همین الان اعتراف کنید که فرزند زیر سن سیزده سال شما یک حساب در شبکه اجتماعی دارد! نگران نباشید آمار نشان می‌دهد که فقط شما درگیر این موضوع نیستید. در واقع تعداد بسیاری از کودکان یازده و دوازده ساله در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند و برخی حتی در سن کمتر نیز در این فضا فعالیت دارند.
مطمئناً، شما ترجیح می‌دادید فرزندتان برای ورود به شبکه‌های اجتماعی چند سال بیشتر صبر کند، اما به راستی ضررِ ماجرا کجاست؟ منظورم این است که آیا واقعاً این موضوعی است که باید نسبت به آن احساس گناه کنید یا از کنار آن به راحتی می‌توان گذشت؟
سوالِ خوبی است ولی پاسخ به آن بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که ممکن است به نظر برسد. بنابراین باید گفت که این یکی از بزرگترین معماهایی است که والدین و مربیان امروز با آن مواجه هستند.
همانطور که می دانید، همه پلتفرم‌های محبوب رسانه‌های اجتماعی دارای محدودیت سنی 13+ هستند ( در میان تعداد انگشت شماری که این کار را نمی‌کنند، "اجازه والدین" تنها چیزی است که برای ورود لازم دارند) همچنین اینطور نیست که توسعه دهندگان اینستاگرام، فیس بوک، یوتیوب، تیک تاک و غیره همه به یک نتیجه مشترک در مورد ایمنی آنلاین و سن ورود به شبکه‌های اجتماعی رسیده باشند. در واقع، منشأ محدودیت های سنی بالای سیزده سال یک قانون در ایالات متحده، به نام قانون «حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان » در سال 1998 است. این قانون، جمع آوری یا ذخیره اطلاعات شخصی کودکان زیر سن قانونی را ممنوع می‌کند.
طبق تعریف، چون پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی اطلاعات شخصی کاربران را جمع آوری و ذخیره می‌کنند. بنابراین برای رعایت قانون، آنها نیاز داشتند -حداقل به شکل رسمی- ورود افراد زیر سیزده سال را ممنوع کنند تا بتوانند این قانون را دور بزنند. همچنین ممکن است تعجب کنید که بدانید در اروپا، فعالیت دراکثر پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی شرط حداقل سن شانزده سال را دارند و این امر برای پیروی از قوانین سختگیرانه‌تر و بسیار جدیدتر اتحادیه اروپا است.
حال با وجود این قوانین از یک طرف و آسیب پذیری فرزندانمان در فضای مجازی از طرف دیگر، چه باید کرد؟ واقعاً این موضوع یک میدان مین برای والدین و کودکان است و البته چالشی تمام عیار. بسیاری از بچه‌ها از سایت‌ها استفاده می‌کنند، بسیاری از کودکان به راحتی می‌توانند درباره سن خود در ثبت فرم های مربوطه در شبکه‌های اجتماعی دروغ بنویسند. در این میان اگر به فرزندان خود بگوییم که ایجاد حساب کاربری قبل از سیزده سالگی اشکالی ندارد نیز راهگشا نیست، چون پیامی قدرتمند برای آنها ارسال می‌کنیم که اشکالی ندارد قانون را زیر پا بگذاریم. از طرف دیگر می‌دانیم ساختار شبکه‌های اجتماعی فقط برای فرار از قوانین، این محدودیت را گذاشته و عملاً کاری با باقی ماجرا ندارد و قرار نیست از فرزندانِ ما محافظت کند و یا حداقل والدین را آموزش دهد. البته که تعیین محدودیت سنی برای استفاده و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی هم نمی‌تواند دقیق باشد و تشخیص حدود آن بسیار دشوار است.
به‌طور کلی خطرهایی که متوجه حریم خصوصی کودکان است، در کشور‌های مختلف متفاوت بوده و به جو حاکم در جامعه، معیار‌های فرهنگی موجود و شرایط فیزیکی مانند میزان دسترسی به اینترنت بستگی دارد. کارشناسان رسانه به مادران و پدران توصیه می‌کنند قبل از اجازه دادن به کودکان برای باز کردن حساب شبکه‌های اجتماعی، در مورد سؤالاتی مانند این به دقت فکر کنند:
1. آیا فرزند شما به اندازه کافی انعطاف پذیر است تا با تجربیات منفی آنلاین مانند آزار و اذیت سایبری، ... مقابله نماید؟
2. آیا او اهمیت حریم خصوصی و نحوه محافظت از آن را به صورت آنلاین درک می‌کند؟
3. آیا او می‌داند که چگونه رفتار نامناسب دیگران را به صورت آنلاین گزارش کند؟
4. آیا او راضی می‌شود که قوانین و مرزها را شما تعیین کنید و استفاده او را نظارت کنید؟
5. آیا در مورد پورنوگرافی آنلاین با او صحبت کرده‌اید؟
6. آیا با او درباره نفرت پراکنی آنلاین صحبت کرده‌اید؟
7. آیا راهنمایی و الگوسازی خوبی برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی به‌طور خاص و استفاده از رسانه به‌طورکلی برای او ارائه کرده‌اید؟
اگر پس از تعامل و گفتگو، به این نتیجه رسیدید که فرزندتان برای حضور در رسانه‌های اجتماعی آماده است، ضروری است در موارد زیر نیز با او به توافق برسید:
او مجاز به ارسال کدام نوع محتوا در چه پلتفرمی است؟ هر چند وقت یکبار می‌تواند تولید محتوای خود را منتشر کند؟ هر چند وقت یک بار باید با او در بررسی شبکه‌های اجتماعی گفتگو کنید؟ چگونه باید نحوه رسیدگی به درخواست‌ها و پیام‌های افراد غریبه را با هم انجام دهید؟ چگونه باید نحوه تنظیم سطوح حریم خصوصی را با هم انجام دهید؟ حالا با توجه به موارد طرح شده و پاسخ به سوالات بالا و همچنین ارزیابی شرایط خاص فرزندتان، تصمیم خود را با آرامش بگیرید.
