کاکايي: غزل در دهه 80 به شکوفايي و بالندگي رسيد

به گزارش شهر به نقل از پايگاه خبري حوزه هنري،‌ نشست نقد و بررسي مجموعه شعر «بادبادک‌هاي ديار مادري» سروده اصغر معاذي مهرباني عصر روز گذشته با حضور عبدالجبار کاکايي، مصطفي محدثي خراساني و شاعر اين مجموعه در فروشگاه انتشارات سوره مهر برگزار شد.

در ابتداي اين نشست معاذي چند غزل عاشقانه از مجموعه «بادبادک‌هاي ديار مادري» را خواند و سپس شاعران به نقد اين اثر پرداختند. کاکايي ضمن بررسي روند غزل در دوره معاصر گفت: به اعتقاد من غزل در دهه 80 وارد دوران جديدي شده و رو به بالندگي و شکوفايي است، در کل تلاش‌هايي که در سرايش اين قالب انجام مي‌شود ارزنده است و با توجه به اينکه ميل‌ها و سيل‌ها سوي غزل جاري شده انتظار اتفاقات خوبي را در اين زمينه دارم.

وي در ادامه به بررسي اثر معاذي پرداخته و افزود: اين شاعر با تصميمات رفتاري حرفه‌اي دارد و پا به پاي بزرگان غزل حرکت مي‌کند اما شعرش به گونه اي پيش مي‌رود که غزل‌ها روايتي و خطي هستند و فکر منسجمي که بتواند مخاطب را پس از خواندن از نقطه‌اي به نقطه ديگر هدايت کند در اين اشعار وجود ندارد يعني شاعر شيرين کاري‌هاي لازم را انجام داده اما به اتفاقي که به عنوان نتيجه براي پايان شعر در ذهن مخاطب صورت بندد نرسيده است. پشت غزل‌هاي معاذي طرحي براي انتقال انديشه وجود ندارد
وي افزود: پشت غزل‌هاي معاذي طرحي براي انتقال انديشه وجود ندارد و گاه در يک غزل ادبيات مختلف با هم دو تعارض قرار مي‌گيرند و اين براي من دردناک است چرا که مي‌دانم اين شاعر توانايي اين را دارد که شعر را به نتيجه ايده آل برساند و کوتاهي کرده است.

اين شاعر ادامه داد: « بادبادک‌هاي ديار مادري» داراي سه بخش است که بخش اول عاشقانه‌ها و بخش‌ هاي دوم و سوم اشعاري با موضوع دفاع مقدس و ائمه اطهار قرار داده شده، اين تقسيم بندي‌ها را در مجموعه اشعار شاعران جوان امروز به فال نيک مي‌گيريم و آن را دوره گذار مي‌دانم.

کاکايي در توضيح اين مطلب افزود: شعر واقعي شعري است که نتوان آن را دسته بندي کرد و به صورت حل و هضم شده همه موضوعات را در خود داشته باشد، مثل حافظ که مسايل اعتقادي، ديني، مغازله، اجتماعي و خلاصه همه و همه را در هم تنيده است و هيچ ديواري بين مضامين فردي و اجتمايع قرار نداده است.

وي اين دسته‌بندي ها را نتايج بحران‌هاي اجتماعي موجود در جامعه دانست و اظهار کرد: اين دسته بندي‌ها تا حدي طبيعي است چرا که در حال حاضر دچار بحران‌هاي اجتماعي هستيم اما بايد از اين مرحله گذر کنيم و شاعران ما به گونه‌اي بنويسند که غم کودک فلسطيني، ماجراي غار حرا و ... در کنار هم و نه جداي از هم در شعر باشند. برخي لغزش هاي زباني شاعر آزارم داد
اين شاعر با گلايه از برخي غزل‌هاي مجموعه شعر « بادبادک‌هاي ديار مادري» گفت: برخي لغزش هاي زباني شاعر آزارم داد، چرا که از وي توقع سهل انگاري هاي زباني را نداشتم، اين مجموعه در ورطه‌اي افتاده که حرف‌هاي متناقض و غير مرتبط با هم کنار هم قرار گرفته‌اند و عليرغم تصاوير خوبي که دارد نتوانسته مفاهيم خود را به خوبي انتقال دهد.

کاکايي برخي ابيات مذهبي اين مجموعه را مورد ستايش قرار داد و آنها را نمونه‌اي از تفکر شيعي والا دانست و ادامه داد: اروتيزم محصول خودسانسوري است که نسل جديد اين پديده را در ورطه‌هاي تازه‌اي کشف کرده و بدون لغزش‌هاي اروتيک از آن سخن مي‌گويد که معاذي از عهده چنين کاري به خوبي برآمده است. تصويرسازي شعر در دو دهه گذشته جرياني نو را پديد آورده است
در ادامه نشست محدثي گفت: تصويرسازي شعر در دو دهه گذشته جرياني نو را پديد آورده که پيوندهاي خود را با گذشته حفظ کرده و همچنين با دستاوردهاي امروزين شعر پيوند خورده است، اين مورد در شعر معاذي نيز به وضوح مشهود است اما اينکه شاعر اين مجموعه کجاي اين تعريف جا دارد، بحثي جداگانه مي‌طلبد.

وي ادامه داد: در اين مجموعه شاعر در مضمون عرصه جولان خود را در عاشقانه سرايي قرار داده و قالب غزل را نيز بيش از ساير قالب‌ها مورد توجه قرار داده است.

اين شاعر گفت: اشعار معاذي خلل‌هاي دستوري و زباني دارند و گذشته از اين مورد، نوع استفاده تلميحات را نمي‌پسندم. وي افزود: تلميحات بيشتر در اشعار آييني اين مجموعه مشاهده مي‌شود، اما در ميان تمام شعرهاي اين سمت تنها تک بيت‌هاي خوبي ديده مي‌شود.

محدثي ضمن بررسي اين مساله گفت: اشعار آييني عمدتا متاثر از فراخوان و جشنواره‌ها هستند و اغلب انسجام بسيار خوبي ندارند. سپس کاکايي گفت: شعر معاذي شعري است با دروازه‌هاي طلايي چرا که وي سرايش شعر را با آغاز درخشان رقم مي‌زند اما از آنجا که شاعران جوان امروز کم طاقتي و کم حوصله اند مکاشفات خود را تا آخر با رنج پيش نمي‌برند و ساير ابياتشان مثل آغاز شعر طلايي نخواهد بود.

وي افزود: مکاشفات شاعران پايداري لازم دارند تا بتوانيم در تمام ابيات شعر در اوج باشيم و اين کار از حوصله معاذي خارج بوده است. کاکايي در پاسخ به سوالي گفت: شاعراني که به سبک قدما شعر مي‌گويند قرار نيست از آنها تبعيت صرف داشته باشند، پيوند شعر آزاد با غزل موجب رشد اين قالب محبوب در شعر فارسي شده است غزل نياز دارد تا کلمات دور از ذهن قالب آزاد را در خود پذيرفته و دچار تحول شود.

محدثي نيز در پايان اين نشست گفت: غزل انعطاف و ظرفيتي گسترده دارد و مي‌تواند به راحتي پيشامدهاي نو را در خود بپذيرد و آنچه را که با اصلش نامتجانس است رد مي‌کند، به همين خاطر تاکنون دوام آورده است.