به گزارش خبرنگار «شهر»، بيست و ششمين نمايشگاه بينالمللي کتاب تهران در حالي به پايان ميرسد که ناشران از استقبال کم و آمار پايين فروش و مردم از بالا بودن قيمتها و نامناسب بودن خدمات رفاهي شکايت دارند و به نظر ميآيد نمايشگاه با همه ابهت و گستردگياش، نتوانسته پاسخگوي عرضهکنندگان و خريداران باشد.
رحيم عابدي مسئول غرفه انتشارات يساولي ميگويد: نمايشگاه امسال نسبت به سالهاي گذشته خلوتتر و ازدحام مردم کمتر است، نسبت به سال گذشته تقريبا 50درصد استقبال و همينطور فروش کمتر شده، فکر ميکنم به اين دليل که غرفههاي کتابهاي آموزشي را بردهاند انتهاي مصلا. فروش ما تقريبا به لحاظ مبلغي با فروش سال گذشته برابري ميکند، درحاليکه کتابها گرانتر شده، قيمتها دو برابر شده؛ ولي درآمد امسالمان از سال گذشته کمتر است.
مسئول غرفه يساولي علت ديگر آمار پايين فروش را غيبت کتابخانهها و همچنين جابهجايي سالن ناشران خارجي ميداند و خاطرنشان ميکند: من پرس و جو کردهام و گفتهاند امسال به کتابخانهها بودجه ندادهاند تا از نمايشگاه کتاب خريد کنند. از کتابخانههاي دانشگاهها هم شايد 30 درصدشان آمدهاند و مابقي نيامدهاند. از طرف ديگر هم تغيير مکان غرفههاي ناشران خارجي سبب شده مراجعاني که ميخواستند به غرفههاي خارجي بيايند و ميتوانستند به ناشران داخلي هم سري بزنند، امسال ديگر نيايند، چون فاصله زياد است.
مسئول انتشارات همشهري هم در پايين بودن ميزان خريد مردم، با عابدي همعقيده است. مهدي لباف ميگويد: نسبت به سال گذشته مراجعهکنندهها خيلي کمتر شدهاند، هم به دليل شرايط اقتصادي و هم به اين دليل که قيمت پشت جلد کتابها بيشتر شده و خريد براي مخاطبان سختتر شده است.
وي مشکلات نشر را دليل گراني کتاب ميداند و معتقد است: ناشران با هزينههاي گزاف کتاب را چاپ ميکنند و خيلي سخت است که با آن درصدي که مخاطب در ذهنش است، کتاب را بفروشند. هزينههاي کتاب واقعا بالاست، فقط 10درصد قيمت پشت جلد، هزينه نگهداري کتاب است و چيزي که باعث شده قيمت پشت جلد کتابها چه در تجديد چاپ و چه در چاپ جديد بالا برود، گران بودن کاغذ است.
لباف يادآوي ميکند: البته فروش امسال ما نسبت به سال گذشته بهتر بوده، ولي دليلش اين است که کتابهاي خود انتشارات همشهري پربارتر شده، به ويژه از لحاظ تعداد عناوين که 92 عنوان کتاب به نمايشگاه آوردهايم و 15 عنوان آن جديد است و يک روز در ميان، از چاپخانه به نمايشگاه آمده و تقريبا هشت عنوان کتاب جديد کودک و نوجوان در ميان آنهاست و در حوزه بزرگسالان و کتابهاي عمومي هم هفت عنوان کتاب جديد داشتهايم.
مسئول غرفه انتشارات همشهري ميگويد: جدا شدن ناشران آموزشي و خارجي نيز 100درصد در استقبال مخاطبان تاثيرگذار بوده است؛ زيرا ناشران خارجي بيرون نمايشگاهاند و کار مردم دشوارتر شده است. اگر همه اين بخشها در يک محوطه باز در يک جا بود، هم کار ناشران راحتتر بود و هم کار مردم و حتما نمايشگاه شلوغتر از الان ميشد. خيليها هستند که وارد شبستان ميشوند و تا اواسط ميروند ولي آنقدر خسته ميشوند که برميگردند. محيط اينجا نمايشگاهي نيست. اي کاش در همان نمايشگاه بينالمللي بوديم و همه ناشران کنار هم بودند، حتي اگر سالنبندي کمي کار را سخت ميکرد.
لباف مسئولان را مقصر ميداند و ميگويد: فکر ميکنم بايد تاکنون براي مسئولان تجربه ميشد که اين تقسيمبنديها را درست انجام دهند. اگر همه ناشران کنار هم بودند، روي فروش و استقبال خيلي تاثيرگذار بود؛ چون همهچيز دم دست مردم بود، ولي امسال براي رفتن به هر بخش بايد مسيري طولاني را بپيمايند.
بابک رييسدانايي مسئول غرفه انتشارات نگاه اما ميزان مراجعه را کمتر از سالهاي گذشته نميبيند ولي قدرت خريد پايين مردم و قيمتهاي بالا را دليل فروش کم عنوان ميکند. رييس دانايي ميگويد: فروش ما به نسبت سالهاي قبل خوب نبوده و اين به دليل قيمت کتاب است. قيمت کتاب دو برابر شده و با اينکه مراجعان کم نيستند، خريد خيلي کم است و فروش ما نسبت به سال گذشته نصف شده است.
وي نيز همچون مسئول غرفه انتشارات يساولي، به خريد نکردن کتابخانههاي عمومي اشاره ميکند و يادآور ميشود: عمده خريداران ما در نمايشگاه، کتابخانهها هستند که امسال اصلا حضور ندارند و گويا به آنها بودجه ندادهاند.
انتظار ميرود اوضاع فروش حداقل در حوزه کتابهاي سرگرمکننده بهتر باشد، اما ابوذر متقيزاده مسئول غرفه انتشارات نداي الهي که ناشر کتابهايي چون «از آن تيپ دختران نباشيد»، «هنر سفرهآرايي»، «مردان مريخي، زنان ونوسي»، «زناني که مردان عاشقشان ميشوند»، «چرا مردان دروغ ميگويند؟» و «گمشده من تو هستي؟» است نيز از فروش کم گله دارد و ميگويد: فروش ما نسبت به سال قبل خيلي ضعيفتر شده و فکر ميکنم يک دليل آن، گراني کاغذ است و بالطبع وقتي کاغذ گران باشد، کتاب هم گران ميشود.
او نيز همچون مسئول انتشارات نگاه، دليل پايين بودن فروش را نه مراجعه و استقبال کم،بلکه قيمت بالاي کتاب ميداند و معتقد است: مراجعهکننده امسال کم نبوده، ولي مردم خريد نميکنند و فروش ما در مقايسه با سال گذشته بسيار کمتر شده است. البته به دليل تورم و اوضاع اقتصادي، مردم سعي ميکنند کتابهايي را بخرند که در اولويت است و کتابهاي ما بيشتر سرگرمکننده است. ضمن اينکه اکنون فصل فروش کتابهاي دانشگاهي است و اگر پس از خريد کتابهاي ضروري، پولي براي مردم بماند، به سمت ناشران عمومي ميآيند.
کتابهاي ديني و مذهبي اما هميشه مخاطبان پر و پا قرص خود را داشتهاند و به نظر ميآيد ميزان فروش ناشران مذهبي دستخوش تغييرات قيمت و محل عرضه نشده باشد. اما حجتالاسلام اعدادي مسئول غرفه انتشارات ولايت که از مشهد به نمايشگاه آمدهاند، بيش از ديگران گلهمند است. اعدادي ميگويد: نميدانم اشکال از همزماني با برنامههاي حوزه و دانشگاه و امتحانات است يا دليل ديگري دارد. اول اينکه استقبال نسبت به سالهاي گذشته بسيار پايين است و دوم اينکه مردم به آن صورت خريد ندارند و حق هم دارند؛ چون قيمتها بالا و کتابها گران است و تاثير گراني روي همه اجناس بوده. کاغذ هم که وارداتي است و قيمتش با افزايش قيمت دلار بالا ميرود. قيمت کتاب هم که با قيمت کاغذ بالا رفته است.
گله اصلي اين ناشر اما از فرهنگ کتابخواني جامعه است. ميگويد: اما در کل، اين فرهنگ کتابخواني که اينهمه مراجع ما به آن اهميت ميدهند و تاکيد ميکنند که فرهنگ کتابخواني رواج يابد، هنوز وزارت ارشاد براي آن برنامهريزياي نکرده است. در کشورهاي ديگر اينگونه نيست، ولي متاسفانه ما فکر ميکنيم بايد مازاد پول خورد و خوراک خود را براي کار فرهنگي بگذاريم؛ ولي کار فرهنگي به عنوان يک نياز اوليه معرفي نميشود.
اعدادي ميافزايد: مردم در گذشته يک دوره تفسير را ميگرفتند و در منزلشان ميگذاشتند؛ ولي اکنون رجوع کردهاند به CD و با يک ديسکت 10 هزار توماني، 2000 تفسير را ميخرند؛ درحاليکه يک تفسير شريف لاهيجي که بهترين تفسير روايي فقاهتي است، 130 هزار تومان قيمت دارد. متاسفانه مردم رو آوردهاند به کارهايي که پول کمتري در آنها خرج ميشود و به دنبال کار فرهنگي نيستند.
نمايشگاه کتاب امسال هم تمام شد و هنوز که هنوز است، اندر خم يک کوچه، به دنبال جابهجايي محل ناشران خارجي و آموزشي و کودک و نوجوان هستيم و فراموش ميکنيم که مصلا، محلي براي بهجاي آوردن صلاة است و قداستش، کمکي به عرضه بهتر کتاب نميکند.
در همين زمينه بخوانيد:
انقلاب جاي بهتري براي خريد کتاب است!/ مردم با نمايشگاه کتابخوان نميشوند