نشست «دين و سبک زندگي» در نمايشگاه کتاب برگزار شد

به گزارش شهر، نشست «دين و سبک زندگي» روز گذشته در سراي اصلي اهل قلم نمايشگاه کتاب تهران با حضور دکتر مسعود کوثري، دکتر مهدي منتظرقائم، دکتر نعمت‌الله فاضل و دکتر محمدرضا رسولي و جمعي از علاقه‌مندان اين حوزه برگزار شد.

رسولي با بيان اينکه در اين نشست بايد به واکاوي دين و سبک زندگي بپردازيم گفت: هنگامي که سخن از سبک زندگي به ميان مي‌آيد، مفاهيمي مانند منش، شغل، تحصيلات و دين يادآور مي‌شوند و اهالي جوامع بر اساس عوامل مختلف، انتخاب‌هاي خود را آشکار مي‌سازند که بر سبک زندگي نيز اثرگذار است.

دکتر کوثري، عضو هيات علمي دانشگاه تهران درباره چيستي مفهوم سبک زندگي افزود: مفهوم سبک زندگي دو تا سه دهه است که در مطالعات فرهنگي و مصرف مطرح شده است. به نظر مي‌رسد ريشه‌هاي اين موضوع به نظريه‌هاي کانت در دو حکم ذوقي و زيباشناختي و اعتقاد مارکس به شيوه مصرف طبقات جامعه بازمي‌گردد. بنابراين، سبک زندگي يک عنصر تمايزبخش در مصرف کالا و گرايش‌هاست.

در ادامه دکتر منتظر قائم، استاد رشته ارتباطات دانشگاه تهران هم بيان کرد: اينک سبک زندگي ما را به سمت ادبيات غربي مي‌رساند. پس، به دنبال نظريه‌هاي کانت و مارکس حرکت مي‌کنيم و تعاريف آن‌ها را مي‌پذيريم. گفتمان جديد ايران در اين حوزه با جامعه کنوني در تضاد است و مفهوم سبک زندگي از نظر علوم که اغلب غربي‌اند، با اهداف بومي و فرهنگي جامعه ايران متعارض‌اند.

وي افزود: تکثر در کالاها باعث مي‌شود که حق انتخاب فراهم شود، در حالي که تکثر کالا و مفهوم سبک زندگي، آفت معرفتي در دنياي سياست‌گذاري برجاي خواهد گذاشت.

دکتر نعمت الله فاضلي در اين‌باره افزود: ميان شيوه زندگي و سبک زندگي تمايزهايي وجود دارد. زماني سبک زندگي در ايران به عنوان يک عامل سياسي شناخته مي‌شد و اين مبحث از طريق گفتمان‌هاي عمومي و دانشگاهي برنيامده است. در گذشته مفهوم سبک زندگي به عنوان مفهومي که به بازنمايي، افشا و علني‌سازي وجوهي از زندگي فرد و جمعي جامعه ايران مي‌پردازد، ياد مي‌شد که از جنبه‌هاي فرهنگي و سياسي مشروع نيستند مانند فرديت، مصرف و زيباشناختي، زيرا فرديت بر آزادي تصميم‌گيري و حضور موثر تاکيد دارد، در حالي که در ايران ماهيت تصميم‌گيري بر اساس معيارهاي سياسي و فرهنگي جامعه انجام مي‌شود.

دکتر کوثري با بيان اينکه در پيشينه تاريخي ما سبک زندگي اسلامي وجود داشته است اظهار داشت: در عصر حاضر سبک زندگي اسلامي با سبک زندگي غرب در تعارض است. تقسيماتي وجود دارند که خرده سبک‌هايي را در جامعه ايجاد مي‌کنند مانند تعامل با جامعه‌هاي اطراف، عنصر طبقات اجتماعي، رشد فرديت و مسايل برخاسته از اسلام.

منتظرقائم با بيان اين‌که سبک زندگي در ذيل شيوه زندگي قرار دارد، عنوان کرد: اکنون در ادبيات ايران مفهوم سبک زندگي مفهوم بومي ندارد، بنابراين، به ادبيات غرب کشيده مي‌شويم. اينک رابطه بين اين ادبيات و کاربرد آن در جامعه ايران مطرح است.

وي افزود: شيوه زندگي ذاتا مفرد است اما در تکثرسازي عامل دارد و تشکيل شده از مجموعه‌ عرفان،‌ اصول، فقاهت و زيباشناسي و تا اندازه زيادي هم به اصول کلي مي‌پردازد اما اين اصول بسيار زياد و متکثرند. هرچه تلاش براي رساندن تکثر به وحدت صورت گيرد، نقش‌ها و ناسازگاري‌هاي بيشتري تجلي مي‌کنند.

دکتر فاضلي در ادامه بيان کرد: اکنون افراد جامعه چالش‌هاي ديني و سبک زندگي را در زندگي روزمره خود احساس مي‌کنند، به ويژه اين‌که اين چالش‌ها در رفتار فرزندان با والدين که تفاوت هاي بارزي دارند، نمايان است که گاهي هم به تعارض‌هاي شديد فرهنگي شبيه است.

فاضلي افزود: تنش‌هايي که در شيوه زندگي ديني وجود دارند، به شيوه زندگي ارتباطي ندارد و شايد دليلي بر مدرنيته باشد. به نظر مي‌رسد واکاوي و حل اين مشکل به مطرح شدن آن در  کلاس هاي درس و رسانه‌هاي عمومي و مکتوب نياز دارد.

بيست و ششمين نمايشگاه بين‌المللي کتاب تهران تا 21 ارديبهشت ماه در مصلاي امام خميني(ره) برپاست.