پاسكاري كودكان خياباني بين 12 نهاد متولي

به‌گزارش خبرنگار «شهر»، کودکانِ کار و خيابان، معضلي است که بسيار درباره آن صحبت شده و همه مدعي تلاش براي كاهش اين معضل هستند. قوانيني نيز براي حمايت از آنان و ساماندهي وضعيت آنها مصوب شده است که متاسفانه همه آن‌ها در عمل، تنها روي كاغذ باقي‌مانده و مشاهد‌ه‌هاي شهروندان نيز بيان‌گر آن است كه روزبه‌روز بر تعداد كودكان خياباني افزوده مي‌شود.

اين در حالي است كه مسئولان ذي ربط مدعي‌اند روزانه نزديک به 400 کودک خياباني در مراکز بهزيستي سراسر کشور، پذيرش و ساماندهي مي شوند. پليس تنها در تهران، روزانه 30 کودک خياباني را دستگير مي‌کند. هر چند آمارها در اين زمينه بسيار ضدونقيض است. اما حسين زارع‌صفت، مديرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشاركت‌‌هاي شهرداري تهران روز گذشته در نشست خبري با حضور خبرنگاران تاكيد كرد كه در پايتخت، هيچ سازماني به جز شهرداري، ساماندهي متکديان که کودکان خياباني نيز گروهي از آنها هستند را به عهده نگرفته است.

او كه از نبود متولي خاص و مديريت يك‌پارچه در ساماندهي متكديان و هم‌چنين كودكان كار و خيابان انتقاد كرد، هر چند به‌صراحت از ديگر نهادهاي متولي گلايه نكرد اما اصل صحبت‌هايش به‌كوتاهي ديگر نهادهاي مسئول در اين زمينه بود كه تلاش كرد با نهايت محافظه‌كاري آن‌را بيان كند تا شايد تلاش‌هاي شهرداري تهران براي تعامل و هماهنگي بيش‌تر با ديگر ارگان‌ها تحت‌تاثير قرار نگيرد.

اما سوال اينجاست كه چه‌نهادهايي در اين زمينه مسئول هستند و قانون در اين باره چه مي‌گويد؟ هر چند سال 1382 وزارت رفاه مصوبه‌اي در اين زمينه داشته، اما قانوني كه در حال حاضر به‌آن استناد مي‌شود قانون ساماندهي کودکان خياباني است كه در سال 84 به‌تصويب هيات وزيران رسيده و با امضاي محمدرضا عارف، معاون اول رييس جمهور وقت ابلاغ شده است.

در اين قانون كودكان كار، فرد كمتر از 18 سال تمام كه به صورت محدود يا نا محدود در خيابان به‌سر مي‌برد، اعم از كودكي كه هنوز با خانواده خود تماس دارد و از سرپناه برخوردار است و يا كودكي كه خيابان را خانه خود مي‌داند و رابطه او با خانواده به حدقل رسيده و يا اساساً چنين ارتباطي وجود ندارد.

هم‌چنين در آن مراكز كودكان خياباني كه در آن‌ها خدمات تخصصي به كودكان خياباني ارايه مي‌شود، در چهار سطح يش‌بيني شده است:

الف ـ مراكز و پايگاه‌هاي سطح يك (سرپايي): مراكز و پايگاه‌هاي ثابت و سياري كه بدون اقامت كودك نسبت به ارايه خدمات سرپايي به وي و خانواده‌اش اقدام مي‌نمايند.

ب ـ مراكز سطح دو (اقامت كوتاه مدت): مراكزي كه امكان اقامت كودك حداكثر تا 21 روز فراهم مي‌كنند.

ج ـ مراكز سطح سه (اقامت ميان مدت): مراكزي كه امكان اقامت كودك را از 21 روز تا يك سال مهيا مي‌كند.

د ـ مراكز سطح چهار (اقامت دراز مدت): مراكزي كه امكان اقامت كودكان بي‌سرپرست يا بدسرپرست را تا پايان 18 سالگي تامين مي‌كند.

اين در حالي است كه يك كارشناس سازمان بهزيستي با اعلام اين‌كه هفت هزار كودك كار و خيابان در سال گذشته ساماندهي شده‌اند، اظهار مي‌كند كه 39 مركز ساماندهي كودكان كار وخيابان سازمان بهزيستي در سراسر كشور فعاليت مي‌كنند. اما اعلام نكرده كه اين مراكز در چه‌سطوحي قرار دارند و در كدام شهرهاي كشور قرار دارند.

از سوي ديگر، ‌در اين قانون 12 ارگان به‌طور مستقيم در اين زمينه وظيفه دارند و سه نهاد ديگر نيز به‌طور غيرمستقيم بايد به‌ساماندهي كودكان كار و خيابان اقدام كنند. اين در صورتي است كه فرانك ايماني، كارشناس كودكان كاروخيابان سازمان بهزيستي اذعان مي‌كند: در ماده 18 اين قانون آمده است كه كميته‌اي به سرپرستي وزارت رفاه وقت با حضور دستگاه‌هاي مختلف براي اين امر تشكيل شود و 18 ارگان هم به عنوان اعضاي اين كميته ذكر شده‌اند، اما اين كميته تاكنون حتي يك جلسه هم تشكيل نداده است.

افزايش روزافزون كودكان كار و خيابان نشان‌دهنده آن است كه اقدامات در اين زمينه موثر نبوده و نه‌تنها نتوانسته مشكلات موجود را برطرف كند، بلكه روزانه شاهد افزايش اين معضل در كنار ديگر آسيب‌هاي اجتماعي هستيم. مساله اي كه در سكوت مديران دولتي، از سوي مديران شهري نسبت به‌افزايش آن ابراز نگراني شده است.

در جدول زير وظايف هر يك از نهادهاي مسئول به‌تفكيك آمده است.

در همين زمينه بخوانيد:

نهادهاي مسوول كدامند و وظيفه هر كدام چيست: چه‌كسي متكديان را ساماندهي نكرد

آسيب‌هاي اجتماعي متولي ندارد/ شهرداري بيش ‌از وظايفش عمل كرده است