یادداشت
هیئت اندیشه‌ورز، تکه گمشده پازل راهبردی
حمید طاهر خرم‌آبادی
هر سازمانی برای بالا بردن کارایی و اثربخشی فردی و گروهی خود، نیاز به سلسله‌اقداماتی دارد که بارزترین آن، ایجاد راهبردهایی مؤثر و تصمیماتی کلان است تا در سایه آنها سازمان در فضایی هوشمندانه و عقلانی به اهداف خود برسد. وجود هیئتی که این مهم را بیافریند برای هر سازمان، ضرورتی انکارنشدنی است. سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به عنوان یکی از نهادهای نقش‌آفرین و تاثیرگذار در عرصه فرهنگ و هنر شهر تهران، الگویی مسلّم و مطمئن برای سراسر کشور محسوب می‌شود. بنابراین سیاست‌ها، راهبردها و به طور کلی جهت‌گیری‌های آن در این عرصه، ظرافت و حساسیت آشکاری دارد. هیئت اندیشه‌ورز که در بعضی از محافل علمی، از ترجمه واژه فرنگی آن با نام اتاق فکر استفاده می‌شود، در راستای تولید فکر، ارائه مشورت و در نهایت تصمیم‌سازی نقش‌آفرینی می‌کند و بازویی توانمند برای رأس سازمان محسوب می‌شود. در فراز و نشیب‌هایی که مقتضیات زمان، محدودیت‌های چندجانبه‌ای را برای شهر تهران به وجود می‌آورند، تشکیل هیئات اندیشه‌ورز راه حلی مناسب برای سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در رفع مشکلات خود است و به عبارتی می‌توان گفت در دوره مدیریت اخیر سازمان، پرداختن به این مقوله، باعث یافتن تکه گمشده‌ای از پازل راهبردی سازمان می‌شود.
ابتدا به مواردی از جایگاه فکر کردن و اندیشه ورزی در بیانات امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب اشاره می‌کنیم و سپس به برخی تعاریف رایج می‌پردازیم.
«اگر خیال کنید نمی‌توانید، بدانید که نخواهید توانست. به خودتان تزریق کنید که می‌توانید، و بدانید که خواهید توانست. هر عملی اولش فکر است. هر کاری اولش تفکر و تأمل در اطراف کار است.» امام خمینی(ره) در دیدار با شرکت‌کنندگان کنگره ائمه جمعه ۶۳/۲/۲۳
«برویم فکری بکنیم برای فکر، برای اندیشه‌ورزی، فعال کردن اندیشه‌ها. البته این مسئله شرایطی دارد، زمینه‌هایی دارد، امکاناتی دارد؛ بعضی‌اش را داریم، بعضی‌اش را نداریم، می‌توانیم کسب کنیم. این جزو چالش‌های اساسی یک ملت است؛ ملتی مثل ما که مانند مرداب یک جا نمانده؛ مثل رودخانه خروشان در جریان است. ما اینجور هستیم دیگر؛ ما در حال جریان هستیم، داریم پیش می‌رویم. زد و خورد و به این طرف و آن طرف خوردن و مواجه شدن با مانع هست، اما پیشرفت متوقف نمی‌شود. ما یک چنین ملتی هستیم؛ پس احتیاج داریم به اینکه به این مسئله فکر کنیم. بنابراین نیاز شدید کشور به فکر و اندیشه، به خصوص در مقولات زیربنائی، یکی از هدف‌های این جلسات است.» بیانات در چهارمین نشست اندیشه‌های راهبردی ۹۱/۸/۲۳
هیئت اندیشه‌ورز چیست؟
شورایی فکری که با استفاده از تجارب، دانش و ایده‌های نوین و خلّاق برای حل مسائل سازمان علاوه بر سیاست‌گذاری، راه حل نیز ارائه می‌کند و در واقع ارتباطی دو سویه بین دانش و اجرا می‌آفریند.
پیشینه هیئت اندیشه‌ورز:
در حقیقت چون قدرت تفکر و اندیشه‌ورزی انسان به عنوان وجه تمایز بین او و موجودات دیگر شناخته می‌شود، می‌توان گفت قدمت اندیشه‌ورزی با قدمت آفرینش انسان برابری می‌کند. دین مبین اسلام نیز بر اهمیت اندیشیدن و بهره‌گیری از تجربیات دیگران و همچنین مشورت کردن تاکید فراوانی داشته است. این روایت از امیر مؤمنان حضرت علی(ع) بسیار معروف است که «ساعتی اندیشیدن برتر از هفتاد سال عبادت است» عبارات زیادی نزدیک به این مضمون از پیامبر اسلام(ص) و خاندان مطهرشان نقل شده است که خود این تعابیر نیازمند اندیشیدن و تعمّق است که چرا و چگونه ساعتی فکر بر عبادت چندین و چند ساله می‌چربد؟ و یا مشورت گرفتن پیامبر گرامی اسلام(ص) در شب قبل از جنگ احزاب و پیشنهاد سلمان فارسی مبنی بر حفر خندق هم مؤید آن است که اندیشه در اسلام جایگاه بی‌بدیلی دارد. در واقع گروه‌های مشورتی و همفکری که در طول تاریخ بشری تشکیل می‌شده است همان هیئت اندیشه‌ورزی به حساب می‌آید.
ویژگی‌های هیئت اندیشه‌ورز:
مهم‌ترین ویژگی‌هایی که این هیئت می‌تواند داشته باشد به قرار زیر است:
- حضور افرادی از درون و برون سازمان که علاوه بر تجربه و تخصص‌کافی، دارای ایده‌هایی نو و خلّاق باشند.
- حضور افرادی که بر اوضاع فرهنگی کنونی جامعه، به خصوص در رشته مورد نظر، اشراف داشته باشند و با دیگر صاحب‌نظران نیز در ارتباط باشند.
- فرصت‌یابی و فرصت سازی در حوزه مورد نظر هیئت.
- ایجاد بستری برای اندیشه‌های جمعی، برخورد افکار و ترکیب ایده‌ها
- ایجاد فضایی برای گسترش روابط و تعاملات درون و برون‌سازمانی
- کلان نگری و اجتناب از ورود به اجرای برنامه‌ها و داخل شدن به تشریفات
- دارا بودن ضمانت اجرایی برای تصمیمات و سیاست‌های کلان اتخاذ شده
ضرورت و اهمیت هیئت اندیشه‌ورز:
اصولاً در سازمان‌های مختلف مدیران مشغله‌های فراوانی دارند و به همین علت کمتر فرصت اندیشیدن، تجزیه و تحلیل در مورد تمام موضوعات و موقعیت‌ها را پیدا می‌کنند. اصولاً یک مدیر قادر به درک و تجزیه و تحلیل همه مسائل، موقعیت‌ها و فرصت‌ها نیست و هئیت‌های اندیشه‌ورز می‌توانند با گردآوری افراد خبره و صاحب ایده در زمینه‌های مختلف و با پیوند قدرت و دانش، ضعف سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های موجود را بپوشانند و علاوه بر گشودن گره مشکلات سازمانی، دغدغه فکرسازی و فکر پژوهشی را نیز برطرف کنند.
موضوعات و عناوین هیئت اندیشه‌ورز در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران:
از آنجایی که دغدغه‌های فراوانی برای فرهنگ شهر تهران به عنوان پایتخت کشور وجود دارد، لذا موارد متعددی برای تضارب آراء، تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات در این زمینه وجود دارد. امّا آنچه حائز اهمیت است نیازهای سازمان بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب، رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص فرهنگ و هنر و همچنین نیازهای هیئت امناء، شهرداری تهران، شورای شهر و... است. در انتخاب عنوان برای یک هیئت بر دو دیدگاه می‌توان تکیه داشت: یکی انتخاب نام بر اساس موضوع مانند کتاب، حجاب و... و دیگری انتخاب نام بر اساس قشر مانند خانواده، زنان و... . تا کنون عناوینی همچون کتاب، مهدویت و عدالت، حجاب و عفاف، بین‌الملل، خانواده، نهج‌البلاغه، محیط زیست و... در سازمان برای هیئت‌ها برگزیده شده که پیش‌بینی می‌شود در آینده نیز شاهد اضافه شدن موارد دیگری با توجه به دغدغه‌های سازمان باشیم.
اهداف هیئت اندیشه‌ورز:
به طور کلی هیئت اندیشه‌ورز دو کارکرد و یا نقش کلیدی دارد؛ یکی فکرسازی و دیگری گشودن گره‌های فکری که در اجرا و عمل به وجود آمده‌اند. ایجاد بستر و کانون جمع اندیشی و تضارب آراء، بهره‌مندی از دیدگاه صاحب‌نظران، عملیاتی کردن دیدگاه‌های علمی، طرح و بررسی آخرین نیازسنجی‌های درون و برون‌سازمانی، تحقق مشارکت‌جویی و مشارکت آفرینی، شناسایی و بررسی مسائل و مشکلات، ارزیابی سیاست‌ها و برنامه‌های موجود و ارائه ایده‌های لازم در راستای رفع مشکلات احتمالی موجود و بهبود عملکرد سیستم از اهداف دیگری است که هیئت‌های اندیشه‌ورز آن را دنبال می‌کنند. صرف نظر از اینکه این هیئات به سرمنزل مقصود می‌رسند یا خیر، همین که سازمان به سوی تفکر و اندیشه‌ورزی گام بر می‌دارد، قطعاّ نتایج خوبی حاصل خواهد شد و قطعاً فکر کردن حاصلی جز بهره‌وری و بهروزی ندارد.
گزارش خطا
پسندها:
۰
برچسب‌ها:
یادداشت ارسال نظر
آخرین اخبار
روایت‌های ایرانی، این‌بار با زبان‌های مختلف در باغ کتاب تهران
نمایش و تحلیل مستند «راه پرستاره» با حضور هنرمندان برجسته
عرضه «سووشون» پس از ۵۰ روز؛ سوم مرداد ادامه سریال پخش می‌شود
برپایی فرهنگسرای منتظر در جوار نماز جمعه تهران
دور جدید اجراهای تعزیه «شبیه نور» در پردیس تئاتر تهران
اکران افتتاحیه «دست ناپیدا» همراه با تجلیل از انسیه شاه‌حسینی
«مادران قصه‌گو»؛ روایت مقاومت و امید برای نسل آینده
نمایش و نقد فیلم «شمال از شمال غربی» در فرهنگسرای ارسباران
صفحه اول روزنامه ها- سه شنبه ۳۱ تیر ماه ۱۴۰۴
فیلم؛ برگزاری ویژه برنامه "عاشورا بدون مرز" در فرهنگسرای نوجوان
اکران و نقدِ جدیدترین ساخته وس اندرسون در سینما اندیشه
واگذاری تعدادی از فضا‌های تجاری سازمان فرهنگی هنری از طریق مزایده عمومی
ثبت نام دوره‌های تخصصی ترم تابستان خانه کاریکاتور آغاز شد
نمایشگاه بین‌المللی کارتون «جنگ و صلح» در خانه کاریکاتور ایران
فیلم؛ ترانه «ای ایران ایران» توسط گروه کر آوای عشاق فرهنگسرای دانش
نمایش «جاده اردکها ۲» در فرهنگسرای ارسباران
نقد و بررسی کتاب «خداحافظ گاری کوپر» در کتابخانه شهید سیدمحمدعلی جهان‌آرا
همایش بزرگ مثنوی‌خوانی «شرح اشتیاق» در فرهنگسرای ارسباران
سروده تازه میلاد عرفان‌پور برای این روزهای غزه/ در این داغ باید چه خاکی به سر کرد؟
فصل دهم پاتوق فیلم کوتاه از ۷ مرداد آغاز می‌شود
اختتامیه پویش «مادران قصه‌گو» با حضور تعدادی از مادران راوی دفاع مقدس برگزار می‌شود
نامزدهای بیست‌وسومین دوره جایزه قلم زرین معرفی شدند/ اختتامیه؛ دوم مرداد
نامگذاری یکی از سالن‌های پردیس سینمایی باغ کتاب به نام خسرو شکیبایی
گروه هنری لبخند با نمایش شاد و خانوادگی «بی‌باک» در فرهنگسرای فردوس
صفحه اول روزنامه‌ها- دوشنبه ۳۰ تیر ماه ۱۴۰۴