به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، در نشست فیلم تئاتر هملت که عصر چهارشنبه ۳۰ خرداد در سالن اجتماعات فرهنگسرای اندیشه برگزار شد، آرش دادگر، حسام منظور، جلیل فرجاد، و علیرضا استادی حضور داشتند.
فیلم تئاتر «هملت» محصول گروه تئاتر «کوانتوم» برای علاقهمندان نمایش داده شد و پس از آن کارگردان و بازیگر این نمایش به همراه دو میهمان دیگر به بررسی این اثر پرداختند.
در ابتدای نشست علیرضا استادی کارگردان اثر که در سال ۹۳ و ۹۶ این نمایش را برای عموم اجرا کرده و در جشنواره فجر نیز جایزه کارگردانی را برای آن به دست آورده است گفت: با دیدن این فیلم که مربوط به اجرای سال ۹۳ بود خاطرات آن اجرا و زحمات گروه برای من تداعی شد. البته در نمایش فیلم تئاتر رابطهای که باید بین تماشاگر و اجرا صورت بگیرد به واسطه پرده نمایش به طور صحیح اتفاق نمیافتد.
این کارگردان تئاتر که پیشتر نمایشنامههای «مکبث» و «شاه لیر» شکسپیر را هم کارگردانی کرده در رابطه با اجرای آثار این نویسنده گفت: بعضیها فکر میکنند چون این کارها کلاسیک است باید حتما بازیگرها، صحنه و کلیت کار خیلی جدی باشد یا شاید برخی فکر کنند که به ما چه مربوط که ۵۰۰ سال پیش در انگلستان چه اتفاقی افتاده و انتظار داشته باشند که از اتفاقات روز جامعه خودشان ببینند و بشنوند. اما هرکس دیدگاهی دارد و من تخصصم این است که از این متون مربوط به گذشته چیزهایی را بیابم که مربوط به روابط انسانی است و روی یک نقطه متمرکز شوم.
وی افزود: به عقیده من گذشته همواره در حال ما تأثیر دارد و مثل یک ستاره که شاید میلیونها سال پیش مرده باشد نورش هنوز به ما میرسد.
دادگر با بیان اینکه شکسپیر مانند آسمان پر ستارهای است که تصویرش مربوط به گذشته است اما نور از امروز به من میرسد و از تماشای آن لذت میبرند درباره اجرای دوم این اثر نیز گفت: خانم مونا فرجاد در اجرای دوم جایگزین بازیگر قبلی نقش اوفلیا شد و با این که آواز خواندن بلد نبود همه تلاشش را کرد که بهترین بازی خود را انجام دهد و از این مانع که پیش رویش بود عبور کند. حسام منظور نیز وقتی کارش را شروع کرد هرکاری که من گفتم بدون اما و اگر انجام داد و نتیجه کارش را امروز که دوباره دیدم احساس کردم چه خوب جا افتاده و خوب بازی میکند. حرفه ما تنها حرفه دنیاست که بابت دروغ گفتن پول میگیرد. بنابراین اگر قرار است همچنان پول در بیاوریم باید بهتر از هرکس دیگری بتوانیم دروغ بگوییم و در واقع نمایش اجرا کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تماشاگر باید برای دیدن آثار او دانش قبلی داشته باشد اظهار کرد، وقتی در ایتالیا هم این نمایش را برای عموم اجرا کردیم در جلسه نقد و بررسی آن منتقدان از ما میپرسیدند که این متن مال اروپاییهاست اما چطور است که اجرای شما باعث شد احساس کنیم باید دوباره هملت را بخوانیم. وقتی بومی فکر میکنیم اما جهانی عمل میکنیم میتوانیم با همه جهانیان ارتباط برقرار کنیم.
دادگر دربارهی وجه بومی اجرای هملت نیز توضیح داد: اگر من میخواهم برای مردم خودم کار کنم باید بدانم از کجا شروع کردهایم که به اینجا رسیدهایم باید تاریخ و زمینههای فرهنگی مردم را بدانم و دلیل این احساس آنها همین است.
متنهای شکسپیر درباره روابط انسانهایی که برای به دست آوردن آنچه میخواهند از حدود انسانی خود خارج میشوند اما ظاهر خود را حفظ میکنند. این عادات و خلقیات به واسطه حمله چند قوم مختلف در طول تاریخ در فرهنگ مردم ما نیز جا افتاده است.
دادگر درباره تاثیر تئاتر روی مخاطب نیز گفت: تماشاگر ما عاشق این است که به او بگوییم چه چیزی در میان است تا خودش ببیند و کشف کند تماشاگر بعد از دیدن تئاتر احساس میکند چیزی درون او تغییر کرده است. تئاتر ، اندیشیدن، دانش گفتوگو و سنجش است و مخاطب انتخاب میکند که چه چیزی در یک تئاتر به درد میخورد و آن را از میان اثر انتخاب میکند و به دیگران منتقل میکند.
آرش دادگر در پایان صحبتهای خود با قدردانی از زحمات گروه کوانتوم گفت: بدون این تیم هرگز امکان نداشت این کار را اجرا کنم یک تیم این کار را هک کرده است از نویسنده که چهار سال روی متن کار کرده و تا بازیگران که شش ماه هر روز ۵ ساعت تمرین کردند همگی به اندازه هم زحمت کشیدند و واقعاً یک تیم بودیم. من هم پا جای پای بزرگان خودم گذاشتهام و روی شانه های آنان ایستادهام.
در ادامه نشست حسام منظور بازیگر نقش پادشاه در نمایش هملت گفت این نمایش باعث شد من به تئاتر برگردم و از چند سال خانه نشینی دور شوم. من با پیشنهاد آرش دادگر با شوق و ذوق کارم را دوباره شروع کردم و خوشحالم که بعد از چند سال از اولین اجرای این نمایش هنوز راجع به آن حرف زده میشود. البته این فیلم شبحی از اجرای هملت است و باید اجرای اصلی را میدیدید. این نمایش در چند کشور از جمله ایتالیا و لهستان هم اجرا شد و با استقبال خوبی مواجه شد.
این بازیگر تئاتر در ادامه درباره کار تیمی گروه کوانتوم نیز گفت: یک تیم خوب هرگز بدون یک رهبر نخبه به نتیجه نمیرسد. آرش همیشه کلیدر خوب بوده و مغز متفکر گروه است و آنالیزور بهار آثار شکسپیر است هرچند دست بازیگر را زیاد باز نمیگذارد اما پشت این دیکتاتوری فکر یک لیدر نخبه وجود دارد.
جلیل فرجاد هنرپیشه تئاتر و تلویزیون نیز که دخترش مونا فرجاد در اجرای دوم این نمایش نقش افلیا را بر عهده داشته است، در این نشست به عنوان میهمان حضور داشت و درباره این اثر گفت: چیزی که من سال ۹۶ روی صحنه دیدم با چیزی که امروز دیدم کلا فرق میکند آن زمان که اجرای زنده را دیدم آرش دادگر را نمی شناختم اما بعد از دیدن کار دنبال او گشتم و آرزو میکردم کاش قبل آن را میشناختم و یکی از نقشها را من بازی میکردم. من به دلیل محدودیتهای ذاتی تئاتر، به تازگی آرش دادگر را شناختهام و سایرین هم به همین دلیل کمتر او را میشناسند در حالی که ممکن است از من که شناخته شده تر از او هستم تواناییهای بسیار بالاتری داشته باشد.
علیرضا استادی بازیگر تئاتر و تلویزیون دیگر مهمان این نشست بود و درباره تئاتر هملت گفت: با دیدن این کار آدم با یک تئاتر آموزشی مواجه میشود. با این حال آرش دادگر هنوز حس طلبگی و آموختن خود را حفظ کرده و با دید هنرمندانه کارش را پیش میبرد. ای کاش این تئاتر در یک مدیوم دیگر هم به تصویر کشیده میشد و همه مردم امکان دیدن آن را داشتند چون خیلی از آثار شکسپیر اجرا میشود اما این یکی از ماندگارترین اجراهای هملت در ایران است.