-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
جمعه ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۳
ساعت : ۰۸:۴۷
ساعت : ۰۸:۴۷
شما پنج دوره است که دبير جشنواره موسيقي فجر هستيد و دومين سال متوالي است که اين سمت را به عهده داريد. با توجه به آنکه حکم دبيري شما در پايان دوره قبل صادر شده، اين فرصت تقريبا يکساله چه تأثيري در روند کار جشنواره داشته‌است؟
مسئله نظم جشنواره يکي از مشکلات هر ساله جشنواره موسيقي فجر بوده‌است. خوشبختانه امسال کمي زودتر کارها انجام و انتشار جدول برنامه‌ها و فروش بليت هم کمي زودتر آغاز شد. اما در مجموع من جشنواره را 2بخش مي‌کنم. يکي اينکه جشنواره يک جشن ملي است و مردم مي‌خواهند موسيقي‌اي که دوست دارند را در اين مدت معين بشنوند و بخش ديگر مسئله فرهنگي جشنواره است.
تأکيد اين جشنواره روي همين بخش فرهنگي است که به کشف استعدادهاي جوانان مربوط مي‌شود؛ اين يکي از مسائلي است که فکر بسياري از موسيقي‌دانان را به خود مشغول کرده. در حال حاضر موسيقي ما نياز به تحول دارد و اين تحول هم به دست جوانان مي‌تواند اتفاق بيفتد؛ چون ما در زمينه آموزش موسيقي هم خيلي موفق عمل کرده‌ايم و هنرمندان برجسته ما شاگردان بسيار خوبي تربيت کرده‌اند و به‌نظر مي‌رسد امروز بايد شاگردانشان را به صحنه بفرستند. ما نياز داريم که اين جوانان را در جشنواره ببينيم، معرفي کنيم و شاهد کارهاي خوبشان باشيم. شايد 98درصد گروه‌هاي شرکت‌کننده جوانان هستند و اين خود نشان دهنده توانايي‌هاي جوانان در زمينه موسيقي است.
اما به‌نظر مي‌رسد باز هم فراخوان کمي دير صادر شد...
به هر حال طبيعي است زيرا معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مدتي درگير تغيير مدير دفتر موسيقي بود و آقاي ميرزماني و ساير همکارانشان در آن واحد بايد ابتدا به مسائلي ديگر مي‌پرداختند و همين نکته و مسائلي از اين قبيل کمي تغيير و تاخير را در روند کار جشنواره ايجاد کرد.
به‌نظر شما اگر فراخوان زودتر منتشر مي‌شد، گروه‌هاي بيشتري شرکت مي‌کردند؟
بله. من در اينجا از همه گروه‌هايي که نتوانستند در جشنواره موسيقي فجر شرکت کنند، عذرخواهي مي‌کنم؛ اگرچه با همه اين تاخيرها باز هم استقبال خوب بود. به‌ويژه در بخش آهنگسازي آثار بسيار خوبي ارائه شد که تعدادي از 83 اثر رسيده به اين بخش، پايان‌نامه‌هاي دانشجويي بودند که جاي خوشحالي دارد.
حضور جوانان در جشنواره يک اتفاق خوشايند است به شرط آنکه صرف‌نظر از شناسايي استعدادها از آنها براي ادامه کارشان حمايت شود. آيا در جشنواره موسيقي فجر چنين اتفاقي افتاده است؟
بله. سال گذشته جواناني که در رشته آهنگسازي انتخاب شده بودند را طي نامه‌اي به صدا و سيما معرفي کردم تا در بخش توليد موسيقي از اين افراد استفاده شود. خوشبختانه مسئولان صدا و سيما هم خيلي استقبال کردند و به جوانان منتخب در رشته آهنگسازي سفارش کار دادند. بنابراين اگر بتوانيم هر سال جوانان بااستعدادي که توانايي‌هاي بالقوه دارند را بشناسيم و به نهادها و سازمان‌هاي مرتبط با موسيقي معرفي کنيم، به بخشي از اهدافمان در زمينه کشف و شناسايي استعدادهاي جوانان دست يافته‌ايم. چون از آن پس اين جوانان کارشان را به‌عنوان يک موسيقي‌دان به شکل حرفه‌اي آغاز مي‌کنند و ديگران نيز متوجه مي‌شوند که با حضور در چنين جشن‌هايي کارشان بهتر و بيشتر ديده مي‌شود و همين مسئله انگيزه‌اي براي ادامه کار در آنها ايجاد مي‌کند.
زماني که بر حضور جوانان در جشنواره تأکيد مي‌شود، معمولا اين تصور براي عده‌اي پيش مي‌آيد که يا بودجه کم بوده يا پيشکسوتان موسيقي نمي‌خواهند حضور داشته باشند و يا هر دو. نظر شما در اين باره چيست؟
ابتدا بگويم که عده‌اي از بزرگان موسيقي امسال هم حضور دارند. از جمله آقايان کيوان ساکت، جلال ذوالفنون، مسعود شعاري و... . از سوي ديگر به‌نظر من تعدادي از کساني که شرکت نمي‌کنند خودشان هم خيلي آمادگي نواختن ندارند. يعني سنشان بالاست و دستشان مثل قبل کار نمي‌کند. به همين دليل دوست ندارند ذهنيت قبلي مردم را نسبت به کارشان از بين ببرند و مي‌خواهند که شاگردانشان به جاي خودشان در جشنواره حضور داشته‌باشند. الان در مرحله‌اي هستيم که موسيقي ما نياز به تحول دارد و اين تحول به دست جوانان به وجود خواهد آمد. متأسفانه در زمينه موسيقي سنتي سال‌هاست که حرکت تازه‌اي انجام نشده. الان جوانان سعي دارند تنوع و تحولي در زمينه موسيقي ملي داشته باشند که خيلي هم خوب است و ما بايد از اين جريان حمايت کنيم.
در بخش بين‌الملل چطور؟
در مرحله انتخاب گروه‌ها، بخش بين‌الملل يکي از دغدغه‌هاي جشنواره موسيقي فجر امسال بود. ما سعي کرديم گروه‌هاي معتبر را انتخاب کنيم نه اينکه يک عده به‌عنوان سياهي لشکر به جشنواره بيايند. اغلب اين گروه‌ها اروپايي و از گروه‌هاي سرشناس هستند و حرف تازه‌اي در موسيقي دارند که به‌نظر من مي‌تواند براي کل جشنواره اتفاق خوشايندي باشد.
براي انتخاب داوران چه ملاک‌هايي در نظر گرفته شده‌است؟
سعي ما بر اين بوده که داوران جشنواره از بهترين استادان موسيقي باشند. در بين اين افراد هم اولويت با استاداني است که دانشگاهي نيز هستند؛ گر چه تعداد اين افراد بسيار کم است. مگر آنکه بتوانيم در سال‌هاي بعد از داوران خارجي براي داوري اجراي گرو‌هاي کر، همنوازي در موسيقي غير ايراني و... هم دعوت کنيم. به‌طور کلي داوري جشنواره شامل دو مرحله است: داوري اوليه که انجام شده و نهايي که داوري همز‌مان با برپايي جشنواره و اجراي گروه‌ها انجام مي‌شود.
آيا ملاک‌هاي داوري از قبل نوشته شده يا داوران به شکل سليقه‌اي دست به انتخاب مي‌زنند؟
در بخش موسيقي کلاسيک غربي سنگ‌هاي محکي داريم که مشخص است؛ مانند فرم، هارموني، ارکستراسيون، تنوع در ريتم، ساختمان اثر و... که کار قضاوت را آسان‌تر مي‌کند. در اين بخش يک جدولي هست که در آن به برخي موارد اشاره شده و داوران براساس آن جدول امتياز مي‌دهند و در نهايت امتيازها جمع مي‌شود.
اما در موسيقي کلاسيک ايراني يا سنتي قضاوت سخت‌تر است؛ چون چارچوب ساختن براي آن سخت است. بنابراين مي‌توان گفت که در زمينه موسيقي ايراني، ملاک‌ها دو دسته‌اند: يکي قرار گرفتن اثر در چارچوب‌هاي موجود و شناخته شده و ديگري سليقه داوران. البته داوران هم خبره هستند و طبيعي است که قضاوت‌ها منطقي خواهد بود.
بخش سمينار چه ويژگي‌هايي دارد؟ آيا اين سمينارها مي‌توانند امسال توجه مخاطبان بيشتري را به جشنواره جلب کنند؟
سمينارها امسال متنوع‌تر هستند و يکي از موضوعاتي که من تأکيد دارم مورد توجه مردم قرار گيرد، سمينار اقتصاد موسيقي و بحران نشر است. البته ساير موضوعات سمينار نيز مي‌تواند براي گروه‌هاي مختلف شنيدني باشد؛ به‌عنوان نمونه سمينار مالکيت معنوي در حوزه موسيقي، دو فرض بر يافتن ردپايي از ساز فراموش شده چگور قشقايي، ابداع نحوه ترکيب تقسيمات نامساوي ضربات و ريتم در موسيقي، تجزيه و تحليل رديف موسيقي ايراني از نگاه امروز و محاسبه مقدار بسامد پرده‌ها و ريزپرده‌هاي موسيقي ايراني امروز روي دسته ساز تار.
شما به‌عنوان دبير، جشنواره موسيقي فجر امسال را چطور مي‌بينيد؟
به‌نظر من جشنواره خوبي خواهد بود. چون امسال تعادل بين حوزه‌هاي مختلف موسيقي برقرار شده و تنوع در کارها به‌گونه‌اي است که عده بيشتري از مردم مي‌توانند از برنامه‌هاي جشنواره استفاده کنند؛ به‌عنوان مثال در همه شاخه‌هاي موسيقي؛ سمفونيک، کودک، جوان و... گروه‌هاي خوبي حضور دارند که در کنار سمينارهاي تخصصي جشنواره، ترکيب خوبي از يک جشنواره ملي ارائه شده‌است.
منبع: همشهري
