به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی فرهنگ وهنر، فاطمه کاظمی درمعرفی کتاب «مدیریت رفتار با نوجوان به روش سحرانگیز ۱-۲-۳ ارتباط، نظارت و راهنمایی نوجوانتان تا بزرگسالی» نوشته توماس فیلان و تریسی لوئیس به ترجه اسما عاقبتی و متین اردشیر که در فرهنگسرای اشراق برگزار شده بود بیان کرد: ویژگیهای اخلاقی خاص نوجوانان، تلاشی که برای استقلال دارند و نیاز غیرقابلانکارشان به والدین سبب میشود که فرزندپروری نوجوان به کاری پیچیده و انرژیبر تبدیل شود. والدین، اغلب تمام تلاش خود را برای برقراری رابطهای صمیمانه و کمک به فرزندشان در مواجهه با بحران بلوغ و هویتیابی میکنند اما تا زمانی که با اصول صحیح این کار آشنا نباشند نه تنها کوشش بیحاصلی خواهند داشت بلکه گاهی رفتارهایشان به سلامت روان نوجوان و ارتباط با او نیز لطمه میزند.
وی ادامه داد: نتایج فرزندپروری نادرست در این دوره حساس تا سالها بعد و گاهی تا پایان عمر ادامه خواهد داشت. کتاب «مدیریت رفتار نوجوان با روش سحرانگیز 3-2-1» از طریق ارائه اصولی مبتنی بر یافتههای علمی با بیانی شیوا و ساده به والدین در این امر خطیر یاری میرساند. فنون کاملا عملی در کنار مثالها و توضیحات مناسبِ کتاب باعث میشوند که والدین بتوانند دنیا را از دید فرزندشان ببینند و همزمان با جهان درونی خویش نیز آشنا شوند. در نهایت، این اطلاعات به آنها کمک میکند تا روشهایی را برای ارتباط و نظارت بر فرزندشان انتخاب کنند که به پرورش و شکوفایی هر چه بیشتر وی کمک کند.
این کارشناس روانشناسی با بیان اینکه خواندن کتاب «مدیریت رفتار با نوجوان» برای درمانگران، والدین، مشاوران، مربیان و معلمان و کلیه افرادی که با نوجوانان و جوانان در ارتباط هستند مفید است، افزود: این روزها دیگر روشهایی مانند غُر زدن، تنبیه کردن، موعظه کردن و حقالسکوت دادن برای تعامل والدین با نوجوانان مؤثر نیست. نوجوانی دوره تعیینکنندهای است که هوشیاری والدین را میطلبد.
صفر پور درباره بخشی از مسائل مطرح شده و مهم در کتاب توضیح داد: یکی از مشکلات نوجوانان ذهنیت منفی آنها در ارتباط با بزرگسالان است. آنها تصور میکنند که همیشه با آنها سر جنگ دارید، بنابراین در برخورد با بزرگسالان اغلب در حالت تدافعی هستند و در ذهنشان پیشداوری منفیای وجود دارد که میگوید: «بیفایده است، آنها تو را درک نمیکنند، آنها حرفت را نمیپذیرند و در آخر هم از دستت ناراحت میشوند.» این پیشداوری منفی باعث میشود در ارتباط با بزرگسالان احساس حقارت کنند که این نیز بهنوبه خود دردسرهای بیشتری درست میکند.
وی اضافه کرد: اگر میخواهید به فرزندتان کمک کنید که از این پیشداوری منفی دست بردارد هنگام صحبت با او از جملاتی مثل «درکت میکنم» بیشتر استفاده کنید. مجبور نیستید که درباره هرچیزی با آنها موافق باشید اما میتوانید درکشان کنید. استفاده از این عبارت به نوجوانتان کمک میکند تا بین «درک کردن» و «موافق بودن» فرق بگذارد و به شما نیز کمک میکند تا به ایدهها، افکار و احساسات فرزندتان احترام بگذارید. این عبارتها مثل بومرنگ عمل میکند، مطمئن باشید که بازخورد مثبتش به خودتان برمیگردد. اگر فرزندتان کاری مخالف میل شما انجام داد و برایتان سخت بود به او بگویید که درکش میکنید، به او بفهمانید احساسی را که نسبت به آن عمل دارد درک میکنید.
این کارشناس تصریح کرد: سعی کنید در بیان عقیده خود درباره عملکرد فرزندتان کمی تأمل کنید. اگر در ارتباط با او به مشکلی برخوردید، از خودتان بپرسید: «چطور میتوانم سؤالم را بپرسم که احساس نکند سرزنشش میکنم.» معلمها معتقدند که در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان سبک تدریس باید همسو با سبک یادگیری دانشآموزان باشد. شما نیز بهعنوان مادر و پدر باید متناسب با سبک تربیتیتان به همین شیوه عمل کنید.
او با بیان اینکه درخواست از نوجوان خود را با سوال مطرح کنید اظهار کرد: وقتی به فرزندتان دستور میدهید کاری را انجام بدهد، در واقع به فکر و احساسش در رابطه با کاری که فکر میکند درست است احترام نمیگذارید. اگه میخواهید فرزندتان را نسبت به انجام کاری متقاعد کنید بهجای دستور دادن، خواستهتان را بهصورت سؤالی مطرح کنید. مثلا: «نسبت به انجام این کار چه حسی داری؟» خیلی بهتر از این است که بگویید «باید این کار را انجام بدی.» «درباره کلاسهای فوقبرنامهی بعد از مدرسه نظرت چیه؟» خیلی بهتر از گفتن این است که «باید کلاسهای فوقبرنامه رو بگذرونی.» «چه احساسی داری از اینکه نمره کمی توی ریاضی گرفتی؟» خیلی بهتر از این است به او یادآوری کنید که هزینههای تحصیلش را بهسختی میپردازید.
وی ادامه داد: سؤالات گزینههای بهتری را در اختیار نوجوان قرار میدهد. سؤال پرسیدن یکی از بهترین راههایی است که مسئولیت پذیری را به فرزندتان یاد میدهد. اگر سؤال پرسیدن برایتان سخت است، آنچه را میخواهید بگویید بنویسید و سپس آنها را به شکل سؤالی ویرایش کنید. حواستان به لحن سؤال پرسیدن هم باشد چون خیلی روی جوابی که قرار است بگیرید تأثیر میگذارد.
صفرپور در ادامه راهکارهای رفتار با نوجوانان عنوان کرد: برای رفتار با نوجوانان پاداش را فراموش نکنید. پاداش، نتیجه بهتر و سریعتری از تنبیه دارد و باعث میشود نوجوان احساس بهتری نسبت به خودش داشته باشد. وقتی ما از دست فرزندمان بابت انجام ندادن تکالیفش ناراحت هستیم تنبیه جواب نمیدهد. اتفاقا فرزندتان به خاطر پیشداوری منفیای که دارد منتظر همین تنبیه از طرف شماست. پس دست نگه دارید.
وی خاطرنشان کرد: بیشتر روی نقاط قوت نوجوان خود تمرکز کنید و به او پاداش بدهید. به جای اینکه فرزندتان را بهخاطر گرفتن نمره کم در ریاضی سرزنش کنید یا اجازه ندهید با دوستانش بیرون برود، بهخاطر کارهای خوبی که انجام میدهد به او پاداش بدهید. وقتی مسئولیتپذیری او را میبینید یا وقتی نمره خوبی در ریاضی میگیرد به او پاداش بدهید، رفتار محبتآمیز داشته باشید و او را ببوسید.
او پیرامون اهمیت تحسین نوجوانان گفت: همه ما تحسین شدن را دوست داریم و این امری طبیعی است، هرچند بهتر است این احساس خوشایند را از درونمان دریافت کنیم و برای افتخار به خودمان به تأیید دیگران نیاز نداشته باشیم. همه ما دوست داریم دست یاری کسانی را بفشاریم که به ما افتخار میکنند و اظهار میکنند که شگفتانگیز و موفق هستیم. بنابراین خیلی مهم است که بر جنبههای مثبت اعمال و رفتار نوجوانتان تأکید کنید و به او کمک کنید خوبیهایش را ببیند. به او بگویید که واقعا منحصربهفرد است.
صفرپوراظهار کرد: متأسفانه بعضی از والدین به این دلیل که خودشان هیچوقت از والدینشان محبت دریافت نکردهاند خجالت میکشند عشق و علاقه خود را به نوجوانشان ابراز کنند. تحسین کردن فرزندتان باید در راستای علایق او باشد، مثلا اگر به آواز خواندن عشق میورزد، فقط کافی است وقتی در حال آواز خواندن است به او بگویید: «کمی بلندتر بخوان.» قبل از اینکه به رختخواب بروید از خود بپرسید آیا امروز فرزندتان را از محبت سیراب کردید. اگر جوابتان منفی است هنوز هم دیر نشده است. حتی اگر خواب باشد، برایش نامهای محبتآمیز بنویسید تا وقتی صبح بیدار میشود غافلگیرش کنید.