به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، ویژهبرنامه یادمان استاد ناصر فرهنگفر با عنوان «شاعر تنبک» پنجشنبه ۲۷ مهرماه با حضور جمعی از هنرمندان و اهالی موسیقی در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
بهمن بنیهاشمی شاعر، نوازنده و پژوهشگر حوزه شعر و موسیقی نخستین سخنران این نشست بود که بیان کرد: تصور بر این است که یک تنبکنواز حرفهای و یک شاعر حرفهای وقتی هر دو هنر را دارد، عناوینی مانند «شاعر تنبک» تنها نشاندهنده تبحر او در هنرهای گوناگون است. اما ماجرا به این سادگی نیست. من گمان میکنم از زیست هنری استاد فرهنگفر میتوان مصداق و مدلول این عبارت را تحلیلی دیگرگون کرد و خلاقیتهای ایشان در حوزه عروض در شعر و ریتم در موسیقی را مورد توجه قرار داد.
وی با بیان اینکه تلفیق شعر و موسیقی در آثار بداهه استاد فرهنگفر جایگاه ویژهای دارد، ادامه داد: گاه در آثارشان میبینیم که شعری را به صورت بداهه انتخاب میکنند و همزمان با تنبک مینوازند و وجه جالبش این است که هم خواننده و هم نوازنده یک نفر است. در حالی که چنین تلفیقی در آثار دیگران وقتی قابل اجراست که نوازنده ساز کوبهای و خواننده متفاوت باشند.
بنیهاشمی در پایان گفت: در مورد استاد فرهنگفر این «حافظه ماهیچهای» باعث میشده که تبحر به قدری باشد که نوازنده به نواختن فکر نکند و دست به صورت خودکار بنوازد. در چنین شرایطی ذهن آزاد است و میتواند تصمیم بگیرد که شعر را به چه شکلی روی این ریتم سوار کند. بنابراین به نام «شاعر تنبک» از این جهت باید نگاه کرد، نه فقط شاعری که نوازنده هم هست.
در ادامه گلچین زند شاعر و پژوهشگر، ناصر فرهنگفر را یک نوازنده کمنظیر تنبک و یک ردیفدان قابل، یک شاعر خوشقریحه و یک هنرمند آشنا به خوشنویسی توصیف کرد و افزود: ایشان یک شخصیت هنری چندوجهی داشت و این ویژگی از استعداد شگرف ایشان سرچشمه میگرفت. متاسفانه ایشان را خیلی زود و در ۵۰ سالگی از دست دادیم و واقعیت این است که خیلی از بزرگان به دلیل سختیهای زندگی عمر طولانیای ندارند. این افتخار نصیب ما شد که در عمر کوتاهشان توانستیم از شخصیتشان بهرهمند شویم.
سینا فرزامیراد نوازنده تنبک به بیان نکاتی درباره کتاب دوجلدی «شاعر تنبک» پرداخت و گفت: جلد اول این کتاب دو سال پیش چاپ شد و جلد دوم به تازگی به چاپ رسیده است. هنرمند بزرگ وقتی به ثمر مینشیند، مانند درختی است که دانههایش رسیده و هر ضربهای بر این درخت این دانهها را منتشر میکند. بسیاری از هنرمندان پس از مرگشان شناخته میشوند.
وی اضافه کرد: اینکه چرا کتابهای استاد فرهنگفر در زمان حیاتشان چاپ نشد داستان مفصلی است، ولی به قول استاد علیزاده، استاد ناصر فرهنگفر فشرده زندگی کرد. بسیار تمرین کرد، بسیار پراجرا بود و وقتی نواختههایشان را به صورت مکتوب میبینی حیرت میکنی. نواختهها آن قدر وسیع و خاص است که پلهبندی آموزشی را برای گردآوری کتاب پیچیده و دشوار میکند.
فرزامیراد تصریح کرد: در هنر هر کس وظیفهای دارد و وظیفه کسی مانند استاد فرهنگفر، خلق این ریتمها و نتهای زیباست و وظیفه نسلهای بعدی این است که این نتها را به درستی ثبت کنند تا حفظ شود. در مورد سایر هنرمندان عرصه موسیقی هم این گونه است و تعداد کتابهایی که شاگردان هنرمندان بزرگ نوشتهاند بیشتر از آثاری است که توسط خود این استادان نوشته شده است.
رونمایی از مجموعه دوجلدی «شاعر تنبک» پایانبخش مراسم بود. اجراهای این نشست نیز شامل دونوازی کمانچه (نوید دهقان) و تنبک، دونوازی تار (محمدامین اکبرپور) و تنبک و دونوازی سنتور (محمد موحدنیا) و تنبک بود که نوازندگی تنبک در همه بخشها به عهده آرش فرهنگفر فرزند استاد فرهنگفر بود.
ناصر فرهنگفر (۱۳۲۶-۱۳۷۶) نوازنده برجسته تنبک و مدرس موسیقی سنتی ایرانی بود که سابقه فعالیت در مهمترین گروههای موسیقی ایرانی مانند عارف، شیدا و چاووش در کارنامهاش به چشم میخورد.