به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران؛ برای او که معلم بود نه استاد، برای او که با نگاهش به دنیای اساطیری سر میکشیم، برای او که منتقد است، برای او که هنرش زندگی کردن بود و زندگی کردن هنرش، برای او که رنگ در اثرش حرف اول را میزند اما در آنها پنهان نمیشود، برای او که هنرمندی بود کودکانه. برای هانیبال الخاص...
نقاش، منتقد و مدرس هنری، مترجم و نویسنده ایرانی؛ هانیبال الخاص از نقاشان نوگرای معاصر ایران بود که بیش از سیوپنج سال از زندگیاش را در آموزش سپری کرد، اما همواره نقاشی بر کارهای دیگرش سایه افکنده بود. وی که آغازگر طراحی فیگوراتیو در نقاشی نوگراست و یکی از تأثیرگذارترین نقاشان و مدرسان هنری بر جریان هنر معاصر نقاشی ایران بود.
از 22 خردادماه شاگردان هانیبال در نگارخانه لاله اقدام به نمایش آثار خود کردند و در این میان روز گذشته که همزمان با سالروز تولد این هنرمند بود شاگردانش به دورهم جمع شدند تا یاد استاد را زنده نگهدارند و شمع تولدش را زمانی که نیست فوت کنند تا هانیبال قدم در هشتاد و پنجمین سال تولد خود بگذارد.
استادی که شاگردانش همچون خود او امروز در کسوت استادی نشستهاند و نامهایشان به نیکی و بزرگی یاد میشود. افرادی چون رضا بانگیز، بهرام دبیری، رزیتا شرف جهان، ترانه صادقیان، نیلوفر قادری نژاد، احمد وکیلی، علی ندایی، ناصر محمدی، مسعود سعدالدین، کتایون مقدم، هادی ضیاءالدینی، حامد صحیحی و...
در ابتدای این گردهمایی فیلم مستندی از زندگی الخاص به نمایش درآمد به نام "نامهای به آسمان" که ساخته آرش رئیسیان بود. در این فیلم بخشهایی از صحبتهای الخاص درباره هنر و زندگی و نوع نگاه او به هنر به نمایش درآمد.
پس از نمایش فیلم سهراب هادی چند کلامی درباره هانیبال الخاص گفت. او پیش از این نیز درباره الخاص مقالاتی نوشته است. هادی گفت: شخصیت الخاص به ادراک انسانی او برمیگردد که در خویشتن آفرید و هیچگاه افسون رنگهای آثارش نشد. از جمله ویژگیهای مهم وی مبدع، نویسنده و منتقد بودن اوست. کمتر کسی در حوزه نقاشی یافت میشود که با کلام هم در ارتباط باشد. الخاص به دلیل همنشینی با بزرگان ادب و شعر ایران همچون جلال آل احمد و شاملو در بخش ادبیات و کلام نیز حضور پررنگی داشت.
بزرگی و منش
در ادامه این برنامه صمیمی، از دیگر شاگردان الخاص درباره استاد اینطور عنوان کرد: او نقاش نبود، بلکه هنرمند بود نقاش بودن یک شغل خاص است با یکسری وسایل تکنیکی اما او ابزار کارش و تاریخ کارش را بهخوبی میشناخت و آن را چنان به خدمت میگرفت تا بتواند انگیزههای درونی یا آتشی که در دل و روح و جانش شعله میکشید را به تصویر بکشد. این دقیقاً کاری است که یک هنرمند انجام میدهد. او در درجه دوم نقاش بود درعینحال بسیار ذوالجوانب بود و به شعر مسلط، شعر را خیلی خوب میشناخت. موسیقی و ریتمی که در شعرهای آشوری وی وجود دارد نشان از تسلط وی به این زبان مادری داشت و هانیبال تمام اینها را بهموازات هم کار میکرد. او هیچگاه شاگردانش را از چیزی منع نکرد، بلکه بسیار تشویق میکرد و معتقد بود که باید تمام رشتههای هنری را شناخت چراکه به هم وابسته هستند، مجموعه اینها الخاص را شکل داد چراکه او یک انسان و یک هنرمند بزرگ بود.
بنیاد هانیبال
بنا الخاص پسر هانیبال الخاص نیز درباره پدر گفت: پدرم آدم خاصی نبود و تنها موضوعی که او را خاص کرد کارکردن و تلاشش بود، چراکه او واقعاً کار میکرد. قصد دارم تمام تلاشم را بکنم تا خواستههایش برآورده شود. او در زمان مرگ از من و خواهرم خواست تا در اولین گام گالری تأسیس کنیم و در یک اتاق آن آثارش را به نمایش بگذاریم و از سوی دیگر از ما خواست تا آثارش را بهصورت مجازی و در فضای اینترنت نیز منتشر کنیم تا آثارش دیده شود. قصد داریم بنیاد هانیبال الخاص را فعال کنیم و همینجا از تمامی دوستان میخواهم اگر عکس یا اثری از پدرم دارند حتماً ما را در جریان قرار دهند تا بتوانیم به نحو شایستهای آثار پدر را به نمایش بگذاریم.
هنرمندی معترض
احمد وکیلی نقاش از دیگر هنرمندانی بود که در این مراسم حضور داشت او که از شاگردان الخاص است درباره نوع هنر این هنرمند بیان کرد: الخاص در تمام ادواری که کارکرد هنرمندی معترض و اجتماعی بود و نسبت به نقاشی رسمی تأییدشدهای که کار میشد اعتراض داشت. او بسیار مردمی بود و این شیوه را در تدریس نیز پیروی میکرد او میخواست هنر در بطن جامعه باشد و از هنر رسمی متنفر بود.
یاد
در میان شاگردان و جمع علاقهمندان به هانیبال الخاص دو چهره ادبی نیز حضور داشتند جمال میر صادقی نویسنده که به یاد هانیبال داستان کوتاه "یاد" را نوشته بود و ترانه صادقیان آن را برای حضار خواند و میرصادقی در جملاتی کوتاه گفت: من این داستان را همانطور که از نامش پیداست تنها به یاد هانیبال نوشتم. او مرد بزرگی است و قطعاً یک داستان کوتاه درشان او نیست.
گامی برای استاد
محمدرضا فیروزهای از دیگر هنرمندان عرصه نقاشی نیز در جملاتی کوتاه درباره هانیبال اظهار کرد: بسیار جای تأسف است که اثر و یا کتابی از هانیبال الخاص تاکنون منتشرنشده است چرا هنرمندی را که تا این اندازه دوست داریم برایش کاری انجامنشده است. به نظر میرسد باید از این جمع علاقهمند هستهای شکل بگیرد که خودجوش فعالیت کند و بتواند یاد هانیبال الخاص را برای همه زنده نگاه دارد و آثارش را بهدرستی نمایش دهد.
اظهارنظر و خاطره گویی از هانیبال الخاص به این چند نفر خاتمه پیدا نکرد و بسیاری از افرادی که در این جمع حضور داشتند از استاد گفتند و از او به نیکی یادکردند.
در نهایت شاگردان هانیبال الخاص، با فوت کردن شمع هشتادوپنجسالگی او، یاد ونامش را برای سالی دیگر در خاطر نگاه داشتند و با انرژی مضاعف نگارخانه لاله را به یاد سپردند.
منبع: هنرآنلاین