به گزارش خبرنگار شهر، «سيد احمد محيط طباطبايي» از كارشناسان برجسته ميراث فرهنگي و عضو داوري بخش مستند جشنواره فيلم شهر با بيان اينكه قدرت درك آنچه اتفاق ميافتد باعث تمايز انسان با ديگر موجودات است، گفت: ذخيره خاطرات و انتقال آن به فرزندان و نسلهاي بعدي باعث تمدن ميشود به نوعي كه همين صفت و ويژگي خاطرهسازي انسان باعث ميشود كه در هر جا زيست كرده شهر ناميده شود، بنابراين هويت و بقاي يك شهر به ميزان و حجم خاطرات آن برميگردد.
دبيرعلمي همايش ميراث فرهنگي و معاون دانشنامه تاريخ معماري و شهرسازي ايران زمين افزود: خاطره در دنياي امروز نيز بسيار مهم است، بر اساس آمار بانك جهاني در حال حاضر تجارت اسلحه، نفت، انرژي و غيره ديگر در ردههاي بالا قرار ندارند بلكه تجارت خاطره مشتمل بر صنعت سينما، ادبيات و هر آنچه دلبستگي انسان را بوجود ميآورد در صدر قرار دارد و اين ميتواند اهميت خاطره را نشان دهد.
طباطبايي با اشاره به اينكه بخش عمده هويت يك شهر بستگي به خاطرات آن دارد، ادامه داد: وقتي به طور مثال ميگوييم ميدان حسنآباد، تصويري از خاطرات گذشته در ذهنمان متصور ميشود، ولي وقتي بناهاي قديمي از بين رفته و بناهاي جديد تاسيس شده، تمامي آن خاطرات نابود ميشود و هويت و ارزشهاي محله به عنوان واحد شهري از بين ميرود و اين باعث مشكلات شهروندي خواهد شد، جشنواره فيلم شهر ميتواند به خوبي به اين معضلات بپردازد.
وي تصريح كرد: هويت امري است كه ايجاد نميشود، موجود است. ممكن است مخدوش شود و ظاهر خود را گم كند ولي براي سرزمين و فرهنگي مانند ايران كه چندين سال استقلال هويتي خود را نگاه داشته از بين نميرود. تهران نيز داراي خاطرات عظيمي است كه با شعار ساماندهي تخريب شده، اتوبانهايي از داخل شهر براي حل ترافيك كشيده شده كه ويژه خارج از شهر است. تهران سرمايه بسيار گرانقدري است كه دو قرن متوالي پايتخت بوده و داراي خاطرات فراواني كه همه آنها ردپا است. ما در تهران هستيم و مهم است كه بدانيم در و ديوار خانه ما داراي چه اصالتي است.
در ادامه اين نشست، «ارد عطارپور» فيلمساز و مستندساز با بيان اينكه يك شهر داراي ريشههاي هويتي و مبناهاي خاطرهاي مانند جهات جغرافيايي، معماري و آيين و رسوم خاص براي شهروندان است، گفت: تهران در معماري و آيين و رسوم ضعف بسياري دارد و آنچه از هويت تهران باقي مانده همان رشتهكوههاي البرز است البته عماراتي مانند گلستان با اينكه آسيب ديده ولي هنوز وجود دارد.
وي با اشاره به كابوس وحشتناك احتمال وقوع زلزله در تهران، ادامه داد: اين هراس همواره وجود داشته ولي خودمان كاري بدتر از زلزله انجام ميدهيم اينكه لايه لايه تهران را از بين ميبريم و بناهاي ديگر احداث ميكنيم بدون اينكه خطوط ارتباطي گذشته را حفظ كنيم. با وجود اينكه حق نداريم آنچه از گذشته است را از بين ببريم.
عطارپور آغاز لطمهزدن به گذشته و خاطرات تهران را از زمانهاي قديم عنوان كرد و گفت: علاوه بر تخريب بناهاي تاريخي، موج حركت جمعيت در سالهاي 1312 باعث ايجاد محلههاي جديد شد، محلههايي كه ديگر هويت قبلي را نداشتند. مهاجرين با فرهنگهاي جديد آمدند و شروع به درست كردن مولفههاي زندگي خود كردند در اين ميان بسياري از محلهها كه روزي دهات بودن در تهران هضم شدند. به اين ترتيب خطوط و شيارهايي كه زماني بخشي از هويت شهر را تشكيل ميدادند از بين رفت.
كارگردان فيلم 101 سال بلديه تهران با مثبت ارزيابي كردن فعاليتهاي شهرداري تهران در سالهاي اخير افزود: ولي مهم اين است كه يك نفر احساس بيهويتي نكند، نبايد المانهاي يك شهر را از بين برد.
عطارپور با بيان اينكه هويت يك شهر را خاطرات تلخ و شيرين آن تشكيل ميدهد، اظهار داشت: فراموش كردن تاريخ خطرناك است، بايد انسانها را به ياد گذشته انداخت، تهران فاقد مولفه و مشخصه است كه ما را با در و ديوارش آشنا كند. به طور مثال چرا در ميدان تجريش نبايد تابلويي به احترام 300 كشته سيل تجريش در سال 65 وجود داشته باشد يا چرا مناطقي كه در جنگ مورد اصابت موشك قرار گرفته و كشتههاي بسياري داشته در تهران مشخص نيست. شهر با اين مسايل تلخ و شيرين زنده نگه داشته ميشود و هويت خود را حفظ ميكند.
در اين مراسم همچنين بخشهايي از فيلم 101 سال بلديه تهران ساخته «ارد عطارپور» به نمايش گذاشته و در پايان جلسه پرسش و پاسخ اجرا شد.