ماجرای نذری‌های متفاوت

امیرعباس صادقی

یکی دو سالی است که نذورات جدیدی نظیر نذر خون، نهال و کتاب در میان مردم رایج شده است. این نذورات ماندگار نیاز به حمایت بیشتری دارد.

قیام امام حسین(ع) علیه حکومت فاسد اموی و حاکم ظالم آن، یزید، عبرت‌های زیادی برای همه مردم جهان در دل خود جای داده است و خط به خط آن تذکر ارزش‌های اصیل اسلامی به همگان است. قیامی که بعد از هزار و ۴۰۰ سال نه تنها رنگ و بوی خود را از دست نداده است، بلکه روز به روز روشن‌تر و واضح‌تر، نکاتی را به ما یادآوری می‌کند. سیدالشهدا(ع) یکی از مهم‌ترین هدف‌های خود از قیام کربلا را اصلاح امت جدش رسول‌الله(ص) می‌دانند، چرا که ارزش‌های اصیل اسلامی در این زمان در حال کمرنگ شدن بود. البته این قیام، انگیزه دومی نیز دارد که می‌توان تحت عنوان «امر به معروف و نهی از منکر» نامید. موضوع بسیار مهمی که از سنت‌های پیامبر بوده و در زمان خلفای اموی رنگ باخته بود. حضرت، یکی از اهداف اصلی خود را همین مسئله می‌دانند و می‌فرمایند: «هدفم از این قیام، زنده کردن امر به معروف و نهی از منکر است.»

در کنار این موارد، یکی دیگر از علل و انگیزه‌های اصلی قیام امام حسین(ع) که مابقی اهداف به منزله شاخه‌ها و زیرمجموعه‌های آن علت اصلی هستند، «پاسداری از آیین اسلام و ترویج و گسترش آن در جامعه و تبیین و توضیح معارف آن برای مردم» است. از آنجا که دین، بازنمود فطرت و سرشت انسان است، پس می‌توان از این هدف مهم امام تعبیر به «بیداری و آگاهی‌دهی به مردم» کرد. چنان‌که در زیارت اربعین امام حسین(ع) می‌خوانیم: «خدایا من شهادت می‌دهم که امام حسین خون پاکش را در راه تو به خاک ریخت تا بندگانت را از جهالت و گمراهی نجات دهد.»

با توجه به موارد ذکر شده یک سؤال اساسی وجود دارد و آن هم این است که بعد از گذشت هزار و ۴۰۰ سال از قیام کربلا، ما چگونه قدم برمی‌داریم و عزاداری ما در چه مسیری انجام می‌شود. در این میان، یک نگرانی از سوی عده‌ای از افراد مطرح می‌شود و آن هم «عزاداری مدرن» است که ممکن است در جایی با ارزش‌های اصیل اسلامی دچار تعارض شود. برای مثال، شاید بهتر باشد در کنار نذری دادن در مناطق بالای شهر، توجه بیشتری از سوی افراد دارای تمکن مالی به مناطق پایین شهر برای توزیع نذری صورت بگیرد. البته همه ما معترف هستیم که هر گونه عزاداری برای اباعبدالله(ع) در هر شکل و قالبی دارای ارزش و احترام است، اما به نظر می‌رسد که بهتر است به جای نذری دادن در مناطق بالای شهر به مناطق محروم سری زد و هر آنچه در توان هست را در طبق اخلاص قرار داد.

بسیاری از همشهریان ما در مناطق محروم به دلیل مشکل مالی برای تأمین وعده‌های غذایی خود در مضیقه هستند، اما چند منطقه بالاتر، غذاهای نذری با هزینه‌های بسیار بالا و گاهی بدون رسیدن به افراد نیازمند توزیع می‌شود. این موضوع ممکن است باعث ایجاد تعارضاتی شود. به عنوان نمونه دیگر، در همین ایام عزاداری محرم، شاید سلبریتی‌هایی را در شبکه‌های مجازی دیده باشید که عکس‌هایی از خود در حالت پخت یا پخش غذا منتشر می‌کنند. نفس توزیع نذری خوب است ولی مردم ما با توجه به سواد رسانه‌ای خود می‌دانند که قصد از این کار چیست، اما چه بهتر است که این کار به صورت ناشناس و بدون هیچ نمایشی باشد که مبادا موضوع ریاکاری و دیده شدن مطرح شود. البته نباید فراموش کنیم که سلبریتی‌ها به دلیل اینکه طرفداران زیادی دارند، می‌توانند فرهنگ‌های دیگری را در زمینه کمک کردن به محرومان کشور نهادینه و جایگزین کنند.

البته نباید از بعضی سنت‌های مثبت که در چند سال اخیر در عزاداری اباعبدالله‌الحسین(ع) به وجود آمده است، غافل شد و آن را فراموش کرد. نذر کتاب یکی از سنت‌های بسیار خوبی است که در بین مردم ایجاد شده است و باید بیش از پیش گسترده‌تر شود. مطمئناً قیام امام حسین، قیام تفکر و خودشناسی بوده است و چه وسیله‌ای بهتر از کتاب برای خودشناسی وجود دارد. در حقیقت همان قدر که به غذای جسم (نذری) احتیاج داریم، به غذای روح نیز محتاجیم. این سنت زیبا و نذر کتاب، یک نذر پایدار است که تا سال‌های سال قابل استفاده است. علاوه بر این، این روزها نذر خون نیز تبدیل به دیگر سنت زیبایی شده است که به یاد امام حسین(ع) توسط مردم صورت می‌گیرد. همه ما به اهمیت این نذر زیبا معترفیم و چه خوب است که این گونه نذورات گسترده‌تر شود.

در پایان به این نکته اشاره می‌شود که تنها خواسته و انتظار از سازمان صدا و سیما به عنوان یکی از ثاثیرگذارترین نهادهای متولی فرهنگی کشور تبلیغ این سنت‌های حسنه عزاداری است که در سال‌های اخیر ایجاد شده است. فرهنگ‌سازی در خصوص پخش نذری‌های متفاوت مثل کتاب و نهال در مناطق محروم که امسال شاهد آن بودیم از جمله نذوراتی است که ماندگار است. اینکه مجری‌های تلویزیون در قالب طرحی ملی از مردم بخواهند نذری‌های خود را به مناطق کم برخوردار جامعه هدیه کنند، یکی از وظایفی است که از عهده دستگاه بزرگ صدا و سیما بر می‌آید. ای کاش می‌توانستیم در محرم و صفر امسال که به روزهای ابتدایی سال تحصیلی نزدیک می‌شویم نذری متفاوتی برای کودکان کار و محصلان مناطق محروم کشور داشته باشیم تا شاید بتوانیم لبخند را به لبان یک دانش‌آموز محروم هدیه بدهیم.

گزارش خطا

پسندها:

اشتراک گذاری

فیسبوک سروش واتس‌اپ لینکدین توییتر تلگرام

برچسب‌ها:

نذری محرم

ارسال نظر