به گزارش سرويس بين‌الملل «شهر»: سال 1992 در کنفرانس توسعه و محيط زيست ملل متحد (UNCED) نامگذاري يک روز جهاني براي آب آشاميدني به کنفرانس پيشنهاد شد. مجمع عمومي سازمان ملل متحد 22 مارچ سال 1993 را به نام روز جهاني آب نامگذاري کرد و از آن سال تا کنون روز 22 مارچ به عنوان روز جهاني آب شناخته مي‌شود.
هر سال در روز جهاني آب به يک وجه ويژه از آب آشاميدني تاکيد مي‌شود. دو سال گذشته اين روز با عنوان «آب پاک براي جهاني سالم» و «آبهاي مشترک (مرزي)» نامگذاري شده‌بود. امسال روز جهاني آب با عنوان «آب براي شهرها» نامگذاري شده‌است.
تقريبا نيمي از جمعيت انسان بر روي کره‌ي زمين در شهرها زندگي مي‌کنند و در دو دهه‌ي آينده اين رقم به 60 درصد يعني برابر با 5 ميليارد نفر از جمعيت بشر خواهد رسيد.
در کشورهاي در حال توسعه نرخ رشد شهرنشيني بسيار بالاست. ماهانه پنج ميليون نفر به جمعيت شهرها در کشورهاي در حال توسعه اضافه مي‌شود.
اين رشد بي‌سابقه‌ي جمعيت باعث مي‌شود عدم تدارک زمينه‌هاي لازم براي تهيه‌ي آب و سيستم فاضلاب شهري به بدترين شکل ممکن در بسياري از نقاط جهان احساس شود.
رابطه ميان شهر و آب بسيار ناخوشايند است. شهرهاي حجم بسيار بالايي از آب آشاميدني تازه را دريافت مي‌کنند و در عوض اثر بسيار مخربي بر سيستم آب آشاميدني جهان دارند.
شهرها بدون اطمينان از دسترسي قابل اعتماد به آب آشاميدني سالم و بدون داشتن سيستم کافي فاضلاب غيرقابل زندگي خواهند بود.
يکي از مهمترين چالش‌هاي قرن اخير فائق آمدن بر نياز روزافزون براي آب و خدمات فاضلاب است. مديريت موثر، عادلانه و مطمئن آب هيچگاه به اندازه‌ي امروز براي جهان مهم نبوده‌است.
برنامه‌ي آب سازمان ملل متحد در زمينه‌ي نياز روز افزون به آب سالم در شهرهاي جهان آماري ارائه داده‌است که گوشه‌اي از آنها جهت نشان دادن اهميت آب براي شهرها در سال‌هاي پيش رو در زير مي‌آيد:
- هر ثانيه 2 نفر به جمعيت شهرنشينان جهان افزوده مي‌شود
- در دهه‌هاي آينده 95 درصد از رشد جمعيت شهرنشين در کشورهاي در حال توسعه اتفاق خواهد افتاد
- پيش‌بيني مي‌شود در آسيا و آفريقا جمعيت شهرنشين در سال 2030 به اندازه‌ي دو برابر جمعيت شهرنشين در سال 2000 باشد
- از هر چهار نفر شهرنشين در جهان يک نفر دسترسي به خدمات سالم و کافي فاضلاب ندارد، اين رقم مجموعا نزديک به 789 ميليون نفر از جمعيت جهان را تشکيل مي‌دهد
- 27 درصد از شهرنشينان در کشورهاي در حال توسعه به آب لوله‌کشي سالم در خانه‌هايشان دسترسي ندارند
چالش‌هاي اصلي
فقر
- 828 ميليون نفر در سراسر جهان در زاغه‌ها و محل‌هاي مسکوني غيررسمي زندگي مي‌کنند. يکي ز چالش‌هاي اساسي شهرهاي جهان رساندن آب آشاميدني سالم و ايجاد خدمات لازم فاضلاب براي آنهاست.
- شهرنشينان فقير تا 50 برابر بيشتر از همسايگان ثروتمندشان براي خريد آب سالم آشاميدني هزينه مي‌کنند. بسياري مواقع آنان مجبورند آب آشاميدني مورد نياز خود را از فروشندگان غيردولتي تهيه کنند
آلودگي
- روزانه بيش از 2 ميليون تن فاضلاب انساني به منابع آب وارد مي‌شود
- در بسياري از شهرها به خصوص در کشورهاي در حال توسعه به علت عدم وجود امکانات تصفيه‌ي فاضلاب و دفن زباله آلودگي آبهاي سطحي بسيار بالاست
بهداشت
نبود خدمات مناسب فاضلاب و تامين آب سالم آشاميدني در شهرها باعث مسائل عمده‌ي بهداشتي مي‌شود.
- نبود امکانات کافي فاضلاب در بسياري از شهرها باعث غيربهداشتي شدن آب آشاميدني مي‌شود
- بارندگي‌هاي شديد و طوفان در به خصوص در مناطقي که زاغه‌نشينان زيادي دارند باعث مي‌شود فاضلاب انساني به آبهاي سطحي و باز آشاميدني‌اي وارد شود که منبع اصلي آب آشاميدني بخش فقير شهرنشين هستند
- آلودگي آب آشاميدني باعث ايجاد همه‌گيري وبا و مشکلات گوارشي از جمله اسهال مي‌شود و همه‌گيري مالاريا را تسهيل مي‌کند
- در حاليکه تا پيش از اين مالاريا يک بيماري روستايي و در مناطق غير شهري شناخته مي‌شد، اما با توجه به آلودگي آبهاي شهري به تازگي به يکي از عوامل جدي بيماري و مرگ و مير در برخي از شهرهاي جهان تبديل شده‌است
هدرروي
- هدر رفتن رقمي نزديک به 50 درصد از آب سالم آشاميدني در سيستم توزيع آب بسياري از شهرهاي جهان امري معمول محسوب مي‌شود
- سالانه چيزي بين 250 تا 500 ميليون متر مکعب آب آشاميدني از سيستم توزيع آب آشاميدني هر يک از کلان شهرهاي جهان هدر مي‌رود
- حفظ و صرفه جويي در رقم هدر روي در کلانشهرها امکان تامين آب آشاميدني 10 تا 20 ميليون نفر جمعيت شهرنشين را ايجاد مي‌کند
حوزه‌هاي نگراني براي آب سالم در شهرها
کلان شهرها
- کلان شهرها به شهرهايي با جمعيت بيش از 10 ميليون نفر گفته مي‌شود. نزديک به 9 درصد از جمعيت جهان در کلانشهرها زندگي مي‌کنند
- تقريبا تمامي کلان شهرهاي جهان در سال 2010 با کمبود رو به رشد آب آشاميدني سالم مواجه شدند
زاغه‌نشينان و مناطق غيررسمي مسکوني
- · نزديک به 828 ميليون نفر در سراسر جهان در زاغه‌ها و بدون دسترسي به امکانات اساسي زندگي مي‌کنند. به اين جمعيت سالانه 6 ميليون نفر اضافه مي‌شود
- · تعداد زيادي از ساکنان زاغه‌ها سالانه بر اثر کمبود آب آشاميدني و عدم دسترسي به امکانات فاضلاب مناسب مي‌ميرند
- · بسياري از زاغه‌هاي جهان در مناطق سيل خيز ساخته‌شده‌است که آنها را به شدت آسيب‌پذير مي‌کند
