همه در عرضه آنلاین محصولات فرهنگی برنده هستند

جواد افتاده پژوهشگر رسانه های اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار شهر پیرامون ظرفیت های فضای سایبر و شبکه های اجتماعی مجازی در عرضه و کیفیت بخشی به محصولات فرهنگی گفت: در روش عرضه آنلاین  محصولات فرهنگی نسبت به حالت آفلاین تولید کننده، واسطه و مخاطب هر سه سود بیشتری نصیبشان می شود و برنده هستند. ضمن این که در این فضا این امکان وجود دارد که مخاطب متناسب با سلیقه خود محصول فرهنگی را دریافت کند زیرا این فضا یک فضای شخصی سازی شده است که سلیقه مخاطب نیز در نظر گرفته می شود. تمایل کاربر در دریافت محصول متناسب با سلیقه شخصی خودش در امر فروش تاثیر بسزایی دارد.

این پژوهشگر افزود: دید مدیران ما در واقع این است که کاربری فضای مجازی برای محصولات فرهنگی، تنها کاربری تبلیغاتی است. به این توجه نمی کنند که می توانند با ارائه یک سرویس و خدمت در فضای مجازی یک رویداد فرهنگی را رقم بزنند.

وی تصریح کرد:حتی در شبکه های اجتماعی مباحث تبلیغات و بازاریابی رایج است آن هم نه بازار یابی که در تمامی دنیا رایج است بلکه بازار یابی که به معنی بازار سازی برای فروش بیشتر در آینده است، در واقع فرهنگ سازی برای بازار سازی انجام می شود.

افتاده به عرضه کتاب به عنوان یک محصول فرهنگی در فضای آنلاین اشاره کرد و گفت: در فضای آنلاین بحث فروش محصولاتی چون کتاب مطرح است که البته در دنیا کارکرد آن با ایران متفاوت است. مطرح ترین سایت در این روش آمازون است که از روش فروش سنتی استفاده نمی کند بلکه شما با ورود به این سایت و پس از خواندن یک فصل از کتابی که انتخاب می کنید، برای خرید آن کتاب با هزینه کمتر اقدام می کنید.اما در ایران ضمن این که نسخه دیجیتال کتاب کمیاب است، در صورت موجود بودن کاربر هزینه ای معادل یک کتاب آفلاین را که هزینه هایی چون چاپ، پول کاغذ، توزیع و ... را دارد، می پردازند. این در حالی است که در دنیا قیمت کتاب های دیجیتال فرمول محاسبه دارد که با احتساب تمامی هزینه ها، کاربر با پرداخت هزینه ای کمتر به خرید آن کتاب می پردازد.

وی پیرامون چالش بعدی پیرامون عرضه آنلاین کتاب در ایران خاطرنشان کرد: چالش جدی مثلا در حوزه نشر کتاب در سازمان ها بحث توزیع است. سازمان ها اغلب با این مشکل مواجه هستند که کتاب هایی که تولید می کنند، خوب توزیع نمی شود و همه به آن دسترسی ندارند.ورود به فضای آفلاین می تواند این مشکل را حل کند اما سازمان ها در ایران از امکان شکل گرفتن ارتباط بی واسطه نویسنده یا تولید کننده محصول فرهنگی با مخاطب ترس دارند، زیرا این واسطه گری برای آنها درآمد زا است.

این پژوهشگر ادامه داد: در همین راستا دیده شده است نویسنده هایی که موفق به اخذ مجوز برای کتابهاشان نشدند به نشر کتاب خود در وبلاگ شخصی شان پرداختند. برای نشرآن پولی دریافت نکردند اما از مخاطب خواستند در صورت تمایل به منظور حمایت نویسنده مبلغی را پرداخت کند و این اتفاق نیز افتاد. این بیانگر این است که بر خلاف باور موجود مبنی بر پرداخت نکردن هزینه عرضه محصولات فرهنگی به صورت دیجیتال در میان کاربران ایرانی، این اتفاق می افتد. ما کافه بازار را داریم که با پرداخت هزینه شما به اطلاعات در مورد بازار موبایل دست می یابید. کاربران از این شیوه عرضه استقبال کرده اند و هزینه های مورد نیاز را پرداخت می کنند.

افتاده افزود: در سطح دنیا بسیاری از دست اندرکاران حوزه فرهنگی که می تواند یک کمپانی باشد یا یک نویسنده خودشان در فضای مجازی فعال هستند و بدین صورت ارتباط مستقیم با مخاطب دارند، زیرا در گذشته امکان این ارتباط مستقیم وجود نداشت.

این پژوهشگر به کارکردهایی که فضای آنلاین در خارج از ایران برای عرضه محصولات فرهنگی دارد اشاره کرد و گفت: یکی از مباحث جدی بحث «برندینگ»است. بدین معنی که یک محصول جدید را در فضای مجازی تبدیل به برند کنیم. یا بحث Loyalty به معنی وفاداری که با اختصاص یک صفحه به آن در شبکه های اجتماعی مجازی و تعداد کاربرانی که نسبت به آن صفحه ابراز علاقه کرده اند محبوبیت یک محصول را می سنجید.

افتاده در پایان عنوان کرد: تمامی این موارد به همان دلیل اولیه ای که ذکر کردم بر می گردد، یعنی نگاه تبلیغاتی و بازاریابی نه یک نگاه جامع در عرضه محصولات فرهنگی.منطقی نیست که با سیاست هایی که در فضای واقعی وجود دارد، به عرضه محصولات فرهنگی در فضای مجازی پرداخت. این چالش در تمامی دنیا وجود دارد اما برای آن راهکارهایی مبتنی بر فضای آنلاین تدارک دیده اند.