به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر ، جایزه کتاب سال شعر دفتر جوان از سال ۸۵ آغاز به کار کرد و بعد از یک دوره توقف از سال ۸۷ به یاد قیصر امینپور (۱۳۳۸ تا ۱۳۸۶) شاعر نامآشنا، به کار خود ادامه داد. برگزاری این جایزه بعد از مدتی و از سال ۱۳۸۹ به دلیل تغییر مدیر عامل وقت دفتر شعر جوان (محمدرضا عبدالملکیان) متوقف شد و از سال ۹۶ با مدیریت جدید (بیوک ملکی) برگزار میشود.
شاعران متولد سال ۶۹ و ۶۹ به بعد که در سال ۹۹ کتاب شعر چاپ کردهاند، خود یا ناشران آثار آنها از ۲۲ خرداد تا ۱۵ شهریور ۱۴۰۰ وقت داشتند با ارسال آثار خود (از هر کتاب چهار جلد) به دفتر شعر جوان در این جایزه شرکت کنند. کتابهایی که برای شرکت در این جایزه ارسال میشدند، باید مجموعه مستقل شاعر، چاپ اول و به خط و زبان فارسی بود. این آثار از بین ۵۳ عنوان کتابِ ارسال شده به دبیرخانه انتخاب شدهاند.
هیاتداوران ضمن اعلام نام برگزیدگان بیانیهای منتشر کرده است. در این بیانیه آمده: هیأت داوران پنجمین دوره کتاب سال دفتر شعر جوان (جایزه قیصرامینپور) با سپاس از همت شاعران جوانی که آثارشان را به دبیرخانه جایزه ارسال کردهاند، پس از بررسی نزدیک به ۵۰ اثر در مرحله اول و سپس۲۳ مجموعه شعر راهیافته به مرحله نهایی داوری، لازم میداند نکات زیر را در خصوص برآیند شعر امروز ایران و مشخصاً فضای غالب شعر جوان امروز یادآوری کند:
غلبه کلیشههای دمدستی عروضی و نارساییهای آشکار زبانی
۱. هیأت داوران امیدوارانه معتقد است برگزاری و استمرار چنین جایزههایی در روزگاری که هنرهای دیگری مانند داستاننویسی و بارزتر از آن سینما، همزمان با رشد و شکوفایی خود، توانستهاند جایگاههای مهم توجه و اعتبار را از آن خود کنند، بتواند به کمک شاعران و استعدادهای جوان کشور آمده و همچنان یگانه و ممتازبودن جایگاه تاریخی شعر فارسی را به آنان که وارثان تازهنفس این هنر ملی ما هستند، یادآوری کرده و چهبسا همراهی شفیق باشد برای پیشگیری از هر نوع خودباختگی نسل جوان در برابر هجوم رسانهای موجود، که خواهناخواه در بسیاری موارد، اعتبار و منزلت شعر فارسی را تا ورطه کالایی مصرفی و مناسبتی فروکاسته و میکاهد.
۲. به نظر میرسد شکلی از مرعوبشدگی در برابر هجمههای گوناگون سلایق رسانهها و نیز تحمیل سفارش، مدتهاست که با زیست و تجربه عرفی بسیاری از پدیدآورندگان شعر امروز، همراه شده که در نتیجه آن آسیبهایی مانند کمرنگشدن فردیت و تشخّص شاعرانه، کمتوجهی به ساختار و نیز معاییر آشکار زیباییشناسی شعر فارسی، سستی و نارساییهای آشکار زبانی و غلبه کلیشههای دمدستی عروضی بر ظرایف برجسته و دیریاب موسیقایی شعر و... را در پی داشته است.
با عنایت به آنچه آمد، هیأت داوران بر خود فرض میداند بهصراحت متذکر شود متأسفانه در تمام آثار داوریشده، رگهها و زمینههایی آشکار و گاه پنهان از فهرست کاستی، ضعف و نابسامانی پیشگفته دیده میشود و این مسألهای نیست که برای وارثان هنر ملی ایران جای اغماض داشته باشد. بدیهی است تعدد برگزیدگان در برخی رتبهها به دلیل نزدیکبودن سطح آثار و نمرات اختصاصیافته به آنها بوده است.
برگزیدگان
داوران پنجمین دوره کتاب سال شعر جوان ، ابراهیم اسماعیلی اراضی، عبدالجبار کاکایی و محمد رمضانی فرخانی پس از بررسی کتابهای راه یافته به مرحله نهایی و جمع بندی آرا، اسامی برندگان را به ترتیب زیر اعلام می کنند:
شعر در قالب کهن
برگزیده اول؛ کتاب هنوز ریحانه رسول زاده (نشر نزدیک تر)
دوم به صورت مشترک: کتاب این داستان ادامه دارد جواد افرا (نشر ایهام) و کوپه سعید مبشر (نشر ایهام)
سوم به صورت مشترک: کتابهای لب کوک آرزو سبزوار قهفرخی (نشر ایهام) و کعبه دیوارهای خانه توست محمد مهدی درویش زاده (نشر فصل پنجم)
شعر در قالب نوین
اول کتابی انتخاب نشد.
دوم: کتاب شد مهران شفیعی (نشر سیب سرخ)
سوم: کتاب قلبم به تماشای تو ایستاده حانیه بهرامی (نشر ایجاز)
تقدیری: کتاب شاهدان رویا طلاسازفیروزی (نشر ایهام)
جایزه ویژه هیئت داوران
کتاب ضمائم پیمان طالبی (نشر نزدیکتر)
هدف دفتر شعر جوان از برگزاری این جایزه معرفی شعر و شاعر خوب به جامعه است و آثار ارسالی محدودیتی از نظر موضوع و قالب شعری ندارند. همه کتابهای شعر چه در قالبهای کهن و چه قالبهای نوین، نیمایی و سپید در این داوری بررسی میشوند.
قیصر امینپور از شناختهشدهترین شاعران معاصر است که آثار زیادی از جمله آینههای ناگهان، تنفس صبح، دستور زبان عشق، گلها همه آفتابگردان اند طی بیش از سه دهه فعالیت شاعری از او به جا مانده است. وی علاوه بر سرودن شعر و نویسندگی استاد دانشگاه نیز بود و جلسات مختلف ادبی را از ابتدا در حوزه هنری و بعد دفتر شعر جوان راه انداخت و اداره کرد. توجه به شاعران جوان و نوجوانان علاقهمند به شعر و هدایت آثار آنان از عمده فعالیتهای زندهیاد امینپور بود.