سيستان و بلوچستان در آغوش گرم تهران

 به گزارش خبرنگار«شهر»، ايرانشهر روزهاي شادي را به خود در طي يك هفته ديد. هفته فرهنگي سيستان و بلوچستان با استقبال تهراني‌ها مواجه شد. طنين طبل‌ها و ساز و دهل، چرخش رقصندگان ماهر چوب و شمشير به دست، و طبال‌هايي كه بي امان بر طبل كوفتند همه و همه فضايي شاد را براي پايتخت‌نشينان فراهم‌كرد. هفته فرهنگي استان سيستان و بلوچستان از 20 فروردين با همکاري شهرداري تهران در خانه هنرمندان آغاز شد و در طول يك هفته از صبح تا ساعات انتهايي شب شهروندان تهراني شد كه چندبار در هفته بيايند تا هنرنمايي هنرمندان ديار رستم را ببينند.

سياه‌چادرها بوستان هنرمندان را آذين بستند
34غرفه در اطراف خانه هنرمندان برپاشد از جمله چندين سياه چادر بزرگ تا گوشه‌اي از زندگي و صنايع دستي استان سيستان و بلوچستان را به شهروندان تهراني كه مدتهاست مدرنيته گريبان‌شان را گرفته و دورشان كرده از هويت راستين خويش، نشان دهد. زير سياه‌چادرها هنرمندان چيره‌دستي مشغول هنرنمايي هستند. دستهايشان گرچه زبرشده از سختي كار اما مصنوعات دستي حصيري شان نازك است و چشم نواز. آن سوتر زنان ماهر و مهربان بلوچي دست بافت‌هايشان را در معرض نمايش گذاشته اند، از روتختي و رو ميزي گرفته تا يقه و پيراهن و شلوار سوزن‌دوزي و آينه دوزي شده. خانم هاي باسليقه هم تند تند مشغول قيمت گرفتن و خريد از آن‌ها هستند. كمي آن طرف‌تر بوي غذاهاي سيستان و بلوچستاني شامه‌ات را نوازش مي‌دهد و دو غرفه كنار هم يكي غذاهاي محلي سيستاني را عرضه مي‌كند و ديگري بلوچي، بوي تند ادويه و ماهي و نان سنتي فضا را عطرآگين كرده است. غرفه سفال كلپورگان هم هست سفالي كه به روش سنتي و بدون استفاده از چرخ ساخته مي‌شود. شكل و شمايلش تو را به ياد سفالينه هاي مكشوف از 3هزار سال پيش كه در موزه‌ها ديده‌اي مي اندازد.

 
مسئولان برگزاركننده اين جشنواره مي گويند: اگر از سفال كلپورگان حمايت نشود ممكن است اين سفالينه به ليست چيزهاي ديگري كه قدرشان را ندانستيم و منسوخ شدند افزوده خواهند شد. زابل هم داراي سفالينه‌هاي زيبايي است كه در غرفه‌اي ديگر عرضه مي‌شود. در كنار اين غرفه هاي، دانشگاه زاهدان و چابهار هم آمده اند تا دانشگاه شان را معرفي كنند. چند ناشر اين استان هم با كتاب هايي درباره تاريخ،زبان و آداب و رسوم اين استان كشورمان در اين هفته فرهنگي حضور داشتند تا مردم با خريد كتاب با اين استان محروم اما غني به لحاظ ميراث كهن آشنا شوند. غرفه مطبوعات استان هم هست كه بروشوري حاوي اطلاعات درباره نشريات اين استان از اولين نشريه تا نشريات دوره معاصر بين علاقه‌مندان توزيع‌مي شود. بازار فروش «سي‌دي‌ها» هم گرم است و مردم سي‌دي رقص و موسيقي محلي را مي‌خرند.

دونلي‌ها نواختند
استاد شيرمحمد اسپندر «دونلي نواز» شناخته شده در دنيا كه مي‌‌تواند دو ني را همزمان با هم بنوازد قدم بر روي چشم تهراني‌ها نهاد و براي‌شان دونلي نواخت تا تهراني‌ها هم مثل پاريسي‌ها نواي دل‌انگيز اين ساز را بشنوند.‌
گروه موسيقي «هامون و فرخي سيستاني»، «واهان»، «نازنيك» موسيقي سيستاني و بلوچي را به گوش تهراني‌ها رساند تا بيش از گذشته قدر ميراث فرهنگي خود را بدانند. هرچند سرپرست گروه واهان از نامناسب بودن سيستم صوتي تالار بتهون و نبود مونيتور در اين کنسرت ابراز ناخرسندي کرد اما اجراي اين گروه آنقدر زيبا بود که در پايان مراسم مخاطبان دنبال سي دي هاي اين گروه مي گشتند.

چوب ها در خانه هنرمندان رقصيدند
رقص محلي و پايكوبي هم بخش ديگري از برنامه هاي اين هفته بود . رقص با چوب و شمشير و رقص دوچايي . گويي همه چشم شده بودند و هنرنمايي رقصندگان را و هماهنگي شان را بايكديگر با شور و اشتياق تماشا مي كردند. خانم محجبه و مسني كه كنارم ايستاده مي‌گويد اين برنامه‌ها هميشگي است؟ مي‌گويد: بايد باشد تا مردم شاد شوند و بعد طبال جوان را مي‌نگرد كه با چستي و چالاكي طبل را بالاي سرش مي چرخاند. و زيرلب مي‌گويد ماشاءالله. عصر5شنبه ـ 25 فروردين ـ هم مراسم نمادين عروسي سيستاني اجرا شد که مورد توجه ببينندگان قرار گرفت.

سودابه و سياوش در تهران
در اين يك هفته تئاترخياباني برخواني «سودابه و سياوش»، «زهم و كپن» و همچنين«آينه پشت سكوت» توسط هنرمندان محلي اجراشد. همچنين نقالي هم بود كه براي مردم داستان‌هاي شاهنامه را نقل كرد. فيلم مستند هم بود و درمجموع در طول اين يك هفته 26 فيلم مستند كه درباره اين سرزمين ساخته شده به نمايش درآمد. شب شعر با گويش سيستاني و بلوچستاني در تالار بتهون و اميرخاني برگزارشد و مورد استقبال فرهنگ‌دوستان قرار گرفت.
در كنار اين فعاليت ها در تالار «مرتضي مميز» و «تابستان» خانه هنرمندان عكس هاي هنرمندان سيستان و بلوچستان از جاذبه‌ها و ديدني‌هاي اين استان در معرض ديد علاقه‌مندان قرارگرفت.همچنين طراحان و خوشنويسان هم آثارشان را عرضه كردند.

مطبوعات و گردشگري سيستان و بلوچستان به‌بحث گذاشته شد
در طول اين هفته فرهنگي دو نشست تخصصي برگزارشد. يكي با عنوان توسعه مطبوعات سيستان و بلوچستان كه به آسيب شناسي ارائه تنها اخبار منفي از سوي اهالي رسانه درباره اين استان مي‌پرداخت. ديگري هم درباره صنعت گردشگري اين استان و بررسي پتانسيل، نقاط قوت و ضعف استان سيستان و بلوچستان بود.

مفاخر و مشاهير هم آمدند
گذشته از استاد اسپندر، استاد «سوزن دوزي» مهتاب خانم هم آمده بود با وجود پيري و فرسودگي اش تا هنر زيباي دستش را كه جهان را به تحسين واداشته به پايتخت نشينان نشان دهد. بافته اي از او در شوي لباس محلي اين استان در معرض ديد همگان قرار گرفت كه از بس ارزشمند است هيچ قيمتي برآن گذاشته نشده است. لباس حاصل 3سال زحمت دست‌هاي اوست. لباس هاي اين «شوي لباس» بسيار زيبا و نفيس هستند. استادعكاس هم بود، نيك محمد شه بخش كه زمان دادشاه را به خاطر دارد و تعيين مرز بين ايران و پاكستان. او قديمي ترين عكاس اين استان است.

استقبال چشمگير پايتخت‌نشينان
به گفته برگزارکنندگان اين هفته فرهنگي استقبال شهروندان تهراني از اين مراسم بي نظير بود. گذشته از مردم عادي كه به ديدن هفته فرهنگي آمدند، استاد آواز محمدرضا شجريان، بهزاد فراهاني، حامد بهداد بازيگر و بهروز بقايي كارگردان هم از اين برنامه استقبال كردند چرا كه اين برنامه مردمي بود و خودجوش. سيستان و بلوچستاني‌ها آمده بودند تا حقايق فرهنگ و آداب و رسوم‌شان را آن‌گونه كه هست نشان دهند. مردم نجيب اين استان از اينكه كارگردان‌ها آن‌ها را هميشه در نقش افراد شرور به تصوير مي كشند ناخوشنود بودند. اين هفته فرهنگي تلاش ساكنان اين استان مرزي بود تا شهروندان پايتخت بفهمند اين مردم آن‌جوري كه صداوسيما نشان مي دهد نيستند بلكه مردمي هستند آرام،نجيب و صبور.
سيستان منتظر است تا تهراني ها به ديدارش بروند، بلوچ ها هم مي خواهند نشان دهند جاذبه هاي زندگي شان را به تهراني ها.

تهراني درباره هفته فرهنگي نظر دادند
دختر جواني مي گويد قصد سفر به اين استان را داشتم و با برپايي اين هفته فرهنگي مصمم تر هم شده ام. يك فارغ التحصيل صنايع دستي ضمن ابراز خوشحالي از برگزاري چنين هفته فرهنگي مي‌گويد كه اميدوار است اين حركت ادامه يابد. او ادامه مي دهد: اين برنامه‌ها باعث مي‌شود مردم ايران باهم آشنا شوند و بتوانند تعامل بهتري باهم داشته باشند. او مي‌گويد: ما زياد همديگر را نمي‌شناسيم و در اين برنامه‌ها امكان شناخت مردم از فراهم مي‌شود. الان مردم ساير استان‌ها نگاه خاصي به تهراني‌ها دارند كه اين نگاه با آمدن آن‌ها به تهران و با ديدار ما از برنامه هاي آن ها تغيير مي‌كند. خانم ديگري ضمن آن كه خواستار استمرار چنين برنامه‌هايي است مي‌‌گويد: مكان برگزاري هم مهم است. پارك هنرمندان مكان خوبي است يا كاخ سعدآباد يا مكان‌هايي از اين دست.

ساعت نزديك 10 شب است كه از خانه هنرمندان بيرون مي آيم اما هنوز مردم مشغول ديدار و عكس انداختن با لباس هاي محلي در گوشه و كنار بوستان هستند و بازار عكاس‌هاي سيستاني با وجود شب هنوز گرم گرم است.