تهران شهري ناقص براي افراد سالم و معلول

مهدي اميري معاون ارتقاء سلامت اداره کل سلامت شهرداري تهران در گفت و گو با شهر پيرامون مصوبات شواراي راهبردي معلولان گفت: به منظور رسيدگي به مشکلات معلولين و پاسخ گويي به نياز آنان برنامه ريزي هايي را انجام داديم. يکي از اين برنامه ريزي ها راه اندازي شورايي با نام شوراي راهبردي معلولان متشکل از اساتيد دانشگاه، نمايندگان NGO هاي فعال مربوط به معلولان، مسئولين ذي ربط در شهرداري و کارشناسان حوزه سلامت است.

وي افزود: اين شورا هر ماه در معاونت اجتماعي شهرداري تشکيل جلسه مي دهد تا مسائل و مشکلات معلولان را تجزيه و تحليل کند تا بتواند سياستگذاري هاي کلي را انجام دهد. از جمله مصوبات شورا و از اولين هاي آن، تشکيل کانون هاي منطقه اي معلولان در سطح مناطق 22 گانه بود. خوشبختانه بعد از مدتي که از شکل گيري اين شورا مي گذرد در سطح مناطق شهر تهران کانون هاي معلولان را تشکيل داديم و تا کنون 7 هزار نفر نيز عضو اين شورا هستند.

اميري با تاکيد بر اين که دغدغه هاي اصلي شورا و کانون هاي معلولان مناسب سازي فضا هاي شهري براي معلولان است، خاطرنشان کرد: در اين زمينه مديريت شهري نقش اساسي دارد. برنامه هاي اجرا شده در اين زمينه بدين صورت است که با معاونت ها و سازمان هاي مختلف شهرداري جلسات همفکري و مشورت را با حضور نمايندگان معلولان برگزار مي کنيم و مشکلات را در حوزه هاي مختلف با معاونت هاي شهرداري مثل حمل و نقل و ترافيک، معاونت معماري و شهرسازي، معاونت خدمات شهري و .... بررسي مي کنيم.

معاون ارتقاء سلامت اداره کل سلامت گفت: از جمله مصوبات شورا برنامه هاي آموزشي براي معلولان است. طبق اين مصوبه بحث اجراي برنامه هاي فرهنگي و ورزشي ويژه ي معلولان با محوريت کانون هاي معلولان در سطح مناطق 22 گانه و دوره هاي آموزشي ويژه اي را متناظر با هر معاونت و سازمان داريم. بدين منظور با نمايندگان اين معاونت ها و سازمان ها جلسه داريم و مشورت مي کنيم تا برنامه هاي متناسب با معلولان بررسي شود .

استفاده از توان مشورتي معلولان

وي در ادامه عنوان کرد: اول جايي که از توان مشورتي معلولان استفاده مي کنيم شوراي راهبردي معلولان است که در آن دبير کل کانون هاي منطقه اي معلولان به عنوان نماينده آنها حضور دارند تا هم مشکلات معلولان را انتقال دهند و از هم توان مشورتي مجموعه معلولين توسط اين نماينده استفاده کنيم. از توان مشورتي و نظارتي معلولان و اعضاي کانون ها در مباحث مختلف به ويژه در سطح شهر و حوزه مناسب سازي استفاده مي کنيم.

وي ادامه داد: يعني اين که معلولان هم مشورت هاي لازم را براي مناسب سازي به ما مي دهند و هم در اين امور مناسب سازي نظارت هاي لازم را انجام مي دهند. مثلا در برخي مناطق خود معلولان معابر سطح منطقه را به تفکيک تجزيه و تحليل کرده اند و فايل تصويري را به تفکيک محله در اختيار شهرداري منطقه قرار داده اند. برخي از دبيران کانون ها به عنوان مشاور شهرداران نواحي در حوزه معلولين هستند.

اميري افزود: حلقه هاي متعددي در حوزه مناسب سازي شامل طراحي، اجرا، نظارت وجود دارد.اين حلقه ها همه بايد در کنار يکديگر باشند تا مثلا شما يک سطح شيب دار ساده در سطح شهر ببينيد.در شهرداري هاي مختلف مناطق فضايي مناسب سازي مي شود اما به دلايل متفاوت با استانداردها فاصله دارد. عدم آگاهي از اين که استاندارد مناسب سازي ها چيست يا برخي اماکن قديمي هستند و اين مناسب سازي هاي يا صورت نگرفته يا قابليت اجرا ندارد از جمله عوامل فاصله از استاندارد ها است.

معاون ارتقاء سلامت اداره کل سلامت تصريح کرد: براي حل اين مشکل با معاونت شهرسازي و معماري و حتي نماينده سازمان نظام مهندسي به ريشه يابي اين امر پرداختيم که چرا با وجود آن که برخي سازمان هاي عمومي ما بايد اول مناسب سازي داشته باشند و سپس مجوز را بگيرند اما اين کار انجام نمي شود. بدين منظور در معاونت معماري و شهرسازي، ستاد مناسب سازي شهر تهران مستقر است. در اين ستاد کليه معابر و ساختمان ها و فضاهاي عمومي بايد مصوبات مناسب سازي خود را ارائه دهند.

تهران ناقص است

اميري عنوان کرد: ما در شهري زندگي مي کنيم که حتي براي زندگي افراد سالم نيز درست ساخته نشده است چه برسد به افراد معلول.در برخي مناطق شرايط جغرافيايي و زير ساختي ويژه داريم اما هيچ يک از اين موارد دليلي براي انجام ندادن مناسب سازي نيست. اعتقاد ما اين است که ما شهر معلول داريم نه شهروند معلول زيرا اين شهر قدرت پذيرش يک فرد را به هر دليل ندارد، پس اين يک نقص محسوب مي شود.اين در حالي است که اين دسته از شهروندان تمايل به حضور در سطح شهر را دارند اما معابر براي پذيرش آنان مناسب و آماده نيست. اهتمام ويژه شهرداري بر اين است که در حوزه مناسب سازي اقدام کند. البته در بسياري موارد اين اقدام را انجام داده است اگر چه با استانداردهاي فاصله داريم.

چشم ها را بايد شست

وي افزود: اولين موضوعي که ما به عنوان افرادي که در اين حوزه فعال هستيم با آن روبرو مي شويم پيش از بحث هاي سخت افزاري مباحث نرم افزاري است. ممکن است شما بهترين مناسب سازي را داشته باشيد، اما اين زيربنا و سخت افزار زماني اثربخش خواهد بود که نرم افزار کار فراهم شده باشد.

وي ادامه داد: به طور مثال ما يک سطح شيب دار را فراهم مي بينيم براي رفاه حال معلولان اما شهرداري مجبور مي شود ميله هايي U شکل را بر سر راه آن نصب کند. علت اين کار به اين بر مي گردد که بر اثر عدم رعايت حقوق شهروندي، حقوق افراد ديگر تضييح مي شود و موتورها و ماشين هاي خود را وارد پارک مي کنند. يا مثلا مسير ويژه نابينايان تدارک ديده مي شود اما مغازه دار کليه وسائل خود را بر سر راه مي گذارد يا موتور و ماشين را در پياده رو پارک مي کند. اين نتيجه اين امر است که فرهنگ و نگرش لازم را در سطح شهر پياده سازي نکرده ايم.

اميري تاکيد کرد: بايد پيش از مناسب سازي معابر مناسب سازي فرهنگي انجام داد تا نگرش و رفتار معلولان نسبت به شخص و حقوق معلولان تغيير کند. به همين منظور متناسب با هر اقدام در سطح شهر در زمينه مناسب سازي سخت افزاري بايد مناسب سازي نرم افزاري انجام داد.يکي از دلايلي که شوراي راهبردي معلولان در معاونت فرهنگي و اجتماعي تشکيل شد توجه اش به همين نگرش ها بود.

اين مقام مسئول گفت: طبق يکي از مصوبات شورا در سال گذشته در ستاد مناسب سازي شورا، کارگروه اجتماعي تشکيل شد تا به اين دست مسائل توجه کند. بايد يک فرهنگ سازي عمومي در سطح جامعه انجام شود. بسياري موارد ساده است و در گذشته بسياري از موارد مربوط به حقوق معلولان در عرف و قوانين نانوشته وجود داشت و رعايت مي شد. اما امروزه حتي اگر صندلي براي شهروندان در نظر گرفته شود بايد بالاي آن نوشت صندلي ويژه معلولان. در برخي موارد با وجود اين نوشته افراد در آن مکان مي نشينند و بلند کردن آنها کمي سخت است.

اميري تصريح کرد: مهم ترين کار در اين زمينه فعال کردن کانون هاي معلولان است که باعث مي شود حضور و مشارکت معلولان در سطح شهر بيشتر شود. در نتيجه حضور معلولان بيشتر ديده مي شوند و به حقوق آنان نيز توجه مي شود. بدين صورت نگرش جامعه نيز نسبت به آنها تصحيح مي شود. اگر معلول در جامعه حضور نيابد به فراموشي سپرده مي شود و با اين فراموش شدن حقوق آنها نيز فراموش مي شود.خود معلولان نيز بايد حضور داشته باشند و احقاق حق کنند.

معاون ارتقاء سلامت اداره کل سلامت با بيان اين که نسبت به همه معلولين ديگاه ثابتي داريم و تلاش داريم اقدامات ما شامل همگي اين معلولان شود، عنوان کرد: سايت و نشريه ويژه معلولان به مناسبت هفته معلولان رونمايي شد. سايت به گونه اي طراحي شده است که قابليت استفاده براي همه معلولان را داشته باشد.معلولان مي توانند در اين سايت اخبار، آموزش ها و مطالب متناسب با معلولان و اطلاعات مورد نياز خود را در اين سايت مشاهده کنند.در حال حاضر پايلوت اين سايت بالا آمده در روزهاي آينده به کيفيت آن افزوده مي شود.

وي ادامه داد: نشريه نيز که يک گاهنامه است با همت خود معلولان توسط کانون ها تهيه مي شود و ويژه خود اعضاي معلولان است. در نتيجه سطح پوشش آن شهر تهران است. محتوي نشريه و سايت مطالب و مصاحبه هاي مختلف با کارشناسان متفاوت در زمينه معلولان است.