دكتر سيدمحمدهادي ايازي
سخنگوي شهردار تهران
1 - آنچه در اين سال‌ها تقدير عام و خاص را به خاطر فعاليت‌هاي شهرداري تهران برانگيخته است، ساخت پل، تونل و بزرگراه نيست. ورود مديريت شهري تهران به موضوع فرهنگ و اجتماع و همچنين حركت به سمت ارتقاي سهم و نقش شهروندان در رسيدن به كلانشهري آرماني است كه در كنار تمام فعاليت‌هاي عمراني زبان هر منتقد، كارشناس و شهروندي را به تقدير گشوده است.
شهرداري تهران در سالهاي اخير قدم در راهي گذاشته است كه بدون اعتماد و تكيه بر خواست شهروندان موفقيت در آن غير ممكن بود. جلب مشاركت شهروندان از طريق ايجاد انگيزه براي مشاركت اجتماعي در آنها مهم‌ترين دستاورد فرهنگي مديريت شهري در دوره اخير به شمار مي رود. مذهب،انقلاب اسلامي، فرهنگ و هنر و اجتماع محور و ستون سياست‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي كلان مديريت فرهنگي شهر را تشكيل داده است. ارائه آموزش‌هاي شهروندي، خدمات سلامت، توسعه فناوري اطلاعات و افزايش سرانه فرهنگي و ورزشي در تمام نقاط پايتخت به ويژه مناطق جنوبي راهبردي است كه شهرداري تهران در اين سال‌ها دنبال كرده و به موازات افزايش حضور اجتماعي شهروندان دامنه اقدامات خود را گسترش داده است.
برگزاري سه دوره متوالي جشنواره شمسه به عنوان اولين رخداد فرهنگي كلانشهر تهران و با حضور بيش از نيم ميليون نفر و درگير كردن يك ميليون خانواده پايتخت نشين تنها نقطه آغازي است كه در ادامه راه خود با اجراي جشنواره‌هاي شكوفا، مشكات، سلامت محله، تسنيم، حامي و پويا مي‌پيمايد تا سراي محله و 14 خانه زير مجموعه اين نهاد نوپا مهد و مامن استعدادها و پتانسيل‌هاي شهروندان در گمنام‌ترين كوچه‌ها و بن‌بست هاي محله‌هاي نه چندان نام آشناي كلانشهر هشت ميليوني تهران باشد.
اختصاص 3 درصد از بودجه هر معاونت، سازمان و شركت وابسته به شهرداري تهران به مباحث اجتماعي و فرهنگي نشان از اهتمام ويژه اين نهاد به مسائل فرهنگي و اجتماعي دارد. توسعه مساجد، ساخت سراهاي محله، مجتمع‌هاي ورزشي، خانه‌هاي سلامت، مراكز مهارت آموزي كوثر، پرديس‌هاي سينمايي، موزه و باغ‌موزه‌ها حضور فعال و گسترده در تمام مناسبت‌ها و حمايت از اكثر فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري پايتخت تا مركز توسعه هنر و ارج نهادن به هنرمند مگر آوايي غير از توسعه فرهنگي در پايتخت را به گوش شهروندان مي‌رساند؟!
شهروندان و مردمي كه روز خود را در جاي‌جاي شهر تهران سپري مي‌كنند و در اوقات فراغت با طي كمترين مسافت از محل زندگيشان به مكان‌هاي گردشگري، تفريحي، علمي و ورزشي مي رسند، بهترين قضاوت را از فعاليت هاي شهرداري تهران ارائه مي دهد و يا گردشگري كه در ايام نوروز و تابستان مهمان تهران است به راحتي تفاوت توسعه فرهنگ و فضاهاي فرهنگي را در شهري كه فقط در چند ماه گذشته ميزبان او بوده است را حس مي‌كند؛ قاضي بس عادلي است.
2 - يكي از افتخارات 8 سال اخير مديريت شهر تهران، تغيير رويكرد مديريتي پايتخت از يك سازمان خدماتي به يك نهاد اجتماعي بود. چرا كه اين تغيير رويكردي باعث شد تا در هشت سال فعاليت شوراهاي دوم و سوم شهرداري تهران موفق به تشكيل بزرگ‌ترين شبكه اجتماعي در پايتخت شد. اولين گام تشكيل اين شبكه منسجم اجتماعي در تهران، راه‌اندازي پارلمان‌هاي محلي در 374 محله شهر تهران بود كه اعضاي اين پارلمان‌هاي محلي را شوراياري‌ها و فرهيختگان محلي تشكيل مي دادند.
در طول اين سال‌ها پارلمان‌هاي محلي در تهران به خوبي توانستند جايگاه اصلي خود را پيدا كنند .انتخاب مدير محله توسط هيات امناي محله‌ها و تشكيل كارگروه‌هاي شش گانه به مانند راه‌اندازي 14 خانه سلامت، پژوهش، IT، قران و عترت، فرهنگ و هنر، علم و زندگي، كتاب، كودك، تسنيم، ورزش، مددكاري، دوام و خانه ايمني شهروندان از ديگر دستاوردهايي بود كه با سپردن مديريت شهر به دست شهروندان حاصل شد. در واقع با تشكيل اين كارگروه‌ها اين اتفاق روي داد كه شهروندان مطابق با علاقه‌مندي‌‌اي كه دارند جذب سراي محلات شده و اين مسئله زمينه فعاليت آنها را در حوزههاي فرهنگي و اجتماعي در قالب كانون‌هاي عكس، فيلم، كاريكاتور، ديابت، سالمندان و ... فراهم كرد.
بايد به اين مسائل توجه داشت كه تمامي اين موفقيت‌ها تنها در راستاي تبديل شهرداري تهران از يك سازمان خدماتي صرف به يك نهاد اجتماعي نبود بلكه توسعه فضاهاي كالبدي در حوزه فرهنگ و هنر نيز زمينه ساز ايجاد اين تحول بنيادي در مديريت شهري تهران آن هم به دست شهروندان بود.
دليل اين ادعا را مي‌توان در سالهاي اخير ساخت پرديس‌هاي سينمايي‌اي چون پرديس سينما آزادي، ملت، زندگي، تماشا و مراكز نمايشي‌اي همچون تماشاخانه ايرانشهر، پرديس تئاتر خاوران، مركز نمايش‌هاي آييني دانست البته در اين ميان نبايد ساخت و بهره‌برداري مراكز فرهنگي و هنري‌اي همچون باغ‌موزه‌هاي دفاع‌مقدس و قصر از يك سو واز سوي ديگر توسعه مراكز تفرج‌گاهي همچون درياچه شهداي خليج‌فارس، ساماندهي رود دره‌ها را فراموش كرد. البته توسعه فضاهاي ورزشي در طول سالهاي اخير نيز از ديگر فعاليت‌هاي تاثيرگذاري بود كه شهرداري تهران با توجه به نياز شهروندان انجام داد.
ساخت 500 زمين چمن مصنوعي و بهره‌برداري از بيش از يكصد سالن چند منظوره ورزشي از جمله اقدامات ديگر مديريت شهري در سالهاي اخير بوده است.در كنار توسعه كالبدي فضاهاي فرهنگي و هنري، برگزاري جشنواره‌هايي چون فيلم شهر،تئاتر شهر، جشنواره شمسه، شكوفا، تسنيم، مشكات، پويا و جشنواره سلامت شهري نشان‌دهنده اهتمام مديريت شهري به مشاركت مردم در مسائل فرهنگي، هنري و اجتماعي است.
به جرات مي توان اين ادعا را مطرح كرد كه مجموعه اين فعاليت‌ها باعث شده سالانه بالغ بر 700 هزار شهروند تهراني در اين جشنواره‌ها شركت كنند كه اين خود مهر تاييدي بر اقدامات شهرداري تهران در اين حوزه است. باز نيز به اين مسئله اشاره مي كنم كه توسعه فرهنگي در كلانشهر تهران تنها محدود به اين اقدامات نبوده و نيست. بلكه موضوعاتي از قبيل ماتريس فرهنگ شهروندي كه خود توجه به موضوعات فرهنگ شهروندي مانند فرهنگ ترافيك، فرهنگ آپارتمان‌نشيني و ... دارد،از ديگر برنامه‌هايي است كه در دستور كار حوزه فرهنگي شهرداري تهران بوده است.
3 - بايد گفت كه در اين دوره مهم‌ترين رويكرد مديريت شهري تهران كه همانا تبديل شهرداري تهران از يك سازمان خدماتي به يك نهاد اجتماعي است،تنها با مشاركت مردم محقق شده و اميدواريم در شوراي چهارم ضمن تداوم اين رويكرد، اين فعاليت‌ها همچنان توسعه يابد.
البته بايد به اين مسئله نيز اشاره كرد در حالي مديريت شهري تهران توانست به جلب مشاركت شهروندان در اداره شهر و شركت در برنامه‌هاي فرهنگي و هنري دست پيدا كند كه بسياري از دستگاه‌ها وظايف و رسالت‌هاي فرهنگي خود را به نحو مطلوب دنبال نمي‌‌كردند اين در حالي است كه در طول اين سال‌ها خلأ حضور آنها در حوزههاي مختلف توسط شهرداري تهران پر شده است. نمونه عيني اين مسئله را هفته گذشته در صحبت‌هاي هنرمندان عرصه موسيقي در زمان افتتاح استوديو ضبط صداي موزه موسيقي شاهد بوديم.
