها، استرسها و نگرانیهای به اعتیاد روی آورند.
وی در پاسخ این سوال که چطور از اعتیاد نوجوانان پیشگیری کنیم اظهار کرد: آموزش مهارتهای خود مراقبتی مانند تقویت اعتماد به نفس و تقویت توانایی تصمیمگیری و آموزش گفتن نه در مقابل بعضی از خواستههای نابجا، آموزش معایب مواد مخدر، آموزش معایب مصرف ناصحیح برخی داروها، صبور بودن در برابر مشکلات زندگی و غیره نیز میتواند تاثیر بسیار زیادی روی عدم تمایل نوجوانان به این سمت و سو باشد.
مصطفیزاده افزود: همچنین دادن مسئولیتهای زندگی به آنها، احترام به احساسات و عواطف نوجوان، ثبتنام در کلاسهای ورزشی و هنری، جلوگیری از حضور در اماکن نامناسب، تقویت معنویات آنها، فراهم کردن محیطی بانشاط در منزل و مدرسه، توجه به روند تحصیلی فرزندان و جا انداختن فرهنگ مشاوره و استفاده از دانش و تجربه روانشناسان ماهر و با تجربه در این زمینه میتواند بسیار مفید باشد.
این رواندرمانگر در بخش دیگری از صحبتهای خود با معرفی کتاب «مهارتهای زندگی» نوشته کریس ال.کلینکه گفت: این کتاب با عنوان فرعی: روشهای مقابله با: اضطراب، افسردگی، تنهایی، کمرویی، شکست، اختلافات زناشویی، فقدان، پیری، درد، بیماری، آسیب، ضرر، کتاب بسیار مناسبی برای آگاهی هرچه بیشتر والدین و نحوه مقابله با مشکلات ارائه میدهد. همه ما در زندگی خود با مشکلاتی مواجه میشویم، این کتاب مهارتهای مقابلهای مفیدی را آموزش میدهد که شما میتوانید برای مقابله با مشکلات زندگی از آنها استفاده کنید.
مصطفیزاده تاکید کرد: تمرکز اصلی کتاب بر مهارتهایی است که اثربخشیشان در مقابله با مشکلات خاص در پژوهشهای متعدد به اثبات رسیده است. این کتاب مهارتهای مقابلهای مؤثر را به شما میآموزد و کمک میکند تا کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشید. همچنین این کتاب نوعی نگرش مقابلهای به شما میبخشد، بدین معنا که بدون توجه به میزان دشواری مسائل میتوانید از عهدهی آن برآیید. مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب، تنهایی، طردشدگی، کمرویی، خشم، تعارض در روابط بین فردی، شکست و فقدان از جمله مشکلات بهداشت روانی هستند که بسیاری از افراد جامعه با آن دستبهگریباناند و بهنوعی ریشهی بسیاری از آسیبهای اجتماعی (اعتیاد، بزهکاری، خودکشی و …) محسوب می شوند.