اسرافیلی: مسئولان با اهالی فرهنگ مشورت کنند

حسین اسرافیلی در گفت‌وگو با خبرنگار شهر درباره معیارهای سنجش کیفیت آثار فرهنگی هنری گفت: اثر هنری در هر شاخه‌، تعریف مشخصی دارد و باید ببینیم یک اثر در تعاریف مربوط به شاخه خود می‌گنجد یا نه و از عناصر هنری آن پدیده بهره برده است یا نه.

وی ادامه داد: برای مثال شعر تعریف خاص خود را دارد و شاخصه‌هایی شعر را از نثر جدا می‌کنند و برای تشخیص شعر بودن یا نبودن یک اثر، باید ببینیم این شاخصه‌ها در آن اثر وجود دارد یا نه. وقتی می‌خواهیم یک دایره را تعریف کنیم، نمی‌توانیم خواص مربع را برای آن برشماریم.

این شاعر افزود:‌ در محصولات هنری هم مجموعه‌ای از شاخصه‌ها وجود دارد که آن اثر را از دیگر پدیده‌‌ها جدا می‌کند. برای مثال در شعر، باید ببینیم اثر تا چه حد شاعرانگی را رعایت کرده است. همچنین برای تشخیص کیفیت یک اثر فرهنگی باید بدانیم خود اثر چقدر با بدنه فرهنگی جامعه ما پیوند خورده و چقدر توانسته با ریشه‌های ما و با ادب گران‌سنگ و ارجمند ما که ریشه هزار ساله دارد، ارتباط برقرار کند.

وی درباره دلیل تاثیرگذاری محدود فعالیت نهادهای فرهنگی اظهار داشت: متاسفانه بیشتر نهادهایی که کار فرهنگی می‌کنند، به تهیه فهرستی از فعالیت‌هایشان نیاز دارند تا در پایان سال بتوانند گزارش دهند که فلان تعداد کتاب چاپ کرده‌اند، فلان تعداد نشست برگزار کرده‌اند و فلان تعداد همایش ترتیب داده‌اند. این نگاه بیشتر اداری است؛ ولی نیاز ما این است که نگاه این نهادها، فرهنگی شود و از سر دلسوزی باشد نه از سر تعهد کاری و اداری.

اسرافیلی ادامه داد: اگر فعالیت فرهنگی از سر دلسوزی و معرفی آثار فرهیخته صورت گیرد، حتما در جامعه نیز تاثیر می‌گذارد و در بهبود آثار فرهنگی و آفرینش آثار بهتر، کمک‌کننده خواهد بود؛ ولی متاسفانه در بیشتر نهادهای فرهنگی این نگاه وجود ندارد. شب شعر برگزار می‌کنند؛ ولی برایشان مهم نیست چه کسانی در این شب شعر حضور می‌یابند و چه شعرهایی را با چه کیفیتی می‌خوانند. فقط می‌خواهند شب شعر برگزار کنند، حتی با کیفیت پایین.

وی افزود:‌ این نگاه، نگاه اداری است؛ ولی باید تلاش کنیم افراد فرهنگی جامعه و کسانی که فعالیت متعهدانه و دلسوزانه دارند را دریابیم و ارج نهیم تا چنین افرادی بتوانند برای شناساندن فرهنگ جامعه به ما کمک کنند.

این شاعر خاطرنشان کرد: امروز آشنایی کشورهای دیگر با ادب فارسی، در حد فردوسی و حافظ و خیام باقی مانده و این نشان می‌دهد رایزن‌های فرهنگی ما در طول 35 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کاری که باید انجام می‌دادند تا فرهنگ جامعه و انقلاب ما را به کشورهای دیگر بشناسانند، انجام نداده‌اند و متاسفانه هیچ کمکی به این امر نکرده‌اند. دلیل هم این است که اغلب آن‌ها با رابطه به عنوان رایزن منصوب شده‌اند و اصلا گذشته فرهنگی ندارند و فعالیتی در این زمینه انجام نداده‌اند و تولید هیچ محصول فرهنگی‌ای در سابقه‌شان دیده نمی‌شود.

وی برای کمک به ارتقای کیفیت آثار فرهنگی تاکید کرد: باید مسئولان فرهنگی را از میان افراد فرهنگی انتخاب کنیم؛ افرادی که حداقل گذشته فرهنگی دارند و محصولات و آثار بارز و شاخصی در گذشته خلق کرده‌اند. مسئولان نهادهای فرهنگی و رایزن‌های فرهنگی ما در خارج از کشور نیز نباید ‌فقط به‌عنوان کار اداری، کارشان را انجام دهند؛ بلکه باید به‌عنوان یک فرد فرهنگی، دلسوزانه و متعهدانه کار کنند.

اسرافیلی همچنین گفت: دیگر این‌که مسئولان باید از افراد فرهنگی مشورت گیرند و در کارهایشان از افراد فرهنگی استفاده کنند. مشورت خوب است. وقتی خداوند به پیامبرش می‌گوید با مردم مشورت کن، چرا مسئولان ما با مردمی که ریشه و پایه و اندوخته‌های فکری‌شان فرهنگ است، مشورت نمی‌کنند و از مشورت کردن امتناع می‌کنند؟ همه‌چیز را همگان دانند، یک نفر نمی‌تواند همه چیز را بداند و همه کارها را درست انجام دهد.

وی تاکید کرد: استفاده کردن از افراد فرهنگی در راس کار، می‌تواند فعالیت‌های فرهنگی را ارتقا دهد؛ ولی متاسفانه می‌بینیم که مثلا یک نهاد فرهنگی، یک مجموعه شعر چاپ می‌کند و می‌بینید که این کتاب اصلا ارزش فرهنگی ندارد و نمره 10 را به‌زحمت از 20 می‌گیرد.

این شاعر افزود: یعنی این‌همه هزینه و وقت برای چاپ یک کتاب صرف شده؛ ولی چون انتشار آن با نگاه فرهنگی نبوده و مسئول این کار اهل فرهنگ نبوده و فقط می‌خواسته یک کتاب چاپ کند، محصول بی‌کیفیت تولید کرده و هیچ کمکی به فرهنگ نکرده است.