به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی فرهنگ وهنر، کارشناس برنامه در جلسه نقد و بررسی فیلم سینمایی «انجمن شاعران مرده» ساخته پیتر ویر که همزمان با روز ملی سینما برگزار شده بود بیان کرد: با آنکه سه دهه از ساخت فیلم «انجمن شاعران مرده» می‌گذرد اما این فیلم همچنان محل بحث و گفتگو است. «انجمن شاعران مرده» در سال 1989 منتشر شد. فیلمنامه برگرفته از رمانی باهمین نام است. نام فیلم برگرفته از شعری از «جان کیتس» است: «آیا شاعران مرده در بهشت جای دارند/ در جایی بهتر از زمینی که انسان در آن زندگی می کند؟»
وی درباره داستان فیلم عنوان کرد: گروهی از دانش‌آموزان شامل نیل، استیون، جرارد، تاد و چارلی در کالج ولتن مشغول به تحصیل هستند. نیل و تاد تحت نظارت شدید خانواده‌شان هستند که اصرار دارند پسرانشان شغلی مطابق نظر آنها داشته باشند اما پسران مخالف هستند. در شروع سال تحصیلی جدید و همزمان با جشن صدسالگی مدرسه، فردی به نام جان کیتینگ با بازی عالی رابین ویلیامز جایگزین دبیر ادبیات انگلیسی می‌شود. نحوه تدریس کیتینگ با آنچه دانش‌آموزان پیش‌تر به آن خو گرفته بودند، تفاوت دارد. او دیدگاهی تازه و نو نسبت به ادبیات دارد و از دانش‌آموزان هم می‌خواهد با نگاهی تازه به اطراف بنگرند.
او با بیان اینکه نقطه عطف داستان، بازنشسته شدن دبیر انگلیسی و ورود جانشینی برای او به نام جان کیتینگ است، معلمی که هیچ شباهتی به دیگر دبیران این دبیرستان ندارد اظهار کرد: فيلم با صحنه‌های اجرای رسوم و آيين سنتی گشايش مدرسه‌ای آغاز می‌شود كه بزرگ‌ترين افتخارش سابقه‌اش است. مدرسه‌ای پير كه به شدت از نوآوری و روش‌های نوين پرهيز دارد و مدير مدرسه بزرگ‌ترين سد در ايجاد نوآوری‌ها است. در جلسه اول حضور جان به عنوان دبیر جدید انگلیسی، وی از دانش‌آموزان می‌خواهد که صفحات اول کتاب انگلیسی که نگاهی ماشینی به شعر و ادبیات دارد را پاره کنند. «این انجیل نیست که قرار باشد به خاطر پاره کردنش به جهنم برید؛ زود باشید پارش کنید، فقط می‌خوام صدای پاره کردن ورقه‌ها را بشنوم، زود باشید.».
وی عنوان کرد: در یکی از سکانس‌های فیلم جان به بالای میز می‌رود و از شاگردانش می‌خواهد آنها هم روی میز رفته و با نگاهی متفاوت به همه‌چیز بنگرند. با این حرکت نمادین، جان، معلم الهام‌بخش می‌خواهد متفاوت نگریستن به هستی را به شاگردانش یاد بدهد. به آنها بگوید که گاه خود، احساسات و هیجاناتتان را از زاویه‌ای متفاوت ببینید. دیدگاه و عقیده خود را از بند چهارچوب‌های خانواده و مدرسه و جامعه آزاد کرده، فراتر روید و عمیق‌تر بنگرید.
منتقد سینما : در سکانسی دیگر شاهد هستیم که کیتینگ از بچه‌ها می‌خواهد در لحظه زندگی کنند و با اشاره به عکس دانش‌آموزانی که سالها پیش از آنها در این مدرسه تحصیل می‌کردند به آنها یادآور می شود که رودخانه زندگی همواره درگذر است و هیچگاه باز نمی‌‌گردد پس مبادا زندگی را دست نخورده برای مرگ باقی بگذارید.
او افزود: در جایی دیگر جان از بچه‌ها می‌خواهد جمع شوند و برایشان از شعر و زیبایی و زندگی می‌گوید. «ما شعر نمی‌خونیم، یا شعر نمی‌گیم، چون شعر زیباست؛ ما شعر می‌خونیم یا شعر می‌گیم چون ما عضوی از نوع بشر هستیم، و نوع بشر سرشار از شور و اشتیاقه. پزشکی، حقوق، تجارت یا مهندسی، همه این‌ها برای بقای زندگی لازمند. اما شعر، زیبایی، افسانه و عشق، این‌ها چیزهایی هستن که ما به‌خاطرشون زنده می‌مونیم.» در حقیقت کیتینگ آموزگاری است که به شاگردانش دیگرگونه اندیشیدن را آموزش داد و دانه درخت اندیشه و زندگی را در ذهن و قلبشان کاشت.
کامبیز حضرتی کارشناس سینما درباره فیلم بیان کرد: مدرسه فیلم «انجمن
شاعران مرده» مدرسه زندگی نیست، چون از هنر، ادبیات و زندگی خالی و دنبال
حفظ سنت‌هایی ایستا و شاید پوسیده است. سنت‌هایی که نیاز به بازنگری دارند
اما محافظان سنت یا محافظه‌کاران می‌خواهند تا ابد آن را دست نخورده حفظ
کنند.
وی ادامه داد: این مدرسه خالی از شور، احساس، هنر، ادبیات و به
یک معنا، خلاقیت است. حتی ادبیات نیز قرار است به صورت مکانیکی در قالب
جداول و منحنی‌های ریاضی‌وار تدریس شود. ادبیات به جای برانگیختن شور
زندگی، به درسی برای حفظ کردن وزن‌ها، تاریخ و اعداد و ارقام کم اهمیت
تبدیل شده است.
حضرتی عنوان کرد: در این فضای دلگیر و ملال‌آور، یک
انسان و یک معلم خلاق در جستجوی راه و روزنی برای تنفس و نور در مدرسه است.
معلم در برابر شعارهای سنتی رایج مقاومت می‌کند تا همه بیاموزیم که چیزهای
مهم‌تری هم هست. چیزهایی که اساس زندگی هستند: عشق، حقیقت، زیبایی و
عدالت.
در ادامه نشست حامد خیاط رئیس فرهنگسرای اشراق درباره افتخارات و ارزش‌های فیلم عنوان کرد: این فیلم ۱۲۸ دقیقه‌ای که داستان آن در سال ۱۹۵۹ می‌گذرد، در چهار رشته نامزد دریافت اسکار بود که نهایتا برنده اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی در مراسم اسکار ۱۹۹۰ شد. پیتر ویر که کارگردانی فیلم را بر عهده داشته، جزو یکی از کارگردانان گزیده کار و البته حرفه‌ای سینما است که «انجمن شاعران مرده» مهمترین و شناخته‌شده‌ترین فیلم او است. موسیقی موریس ژار با آنکه با فیلمی پُر دیالوگ طرفیم، شنیدنی است و در ذهن می‌ماند.
