به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نشست «همسفر با سفیر» سهشنبه ۱۷ بهمن با حضور کارشناسان توحید عزیزی دانش آموخته دانشگاه براندایس آمریکا،مژگان عباسلو محقق دانشگاه ماساچوست آمریکا با مرور خاطرات نیلوفر شادمهری، نویسنده کتاب «خاطرات سفیر» در فرهنگسرای انقلاب برگزار شد.
در ابتدای مراسم گروه سرود «ولایت» به اجرای سرود «برپاخیز» پرداخت. این سرود بر اساس شعری از نیلوفر شادمهری و ملودی یکی از سرودهای انقلابی مردم شیلی است که سال گذشته توسط خانه موسیقی بسیج ساخته شده است.
توحید عزیزی به بیان تجربیات و خاطرات خود در زمان دانشجویی و زندگی در آمریکا و مفاهیم مشترک با نویسنده کتاب پرداخت و به تجربیاتش در زمینه خاطرهنویسی اشاره کرد و گفت: در باب خاطرهنویسی بیتجربه نیستم. زمانی که در دانشگاه براندایس تحصیل میکردم به همراه چندین دانشجوی دیگر کانالی با عنوان k1inusa داشتیم و از خاطرات دانشجویی و تجربیات زندگی در خارج از کشور را مینوشتیم. در موضوع خاطره نویسی اصل بر صداقت است. اگر صداقت را از خاطره گویی بگیرید چیزی از آن باقی نمیماند و حداقل میتوانید بگویید چیزی که نوشته دیگر به اسم خاطره نیست. در انتشار خاطرات در فضای مجازی بارها متهم به غرب پرستی و مقهور غرب شدن، شدهایم چون سعی میکردیم زاویه دیدمان را محدود نکنیم. خیلی اوقات هم متهم شدیم به ننوشتن واقعیت که مورد خوشایند غرب ندیدگان و آنهایی که از غرب نگاه فانتزی دارند، واقع شدیم.
مواجهه با سکولاریزم نقطه قوت «خاطرات سفیر»
این فعال فرهنگی درباره نقطه قوت «خاطرات سفیر» گفت: نویسنده تمرکز کتاب را روی یک نقطه خاص از وجه غرب، یعنی سکولاریزم و حتی ضدیت با خدا و بی خدایی غرب در مقابل دیدگاه نویسنده قرار داده است که من تا به حال این نکته را با این کیفیت در کتاب دیگری ندیده بودم. خانم شادمهری شجاعت و قدرت بیان قوی دارند که میتوانند عقایدشان را مطرح کنند یا در بحثهای پیش آمده در مقاطع مختلف در دفاع از دین و کشورشان پیروز میدان باشند.
غرب را یکپارچه نبینیم
عزیزی با اشاره به وضعیت فرهنگی فرانسه یادآور شد: همان طور که میدانید فرانسه از لحاظ دینی و فرهنگی با آمریکا متفاوت است. ما غرب را یکپارچه میبینیم اما اینها باهم تفاوتهایی دارند که اگر آنها را مورد توجه قرار ندهیم مسائلی را که در مورد غرب مطرح میشود را به درستی متوجه نخواهیم شد، مثلا فرانسه کشوری است که بیش از ۸۰ درصد افراد آن به خدا اعتقادی ندارند. یا حتی به هیچ موجود فرامادی اعتقاد ندارند. در آمریکا ۸۰ درصد افراد به خدا اعتقاد دارند. ورود یک فرد مسلمان به این فضای ناهمگون میتواند موقعیت خوبی باشد که این کتاب حاصل همین تضاد است.
فرهنگ آمریکا و فرانسه متفاوت است
در ادامه مجری نشست با سوال از وضعیت حجاب و مواجهه غرب با حجاب بانوان و تفاوتهای رفتاری با آقایان مسلمان از دکتر عزیزی سوال کرد و وی به تشریح شرایط ایالتهای مختلف آمریکا پرداخت و گفت: گرچه من متولد بوستون هستم ولی در کودکی به ایران برگشتم و بعد از گذراندن دوران سربازی به آمریکا برگشتم و من اگر مشاهدهای هم دارم مربوط به استان ماساچوست است که در آن تحصیل کردهام. این استان به دلیل دانشگاههایی که دارد، به قول خودشان پایتخت علمی آمریکاست و حتی دانشگاه مخصوص خانمها شبیه دانشگاه الزهرا(س) دارد. من مشاهداتم از این شهر است که با حضور مسلمانان و دیدن حجاب بیگانه نیستند و متعجب نمیشوند چون فرهنگهای مختلفی در آن دیده میشود و این حتما با فرهنگ مردم فرانسه متفاوت است و شرایط خانم شادمهری کاملا متفاوت بوده است.
نثری بیافت و خیز
عزیزی درباره نثر «خاطرات سفیر» گفت: این اثر از لحاظ ادبی نثر بیافت و خیزی دارد و نویسنده بیشتر روی وقایع تمرکز کرده است. در نگارش کتاب فقط عقاید و ایدوئولوژی مطرح نمیشود. وقتی محصول ادبی تولید میشود باید به همه جوانب امر توجه شود. هدف نویسنده کتاب نگارش طنز نبوده است ولی از موارد طنزگونه در کتاب استفاده شده است که میتوانست بیشتر باشد. به خصوص که زبان نگارنده با زبان شخصیتهای داستان متفاوت است، حتما موقعیتهای طنزی وجود داشته است.
عباسلو: نویسنده بی غل و غش خاطرات خود را بیان کرده است
مجری در تماس تلفنی با دکتر مژگان عباسلو، شاعر و محقق مرکز MGH از موسسات وابسته به دانشگاه هاروارد، نظر وی در مورد کتاب و حجاب در خارج از کشور پرسید. عباسلو درباره کلیت کتاب «خاطرات سفیر» گفت: مجموعه خاطرات جذابی بود که قسمتهای درخشان زیادی داشت. طنز تلخ و شیرین متن به جذابیت کتاب افزوده است و نویسنده کاملا بی غل و غش خاطرات خود را مطرح کرده است.
در ادامه گفتوگوی تلفنی مجری از عباسلو پرسید: شخصیت فرهنگی شما چه تاثیری بر تعاملات اجتماعی و فرهنگی با مخاطب خارج از کشور داشته است؟ پاسخ داد: چون اشعار من به زبان فارسی است و همچنین مسائل فرهنگی ما با غرب نشینان متفاوت است تعامل فرهنگی خاصی نداشتم. برعکس تجربیات شخصیام از زندگی در غرب در شخصیت فرهنگی من در داخل کشور تاثیرگزار بوده است مانند احترام به قانون و نظم اجتماعی تنها چیزی که متاسفانه در فرهنگی ایرانی در حال رواج است. تقلید کورکورانه از فرهنگ غربی است مانند جشن کریسمس یا هالووین. خود مردم ما هستند که فرهنگ را ارتقا میدهند و برای ساخت کشوری بهتر باید تلاش کرد و ای کاش به جای تقلید اشتباه از غرب از قسمتهای بهتری از زندگی آن ها الگوبرداری کنند مثل احترام به قانون و نه فقط سبک زندگی غربی.
باید صدایمان را به غرب برسانیم
عزیزی در پایان نشست تاکید کرد: ما همه سفیر اسلام هستیم و رفتار مسلمان ها آن جا بیشترین چیزی است که روی همه می تواند تاثیر بگذارد. مثلا می بینند فردی که نماز اول وقت می خواند و به ظواهر دینش احترام می گذارد آدم نرمالی است و حتما تروریست یا متحجر نیست. در عرصه فرهنگی، سفیران اسلام با دست خالی در مقابل سلاح های پیشرفته فرهنگی ایستادگی می کنند. باید بتوانیم صدایمان را به غرب برسانیم. حواسمان باشد که آن ها هم هیچ وقت عقب نمی نشینند و هر روز قوی تر جلوی فرهنگ ایرانی اسلامی می ایستند تا بتوانند آن را از پای درآورند.
در پایان با اهدا پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران به عزیزی، بهعنوان سفیر فرهنگی ایران از ایشان تقدیر شد.
نیلوفر شادمهری، دانشجوی محجبه ممتاز رشته طراحی صنعتی برای تحصیل در مقطع دکترا مدتی ایران را به مقصد فرانسه ترک میکند و اینگونه خاطرات سفیر را می نگارد. خاطرات منتشر شده در این کتاب، ابتدا در وبلاگی به نام «سفیر ایران» توسط نویسنده نوشته شده و سپس به مرور بر آن خاطرات افزوده شده است.