به گزارش شهر، بنابر ماده يک اساسنامه اصلاحي دانشگاه آزاد اسلامي ، در جهت تحقق اهداف مندرج در کليات آييننامه تأسيس مؤسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي مصوب چهل و يکمين جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي، دانشگاه آزاد اسلامي که از اين پس در اين اساسنامه به اختصار «دانشگاه» ناميده ميشود، تأسيس ميگردد.
براساس ماده 2، دانشگاه يک مؤسسه آموزشي و پژوهشي با تابعيت ايراني است که براي مدت نامحدود تأسيس ميگردد و مرکز آن در تهران است. تغيير اين محل، با پيشنهاد هيئت مؤسس موضوع ماده 8 اين اساسنامه و تصويب دو وزارتخانه علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي امکانپذير است.
هچنين حدود فعاليت آموزشي و پژوهشي دانشگاه از حيث مقطع و رشته تحصيلي و از حيث ايجاد واحدهاي وابسته، به تناسب رشته با توجه به مجوز شوراهاي گسترش آموزش عالي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي تعيين ميگردد.
براساس ماده 4 اين اساسنامه دانشگاه از تاريخ صدور جواز تأسيس توسط شوراهاي گسترش آموزش عالي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي رسميت مييابد و رئيس دانشگاه نماينده قانوني دانشگاه خواهد بود.
همچنين دانشگاه مؤسسهاي است عمومي و غيردولتي و اموال آن بعنوان اموال عمومي محسوب ميشود. هيچ يک از اعضاي هيأت مؤسس، هيأت امناء ، مديران و ديگر ارکان و مسئولين دانشگاه هيچ گونه حق مالکيت و حق انتفاع شخصي از اموال مزبور را ندارند و اموال و منافع مزبور منحصراً با رعايت مفاد اين اساسنامه و مقررات حاکم و با رعايت مصلحت دانشگاه، صرف هزينهها و پيشرفت و توسعة فعاليتهاي دانشگاه خواهد شد.
براساس ماده6، دانشگاه تابع کليه ضوابط و مقررات مربوط به مؤسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي و اصلاحات بعدي آن و حسب مورد مقررات وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي خواهد بود.
ارکان دانشگاه
بنابر ماده هفت اين اساسنامه ارکان دانشگاه عبارتند از:هيئت مؤسس، هيئت امناء، رئيس دانشگاه، شوراي دانشگاه.
همچنين هيئت مؤسس مرکب از 9 نفر شامل آقايان: اکبر هاشمي رفسنجاني، سيدعبدالکريم موسوي اردبيلي، عبدالله جاسبي، علياکبر ولايتي، حسن حبيبي، سيدحسن خميني، محسن قمي و حميد ميرزاده ميباشد و چنانچه اعضاء هيئت مؤسس به علل مختلف مانند فوت، استعفاء ، بيماري، برکناري، ناتواني و يا هر علت ديگر به 6 نفر کاهش يابد، هيئت مؤسس ميبايد افراد جايگزين به تعداد مورد نياز را ظرف مدت 3 ماه براي عضويت در هيئت مؤسس به شوراي عالي انقلاب فرهنگي پيشنهاد نمايد.
براساس تبصره ماده 8، چنانچه هر يک از اعضاي هيئت مؤسس در 3 جلسه متوالي يا 5 جلسه غيرمتوالي و بطور غيرموجه شرکت نکنند مستعفي تلقي ميشوند و طبق مفاد ماده فوق جايگزين آنها تعيين ميشود.
همچنين چنانچه هيئت مؤسس طبق حکم قسمت اخير ماده فوق و ظرف مدت 3 ماه افراد جايگزين را براي عضويت در هيئت مؤسس به شوراي عالي انقلاب فرهنگي پيشنهاد ندهد، شورا رأساً اقدام به معرفي و تصويب افراد جايگزين خواهد نمود.
بنابر ماده 9 وظايف و اختيارات هيئت مؤسس شامل کسب امتياز تأسيس از وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و ساير مراجع ذيصلاح، معرفي اعضاء پيشنهادي براي تکميل هيئت مؤسس طبق ماده 8 فوق و براساس اکثريت دوسوم آراء اعضاي باقيمانده از هيئت مؤسس، نظارت مستمر بر فعاليتهاي دانشگاه در جهت نيل به اهداف تعيين شده موضوع ماده يك و ارائه گزارش ساليانه از نظارت و بازرسي خود به شوراي عالي انقلاب فرهنگي و تنظيم و تصويب آييننامه داخلي هيئت مؤسس با رعايت مفاد اين اساسنامه است.
براساس ماده 10 اساسنامه اصلاحي اعضاء هيئت امناء عبارتند ازپنج نفر از اعضاء هيئت علمي تمام وقت دانشگاهها در مرتبه دانشياري و يا بالاتر به پيشنهاد و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي، چهار نفر از اعضاي هيئت مؤسس که حتماً يک نفر از آنها روحاني باشد، وزراي علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و يا نمايندگان آنها، رئيس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها يا معاون وي، رئيس دانشگاه (دبير هيئت امناء).
براساس تبصره ماده 10، مدت عضويت هيئت امناء چهار سال بوده و در اولين جلسه از بين اعضاء يک نفر به رياست هيئت انتخاب ميشود همچنين احکام اعضاي هيئت امنا با امضاي رئيس هيأت مؤسس صادر خواهد شد.
وظايف و اختيارات هيئت امناء
بنابر ماده 12وظايف و اختيارات هيئت امناء شامل تصويب سازمان و تشکيلات دانشگاه و آئيننامههاي مالي و اداري که از طرف رئيس دانشگاه پيشنهاد ميشود، تصويب بودجه دانشگاه و پيشنهاد طرحهاي توسعه آن به دو وزارتخانه علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، تعيين خزانهدار دانشگاه و همچنين تعيين اشخاصي که حق گشايش حسابهاي بانکي به نام دانشگاه و حق برداشت از حسابهاي آن را دارند و تعيين حسابرس براي دانشگاه، تأييد و تصويب حسابها و ترازنامه سالانه دانشگاه با توجه به گزارش حسابرسي و سپس تقديم گزارش به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي است.
همچنين براساس همين ماده پيشنهاد رئيس دانشگاه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي و صدور حکم توسط رئيس هيئت امناء پس از تصويب توسط شوراي عالي انقلاب فرهنگي، عزل رئيس دانشگاه، جلب کمکهاي مالي و امکانات، تصويب مقررات مربوط به اعضاء هيئت علمي و کارکنان اداري دانشگاه و تعرفه حقوق و دستمزد و مزايا.، پيشنهاد هر نوع تأسيس، توسعه يا انحلال واحدهاي دانشگاه به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، تنظيم آئيننامه مالي و معاملاتي و ارائه آن به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي موضوع ماده 15 کليات آئيننامه تأسيس مؤسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي جزء وظايف و اختيارات هيئت امناء قرار مي گيرد.
براساس ماده12، از ديگر وظايف و اختيارات هيئت امناء، پيشنهاد ميزان شهريه دانشجويان و آئيننامه چگونگي دريافت آن جهت تصويب حسب مورد به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، تنظيم و تصويب آئيننامه داخلي هيئت امناء ، تصويب اخذ وام، تعيين نحوه ادارة واحدهاي توليدي دانشگاه، تصويب آئيننامه تشکيل شوراي دانشگاه، تصويب ظرفيت پذيرش دانشجويان که از طرف رئيس دانشگاه پيشنهاد ميگردد، است
هچنين بر اساس بند "ي" ماده12 انتخاب رئيس واحدهاي مراکز استان و واحدهايي که داراي 5000 دانشجو به بالا ميباشد به پيشنهاد رئيس دانشگاه و همچنين تأييد هيأت امناء و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي ميباشد. همچنين انتخاب رؤساي ساير واحدها به پيشنهاد رئيس دانشگاه و تأييد هيأت امناء و حسب مورد تصويب وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي خواهد بود. صدور حکم براي مدت چهار سال توسط رئيس دانشگاه انجام ميشود.
در تبصره يک ماده 12 آمده است، هر نوع توسعه، ايجاد رشته جديد، ايجاد ظرفيت و ساير موارد مربوط با پيشنهاد هيأت امناء و طبق ماده 3 اين اساسنامه با تأييد وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي ميباشد.
همچنين هيئت امناء در انجام وظايف خود، مقررات و ضوابط قانوني کشور و به ويژه مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي را رعايت خواهد کرد.
براساس ماده 13 اساسنامه اصلاحي، اداره امور دانشگاه با رئيس دانشگاه است که به پيشنهاد هيئت امناء و تأييد شوراي عالي انقلاب فرهنگي و حکم رئيس هيئت امناء براي مدت 4 سال منصوب ميشود.
بنابر تبصره يک اين ماده پذيرش استعفا و يا عزل رئيس دانشگاه پس از تصويب هيئت امناء با حکم رئيس هيئت امناء خواهد بود.
همچنين در صورتي که بيش از دوسوم اعضاي شورايعالي انقلاب فرهنگي، قائل به فقدان صلاحيت رئيس دانشگاه باشند، هيأت امناء مکلف به عزل وي و معرفي فرد جايگزين ميباشد.
وظايف و اختيارات رئيس دانشگاه
بر اساس ماده 14 وظايف و اختيارات رئيس دانشگاه شامل، اجراي مفاد اساسنامه، مقررات و ضوابط و سياستهاي شورايعالي انقلاب فرهنگي و مقررات و آئيننامههاي مصوب وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، نظارت بر حسن اجراي کليه امور دانشگاه و ايجاد هماهنگي ميان مسؤولان آموزشي و پژوهشي و دانشجويي و ساير واحدهاي تحت مديريت و ارسال گزارش سالانه به وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و شوراي عالي انقلاب فرهنگي، شرکت در جلسات هيئت امناي به عنوان دبير، نصب و عزل رؤساي واحدها و مسئولاني که مستقيماً زير نظر رئيس دانشگاه انجام وظيفه مينمايند، تهيه و تنظيم بودجه سالانة دانشگاه و واحدهاي تابعه و ارائه آن به هيئت امناء براي تصويب، ارائه پيشنهادهاي مربوط به تأسيس، توسعه، انحلال و ادغام واحدها و مؤسسات تابعه به هيئت امناء، تهيه و تنظيم سازمان و تشکيلات دانشگاه و آئيننامههاي مربوط و ارائه آن بههيئت امناء براي تصويب و ايجاد هماهنگي لازم در بهرهوري از امکانات علمي، آموزشي، پژوهشي و فني و جذب نيروهاي مورد نياز براي نيل به اهداف دانشگاه است
بنابر ماده 21 وظائف و اختيارات هيئت مؤسس و هيئت امناء دانشگاه قائم به شخص است و قابل واگذاري به ديگري نيست.
همچنين در کليه موارد مندرج در اين اساسنامه که هر يک از ارکان دانشگاه موظف به ارائه گزارش به شوراي عالي انقلاب فرهنگي و وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي ميباشند، گزارش مزبور بايستي در چارچوب محورها و موضوعات مورد نظر شوراي عالي و وزارتين مزبور ارائه شود.
بر اساس ماده23 انحلال دانشگاه به پيشنهاد دوسوم اعضاي هيئت مؤسس و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي امکانپذير خواهد بود. پس از تصويب انحلال دانشگاه، هيئت تصفيهاي مرکب از 9 نفر (دو نفر به انتخاب هيئت مؤسس و دو نفر نماينده وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و پنج نفر نماينده شوراي عالي انقلاب فرهنگي) با رعايت مقررات قانوني امر تصفيه را برعهده خواهند داشت.
همچنين طبق ماده24 هرگونه تغيير و اصلاح اين اساسنامه مطابق دو راهکار ذکر شده در اين ماده صورت مي پذيرد.
براساس راهکار اول بنا به پيشنهاد هر يک از هيأتهاي مؤسس و امناء دانشگاه و حسب مورد تأييد شوراي گسترش آموزش عالي وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي و براساس راهکار دوم يعني بنا به پيشنهاد و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي هرگونه تغيير و اصلاح اين اساسنامه صورت خواهد گرفت.
اين مصوبه توسط رئيس جمهور و رئيس شوراي عالي انقلاب فرهنگي در تاريخ 28 فرودين ماه سالجاري جهت اجرا ابلاغ شد.