سکوتی: باور شخصی و احساس استاد لطفی امضای هنری او بود

کتاب «مبانی فن نوازندگی تار و سه تار» اثر محسن بخشنده مشتمل بر یک دوره آموزشی استاد فقید محمدرضا لطفی با حضور اهالی موسیقی در فرهنگ‌سرای ارسباران رونمایی شد.

به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، "شهاب منا" کارشناس مجری و مدیرمسئول نشر خنیاگر در این مراسم گفت: کتاب «مبانی فن نوازندگی تار و سه تار» یک دوره آموزشی استاد لطفی است و به مناسبت پنجمین سالروز درگذشت این معلم، نوازنده رونمایی می‌شود.

منا در ادامه افزود: تعدادی از اساتید موسیقی مِتد را یک روش غربی برای آموزش سازهای ایرانی می‌دانند و آموزش موسیقی را با ردیف شروع می‌کنند.

مدیر نشر خنیاگر یادآور شد: این کتاب حاوی مطالب «مبانی فن نوازندگی تار و سه تار» استاد لطفی از مکتب میرزا عبدالله است که برای آموزش فن نوازندگی مِتّد قائل بودند و می‌خواستند به‌صورت جزوه و کتاب در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد.

محسن بخشنده از شاگردان استاد با کسب اجازه از استاد لطفی به ضبط دوره آموزشی پرداخت که پس از پیاده‌سازی، حروف‌نگاری، صفحه‌بندی، صداگذاری و آماده سازی فنی توسط اینجانب در سال ۹۱ به‌صورت نشریه داخلی «مکتب‌خانه میرزا عبدالله» در تعداد محدود برای هنرجویان چاپ شد و با تأکید استاد لطفی با ویرایش مجدد، بدون لطمه به محتویات کتاب با مقدمه استاد لطفی و اجرای محسن بخشنده با ۱۳۰۰ قطعه موسیقی ضبط شد که به همراه کتاب برای هنرجویان قابل بهره‌برداری است.

این کتاب مشتمل بر ۵ فصل با بخش‌هایی نظیر دورهای مضرابی، موتیف یا فیگور، از دورهای هفت‌تایی بدون آکسان نواخته می‌شود و بدون اّکسنت و محل اّ کسنت ها جابه جا و با تغییر آنها وقفه ایجاد می‌شود. هرکدام از این فیگورها علاوه بر اّکسنت با مضراب‌های چپ و راست هم نوشته‌شده است.

وی به فصل دیگر کتاب که به پایه اختصاص دارد اشاره کرد و در ادامه افزود: با مدل‌های مضرابی مختلف، چرخش در سیم‌ها و سکوت در پایه و چرخش در سیم‌ها بررسی می‌شود و بخش دیگر نیز تکنیک‌ها، ریزهای راست و چپ، ریز ناقص و شلال را بررسی می‌کند. بخش دیگر کتاب نیز به حرکت دوبل، تکیه و تحریر راست و چپ، تکیه‌های دوتایی و پنج‌تایی در این سازها می‌پردازد.

شهاب منا در بخش دیگر مراسم اذعان داشت: اهداف این کتاب رسیدن به متدی است که با نگرش موسیقی ایرانی همسو باشد. تمرین‌ها از دل موسیقی ایرانی با بیان جداگانه آنها است و نوازنده بر نوازندگی پرقدرت اِشراف می‌یابد. همچنین تمرین برای تقویت تکنیک و ارتقای خلاقیت هنرجو برای ساخت پایه و چرخش سیم‌ها. این کتاب همراه با سی دی و سه پوشه با اجرای محسن بخشنده، تصحیح و مقدمه استاد لطفی و پرداختن به جزییات آموزش تار و سه تار به همراه ۱۷۰ قطعه عکس یادگاری استاد به چاپ رسیده است.

بهروز همتی نیز در این مراسم با اشاره به این که مسئله مِتّد تا قبل از کلنل علی وزیری در ایران به‌طور مدون وجود نداشته و شفاهی سینه‌به‌سینه آموزش داده می‌شد گفت: او چون برای تعالی فرهنگ می‌کوشید اولین مِتّد ویلن را نوشت. این کتاب با نظارت و نگارش استاد لطفی از کتاب‌های آموزشی پرثمر برای هنرجویان و علاقه‌مندان به ساز تار و سه تار است.

همتی اظهار داشت: استاد لطفی دارای مقام شامخی در معلمی، آواز و نوازندگی است و بداهه‌نوازی و بداهه‌خوانی از دیگر ویژگی‌های بارز ایشان است.

وی در ادامه افزود: در کتاب آمده " در ایران ریتم‌های بلند نداریم " این شبهه در مخاطب ایجاد می‌شود که آیا در موسیقی لرستان یا کردستان این نوع ریتم نداریم یا اصلاً این نوع ریتم در موسیقی ایرانی وجود ندارد.

رامین جزایری خاطرنشان کرد: ما سعی داریم بفهمیم این افراد موسیقی را با چه روشی فراگرفتند و از تجربیات آنها بهره بگیریم.

جزایری در ادامه افزود: استاد لطفی معتقد بود "حال نوازنده باید پرورش یابد." ما هزاران ساعت ممکن است تک‌نوازی شنیده باشیم اما نوازندگی باکیفیت که بارها آن را گوش دهیم محدود است.

ما باید نوازندگانی را پرورش دهیم که حال خوش خود را به شنونده منتقل کند. تعلیم موسیقی در سه بخش اجرای مطالب، انتخاب ساز، نوع مضراب، صدای ساز، فرم پنجه گیری و دست گرفتن ساز حتی نشستن را در برمی‌گیرد. آرامش فکری، نوع زندگی و رسیدن به حال درونی خوب، این که کجا ساز بزند و کجا از زدن ساز دوری کند نکاتی بود که استاد لطفی به آن مقید بود.

حمید سکوتی دیگر میهمان این نشست گفت: شیوه نوازندگی استاد لطفی، بخش مضراب‌هاست. مضراب‌های کلاسیک ایرانی را از اساتیدی چون صبا، برومند، شهنازی در عین خلاقیت و با ویژگی هنری خاص بر اساس سلیقه شخصی خود با تغییرات خاص به اجرا در می‌آورد.

سکوتی در ادامه افزود: لطفی بسیاری از قطعات را آن‌قدر با باور شخصی و احساس اجرا می‌کرد که به امضای هنری او در می‌آمد. در این کتاب الگوهایی از مضراب دوراب به‌کاررفته است. استاد لطفی دوراب چپ را بسیار خوش‌دست می‌زد و از پایه‌های مضرابی قدیمی پایه‌های مضرابی جدید می‌ساخت با نمایش‌هایی در طول سیم سه تار در حال خودش جوری می‌نواخت که در روش‌های یادگیری نمی‌گنجد.

محسن بخشنده نیز گفت: این کتاب تأکیدی بر اتکا به اصلی‌ترین مرجع آموزش یعنی رپراتوار غنی اجرایی و هنری موسیقی ایرانی و ردیف دارد. استخراج مطالبی از دل ردیف برای اصلاح مشکلات فنی و تکنیکی نوازندگان در حکم دارو برای بیماری‌های نوازندگی است. همچنین به روش ساخت پایه، تغییر پایه و بازدهی در تکنولوژی آموزش نیز توجه دارد به‌طوری‌که هنرجو با ساختن پایه‌های ضربی بر مبنای دور به تمرین آهنگ‌سازی و آفرینش و خلاقیت سوق داده می‌شود.

عطا اله امیدوار در پایان عنوان کرد: محمدرضا لطفی یک دانشگاه بود. صحبت با اجرای موسیقی متفاوت است. هنرجویان سعی کنند شیوه‌ی نوازندگی بزرگان را فراگیرند و حتماً با نظارت استاد به یادگیری موسیقی و نوازندگی ساز بپردازند.

گزارش خطا

پسندها:

اشتراک گذاری

فیسبوک سروش واتس‌اپ لینکدین توییتر تلگرام

برچسب‌ها:

ارسباران لطفی موسیقی

ارسال نظر