علي رفيعي: مي‌خواهم نسلي از بازيگران را تربيت كنم

ايسنا:‌اين كارگردان تئاتر در ابتداي اولين جلسه‌ كارگاه بازيگري‌اش روز گذشته ـ 12 شهريور ماه ـ در تالار وحدت با تقدير از بنياد «رودكي» به دليل همراهي براي برگزاري اين كارگاه گفت: توقعي از بنياد نداشتم، همين كه يك سالن خوب را به ما دادند كافي است. حاميان اصلي ما شما هنرجوياني هستيد كه براي اين كارگاه شهريه مي‌پردازيد.

رفيعي با تاكيد بر اين‌كه اين شهريه فقط براي برگزاري كارگاه هزينه مي‌شود يادآور شد: از مدتها پيش در انديشه برگزاري چنين كارگاههايي بودم. اما هنوز آتش دروني‌ام شكل نگرفته بود.

وي يادآور شد:چند ماه پيش پيرو پيشنهادات مكرر حسين پارسايي براي اجراي دوباره نمايش «خاطرات و كابوس ها» تمرين اين نمايش را آغاز كردم. اما كم كم متوجه شدم بسياري از بازيگران خوبي كه همراه من بودند همزمان با تمرين اين نمايش در پروژه‌هاي ديگري مشغول به كار هستند و نمي‌توانستم اين وضعيت را بپذيرم. بنابراين بعد از 28 روز تمرين، پروژه را متوقف كردم و تصميمم براي برگزاري كارگاه عملي شد.

اين كارگردان با سابقه تئاتر ايران اضافه كرد: در اين كارگاه سه نمايشنامه را با حضور حداكثر 30 تا 35 بازيگر تمرين و اجرا خواهيم كرد.

وي افزود: انتخاب اين افراد به معناي انتخاب بهترين‌ها نيست بلكه كساني را شامل مي‌شود كه بهتر بتوانند پاسخگوي نياز ما باشند.

رفيعي با اشاره به اين‌كه در اين كارگاه از سيستم آموزشي مه‌ير هولد بهره مي‌گيرد اضافه كرد: در وهله اول نيازمند كساني هستيم كه به خوبي به بدنشان تسلط داشته باشند، چرا كه ابزار كار بازيگر بدن و صداي او است.

اين كارگردان خطاب به هنرجويان شركت كننده گفت: اگر بتوانيم افرادي را پيدا كنيم كه به لحاظ مهارتهاي بدني پاسخگوي نياز ما باشند كلاس ما تشكيل مي‌شود. در غير اين صورت نمي‌توانم اين كارگاه را با ده نفر برگزار كنم.

رفيعي با ارائه توضيحاتي درباره برگزاري اين كارگاه توضيح داد: سه نمايشنامه انتخاب كرده‌ام كه يكي شش پرسوناژ دارد، يكي ديگر 12 تا و نمايشنامه سوم 35 نفر.

كارگردان نمايش «شكار روباه» از نمايشنامه «آنتيگون» به عنوان نخستين انتخاب‌اش خبر داد و اضافه كرد: تراژدي‌هاي يونان بهترين ابزار بازيگري هستند، چرا كه شخصيت‌هايشان از روانشناسي برخوردار نيستند. آن‌ها آنگونه كه فكر مي‌كنند، حرف مي‌زنند و عمل مي‌كنند. بنابراين نمايشنامه «آنتيگون» را به اين دليل انتخاب كردم.

او درباره ديگر نمايشنامه‌اش كه متني از يوجين اونيل است توضيح داد: نمايشنامه‌اي پنج نفره را انتخاب كرده‌ام كه با روح و روان و جسم بازيگر سر و كار دارد و هم‌اكنون در آخرين مرحله ترجمه اين اثرم.

كارگردان نمايش «عروسي خون» متذكر شد: براي نمايشنامه سوم درام آشپزخانه را انتخاب كردم كه يك كار 35 نفره است. اين متن را ترجمه و اقتباس كردم همه چيز اين اثر در آشپزخانه يك رستوران اتفاق مي‌افتد و به تدريج بخشي از مناسبات جامعه به نمايش در مي‌آيد.

رفيعي توضيحاتي درباره اين نمايشنامه ارائه كرد و يادآور شد: دراين كارگاه علاوه بر تمرين‌هاي تئاتر با محمودي كه يكي از بهترين استادان ووشوي ايران است، همكاري داريم.

وي درباره لزوم اين همكاري تشريح كرد: بشر در زندگي دو ابزار كار دارد، مغز و بدن بازيگر كسي است كه مغزش به سرعت با جسم‌اش در ارتباط قرار مي‌گيرد. هدف ما در تمرين ها اين است كه بتوانيم ولتاژ بدن را به مغز نزديك كنيم اين مسئله در آزمون هم مورد توجه قرار مي‌گيرد.

كارگردان نمايش‌هاي «در مصر برف نمي‌بارد» و «كلفت‌ها» توضيحاتي را درباره آزمون هنرجويان ارائه كرد و ادامه داد: ما به يك آزمون اكتفا نمي‌كنيم چون حق نداريم با يكبار آزمودن كسي را رد كنيم يا بپذيريم. بنابراين هر هنرجو چندين بار آزمون مي‌دهد تا هيچ شانسي را از شما و خودمان حذف نكنيم.

به گفته او هنرجويان شركت كننده در اين كارگاه با دو صفحه از نمايشنامه «آنتيگون» كه مربوط به نقش «پيك» است، تمرين خود را آغاز مي‌كنند.

رفيعي در اين باره توضيح داد: اين نقش در تمام مدارس بزرگ بازيگري جهان تدريس مي‌شود. چون به همان اندازه كه تراژيك است كميك هم است. در اينجا نحوه برخوردتان با نقش مهم است مهم نيست كه سريال يا فيلم 90 دقيقه اي كار كرده باشيد. مهم اين است كه با اين نقش چگونه برخورد كنيد تا روح و جسم‌تان از اين برخورد راضي باشد.

در ادامه محمودي استاد ووشو با ابراز خرسندي از همكاري با اين پروژه توضيح داد: براي ما مهم اين است كه شما آمادگي جسماني پيدا كنيد كه مناسب تئاتر باشد نه اين‌كه وارد كار ووشو بشويد. بنابراين فعلاً بايد قابليتهاي بدني تان افزايش پيدا كند.

وي به درخواست هنرجويان توضيحاتي درباره پيشينه رشته ووشو در چين ارائه كرد.

سپس علي رفيعي در تكميل توضيحات او گفت: هدف ما اين نيست كه شما ووشو كار بشويد، مهم اين است كه وقتي از بيرون به كار بازيگر نگاه مي‌شود اين احساس را پيدا كنيم تا آن بازيگر به اوج امكانات بدني خود رسيده يا نه.

اين كارگردان با تشريح دشواري هاي كار بازيگري، اين حرفه را يكي از خشن‌ترين حرفه‌ها توصيف كرد و افزود: ممكن است در طول روز براي يك بازيگر هزاران اتفاق بيافتد، اما بايد سر ساعت اجرا روي صحنه آماده باشد بنابراين شغل بازيگري به هيچ وجه آسان و دم دستي نيست. فقط به فكر شهرت آن نباشيد به سختي‌هايش هم فكر كنيد.

وي با ابراز تاسف از وضعيت بازيگري در شرايط فعلي متذكر شد: بازيگر حرفه‌اي در سال‌هاي فعاليت خود نقش هاي بسيار متفاوتي را بايد بازي كند، مهم اين است كه بازيگر به آن توانايي برسد كه بتواند همه نقش‌ها را متفاوت ارائه دهد اما امروزه بسياري از بازيگران ما همواره يكي هستند.

رفيعي شنيدن موسيقي، شناخت رمان و آشنايي با هنرهاي بصري را از مهمترين ابزار كمك كننده به بازيگري دانست و درباره ديگر آموزش هايي كه در اين دوره مد نظر دارد گفت: از آقاي چرمشير دعوت كرده‌ام تا دوره آموزشي شخصيت در رمان را درس بدهد. براي تحليل هنرهاي بصري هم حتما يك استاد ديگر را دعوت خواهم كرد.

او در پاسخ به پرسش يكي از هنرجويان درباره تداوم فعاليتهاي اين گروه توضيح داد: مي‌ترسم از آينده دور با شما حرف بزنم. چون مي‌دانم جذب تلويزيون خواهيد شد. اگر تقدير مشترك و انسجامي كه پيش از اين در گروه

قبلي‌ام داشتم با شما هم بدست آورم. حتما به فعاليتمان ادامه مي‌دهم تا زماني كه توان و انرژي داشته باشم با شما خواهم بود، مگر اين‌كه شما راه ديگري را انتخاب كنيد.

وي ادامه داد: اگر ما آن گروه منسجم را با همان تقدير مشترك تشكيل بدهيم. حتي در پارك هم مي‌توانيم تمرين و كار كنيم بايد از روز اول زندگي كردن در گروه را بياموزيم.

رفيعي تاكيد كرد: اين كلاس دكان نيست بنا نيست كسي ريالي سود كند با شهريه‌اي كه شما مي‌پردازيد دستمزد استادان مدعو را پرداخت مي‌كنيد و همه اين شهريه صرف برگزاري كلاس مي‌شود. هدفم اين است كه آخر عمري بتوانم خدمتي كنم و نسل ديگري از بازيگران را تربيت كنم و هيچ انديشه ديگري وجود ندارد.

رفيعي ادامه داد: اين كلاس كلاسي نيست كه شما فقط مجري باشيد. بلكه در تصميم گيري ها مشاركت داريد بايد گروهي فعال و خلاق باشيد.

او هم‌چنين در پاسخ به پرسش يكي ديگر از هنرجويان درباره چگونگي برگزاري اين كارگاه تصريح كرد: وقتي به حد نصاب رسيديم و ترم هايمان شروع شد. بدون قطع دست كم دو سال طول مي‌كشد، ممكن است در اين مدت نمايشهايي را به صحنه بياوريم و براي رسيدن به اين سفر مشترك دست كم به دو سال زمان نياز داريم.

علي رفيعي درباره انتخاب سيستم آموزشي مه‌ير هولد هم توضيح داد: او با بازيگران به گونه‌اي كار مي‌كند كه از بيرون به نقش برسند نه از درون و از طريق روانشناسي او ژست‌هايي از زندگي روزمره را انتخاب مي‌كند و با بازيگر ها آن‌ها را تمرين مي‌كند. سيستم او يك سيستم بيومكانيك است نه اجرايي مثل استانيسلاوسكي كه به تحليل روانشناسانه مي پردازد.

ثبت نام براي متقاضيان شركت در اين كارگاه تا پايان شهريور ماه ادامه دارد.