تبيين سبك زندگي از زبان مقام معظم رهبري

به گزارش شهر به نقل از پايگاه اطلاع رساني حفظ و نشر آثار حضرت آيت الله خامنه اي ، رهبري صبح يكشنبه -23 مهر-در جمع پرشور هزاران نفر از دانشجويان، دانش آموزان و ديگر جوانان خراسان شمالي، «سبك زندگي» را بخش اساسي و حقيقي پيشرفت و تمدن سازي نوين اسلامي خواندند و با دعوت از نخبگان و صاحبان فكر و انديشه براي «پرداختن به اين مفهوم مهم، آسيب شناسي وضع موجود سبك زندگي در ايران و چاره جويي در اين زمينه» تأكيد كردند: پيشرفت در علم و صنعت و اقتصاد و سياست كه بُعد ابزاري تمدن اسلامي را شكل مي دهد وسيله اي است براي دستيابي به سبك و فرهنگ صحيح زندگي و رسيدن به آرامش، امنيت، تعالي و پيشرفت حقيقي.

ايشان، مفهوم پيشرفت را تداعي كننده حركت، راه و صيرورت دانستند و افزودند: در هر برداشتي (چه مادي و چه معنوي) از مفهوم توقف ناپذير پيشرفت، سبك زندگي، رفتار اجتماعي و شيوه زيستن اهميت فراواني دارد.

رهبر انقلاب براي تبيين بيشتر اهميت سبك زندگي به تشريح جايگاه آن در تمدن نوين اسلامي پرداختند و افزودند: اگر پيشرفت همه جانبه را به معناي تمدن سازي نوين اسلامي بگيريم اين تمدن داراي دو بخش ابزاري - و «حقيقي و اساسي» خواهد بود كه سبك زندگي بخش حقيقي آن را تشكيل مي دهد.

حضرت آيت الله خامنه اي، تحقق هر دو بخش تمدن نوين اسلامي را ضروري خواندند و افزودند: بخش ابزاري، يا سخت افزاري اين تمدن، موضوعاتي است كه در فضاي امروز، به عنوان نمودهاي پيشرفت مطرح مي شود از قبيل علم، اختراع، اقتصاد، سياست، اعتبار بين المللي و نظائر آن.

ايشان، خاطرنشان كردند: در اين زمينه البته پيشرفتهاي خوبي داشته ايم اما بايد توجه كرد كه اين پيشرفتها، وسايل و ابزاري است براي دستيابي به بخش حقيقي و نرم افزاري تمدن اسلامي يعني سبك و شيوه زندگي.

رهبر انقلاب اسلامي، در تشريح مفهوم سبك و فرهنگ زندگي، به مسائلي نظير خانواده، ازدواج، نوع مسكن، نوع لباس، الگوي مصرف، تفريحات، كسب و كار و رفتارهاي فردي و اجتماعي در محيطهاي مختلف، اشاره كردند و افزودند: در واقع سبك زندگي به همه مسائلي بر مي گردد كه متن زندگي انسان را شكل مي دهند.

حضرت آيت الله خامنه اي، با اشاره به توجه عميق اسلام به مفهوم سبك و فرهنگ زندگي افزودند: در معارف اسلامي، اصطلاح عقل معاش در مفهوم جامع خود، مترادف مفهوم سبك و فرهنگ زندگي است و در قرآن كريم نيز آيات فراواني در اين زمينه وجود دارد.

ايشان با تأكيد بر اينكه بدون پيشرفت در بخش حقيقي تمدن سازي نوين اسلامي يعني «سبك و فرهنگ زندگي»، اهداف اين تمدن بزرگ محقق نخواهد شد افزودند: متأسفانه ما در اين بخش، پيشرفت چشمگيري نداشته و مثل بخش اول يعني علم و صنعت و نظائر آن پيشرفت نكرده ايم.

رهبر انقلاب اسلامي، آسيب شناسي و علت يابي در زمينه عدم پيشرفت لازم در بخش سبك و فرهنگ زندگي را ضروري خواندند و با دعوت از انديشمندان حوزه و دانشگاه، نخبگان سياسي و فكري، دستگاههاي مرتبط با فرهنگ و تعليم و نيز جوانان خاطرنشان كردند: در اين زمينه بايد همه به خود نهيب بزنيم و ضمن تلاش جدي براي آسيب شناسي، به چاره جويي و جستجوي راههاي علاج بپردازيم.

ايشان ابراز اطمينان كردند: اگر گفتماني در زمينه آسيب شناسي و چاره جويي مشكلات موجود در سبك و فرهنگ زندگي بوجود آيد، با توجه به نشاط و استعداد جوانان، حتماً درخشندگي ملت ايران در اين زمينه نيز، چشم جهانيان را متوجه خود خواهد كرد.

حضرت آيت الله خامنه اي، با توجه به نو بودن بحث "سبك زندگي" در ادبيات و فضاي گفتماني كشور، سخنان خود را با نوعي آسيب شناسي عيني ادامه دادند و به طرح سؤالات متعدد پرداختند.

چرا فرهنگ كار جمعي در ايران ضعيف است؟ چرا در روابط اجتماعي، حقوق متقابل رعايت نمي شود؟ چرا در برخي مناطق، طلاق زياد شده است؟ چرا در فرهنگ رانندگي انضباط لازم رعايت نمي شود؟ الزامات آپارتمان نشيني چيست آيا رعايت

مي شود؟ الگوي تفريح سالم كدام است؟ آيا در معاشرتهاي روزانه، هميشه به هم راست مي گوييم؟ دروغ چقدر در جامعه رواج دارد؟ علت برخي پرخاش گريها و نابردباريها در روابط اجتماعي چيست؟ طراحي لباسها و معماري شهرها چقدر منطقي و عقلاني است؟ آيا حقوق افراد در رسانه ها و در اينترنت رعايت مي شود؟ علت بروز بيماري خطرناك قانون گريزي در برخي افراد و بعضي بخشها چيست؟ چقدر وجدان كاري و انضباط اجتماعي داريم؟ توجه به كيفيت در توليدات داخلي چقدر است؟ چرا برخي حرفها و ايده هاي خوب در حد حرف و رؤيا باقي مي ماند؟ ساعات كار مفيد در دستگاهها چرا كم است؟ چه كنيم ريشه ربا قطع شود؟ آيا حقوق متقابل زن و شوهر و فرزندان در خانواده ها بطور كامل رعايت مي شود؟ چرا مصرف گرايي، براي برخي افتخار شده است؟ و چه كنيم تا زن هم كرامت و عزت خانوادگيش حفظ شود و هم بتواند وظايف اجتماعي خود را انجام دهد؟

رهبر انقلاب اسلامي پس از طرح فهرست وار اين سؤالات افزودند: دهها سؤال و مسئله اساسي ديگر نيز وجود دارد كه همه آنها با سبك و فرهنگ زندگي مرتبطند و به علت اهميت اين مسائل در زندگي انسان است كه قضاوت در مورد يك تمدن با توجه به پيشرفت آن در بخش سبك و فرهنگ زندگي صورت مي پذيرد.

حضرت آيت الله خامنه اي، پس از تبيين اهميت عيني «سبك و فرهنگ زندگي»، به مباني كارگشاي اين مبحث از منظر اسلام پرداختند و تأكيد كردند: اسلام، «خردورزي، اخلاق و حقوق» را مايه هاي اصلي فرهنگ صحيح مي داند و ما نيز بايد بطور جدي به اين مقولات بپردازيم وگرنه پيشرفت اسلامي و تمدن نوين اسلامي شكل نخواهد گرفت.

ايشان در ترسيم چگونگي شكل گيري سبك و شيوه زندگي افزودند: فرهنگ زندگي، متأثر از تفسير ما از زندگي است و هر هدفي را براي زندگي تعيين كنيم، سبك خاصي را به همراه مي آورد.

ايشان، تحقق هدف اصلي تعيين شده در هر «مكتب و نظريه سياسي، اجتماعي، اقتصادي» را نيازمند اعتقاد و ايمان به آن هدف دانستند و افزودند: بدون اعتقاد جدي و تلاش هيچ هدفي محقق نمي شود.

رهبر انقلاب در همين زمينه به مغالطه اي اشاره كردند كه برخي فيلسوف نماهاي غربي و مقلدان داخلي آنها مطرح مي كنند.

رهبر انقلاب اسلامي افزودند: اين افراد مي گويند جامعه را با ايدئولوژي و مكتب نمي شود اداره كرد اما تمام تجربيات تمدن ساز، نشان مي دهد كه مكتب، هدايت كننده و اداره كننده حركات عظيم اجتماعي است و بدون داشتن مكتب و ايدئولوژي، و بدون «ايمان و تلاش و پرداخت هزينه هاي لازم»، هيچ تمدني امكان تحقق نمي يابد.

حضرت آيت الله خامنه اي افزودند: البته برخي كشورها، بدون ايمان به مكتبي خاص، مقلد تمدن غربند. اين ها ممكن است به پيشرفتهاي صوري نيز برسند اما زيانهاي بي انتهاي ذلت تقليد، آنها را دچار آسيبهاي جدي مي كند و ريشه آنها را از بين مي برد بنابراين اگر طوفاني بپا شود توانايي استقامت ندارند.

رهبر انقلاب خاطرنشان كردند: برخلاف اين كشورهاي مقلد، ملتهايي كه در مقابل تمدن غرب، مكتب توحيد را انتخاب مي كنند هم به پيشرفت حقيقي و همه جانبه دست مي يابند و هم تمدني عميق و ريشه دار مي سازند كه فكر و فرهنگ آنها را در جهان گسترش مي دهد.

حضرت آيت الله خامنه اي با انتقاد از كساني كه در محيطهاي شبه روشنفكري، ملت ايران را از شعارهاي مكتبي مي ترسانند، افزودند: آنها مي خواهند ترس و واهمه خود را به مردم منتقل كنند به همين علت مدام مي گويند شعارهاي مكتبي، دردسر و تحريم و تهديد مي آورد.

ايشان افزودند: اگر خوشبينانه به اين گفته ها نگاه كنيم بايد بگوييم اين افراد از تاريخ بي خبرند.

رهبر انقلاب خاطرنشان كردند: در بحث سبك و فرهنگ زندگي، اسلام عزيز همه نيازهاي انسان را برآورده مي سازد و دانشوران حوزه و دانشگاه بايد علاوه بر تلاش در فقه و حقوق، در بحث اخلاق اسلامي و عقل و سلوك عملي اسلام نيز كارهاي متراكم و با كيفيت انجام دهند تا نتايج اين تلاشها مبناي برنامه ريزي و تعاليم نسلها قرار گيرد.

حضرت آيت الله خامنه اي بعد از تبيين ضرورت ايمان به هدف به عنوان يكي از عوامل اساسي تمدن سازي، بحث مهم امروز را با تأكيد بر يك نكته اساسي ديگر ادامه دادند: پرهيز كامل از تقليد از سبك و سلوك زندگي در تمدن غربي.

ايشان خاطرنشان كردند: ما البته بناي بر غرب ستيزي نداريم اما براساس بررسي و تحقيق تأكيد مي كنيم كه تقليد از غرب، هيچ ملتي را به جايي نمي رساند.

حضرت آيت الله خامنه اي، با استناد به تجربيات مكرر چند قرن اخير خاطرنشان كردند: فرهنگ غرب، اصولاً فرهنگي مهاجم است و به هر دليلي در هر كشوري رواج يابد بتدريج فرهنگ و هويت آن ملت را نابود مي كند.

ايشان، با اشاره به عادي شدن گناه بزرگ هم جنس بازي در غرب، فروپاشي خانواده ها و بحرانها و مشكلات عميق ديگر در كشورهاي غربي و كشورهاي مقلد فرهنگ غرب افزودند: پوسته فرهنگ غربي پيشرفت ظاهري است اما، باطن آن «سبك زندگيِ ماديِ شهوت آلودِ گناه آفرين هويت زدايِ ضد معنويت» است.

ايشان، با اشاره به تقليد از فرهنگ غربي در برخي مظاهر زندگي در كشور افزودند: بايد با فرهنگ سازي لازم، يك حركت تدريجي در زمينه اصلاح اين مسئله ايجاد شود.

رهبر انقلاب اسلامي در بخش ديگري از سخنان خود، سوء استفاده گسترده غرب از ابزار هنر بويژه هنرهاي نمايشي و سينما را مورد اشاره قرار دادند و افزودند: سياستمداران غربي با استفاده از اين روش، بدنبال سليقه سازي و ترويج سبك زندگي غربي در جوامع ديگر هستند.

رهبر انقلاب به استناد تحقيقات به عمل آمده افزودند: آنها در پروژه هايي تعريف شده، و با استفاده از جامعه شناسان، روانشناسان و مورخان، نقاط ضعف ملتها بويژه ملتهاي اسلامي را بررسي مي كنند و با شناخت راههاي تسلط بر آنها، ساخت فيلمهاي خاصي را به فيلم سازان سفارش مي دهند كه در اين زمينه همه مسئولان و مردم بايد از فرهنگ اصيل خود و كشور، مراقبت كنند.

رهبر انقلاب با اشاره به نكته اي ديگر، پرهيز همزمان از «سطحي گرايي و تحجر» و نيز سكولاريزم را ضروري دانستند و افزودند: برخي حرفها و تبليغات ظاهر ديني دارد اما در باطنش جدايي دين از زندگي را دنبال مي كنند.

حضرت آيت الله خامنه اي در پايان سخنانشان در جمع پرشور جوانان خراسان شمالي تأكيد كردند: انقلاب اسلامي داراي توانايي، ظرفيت و انرژي متراكمي است كه مي تواند همه موانع را از سر راه بردارد و تمدن «ممتاز، متعالي، برجسته و باشكوه» اسلامي را در مقابل چشم همه جهانيان برپا سازد.