برای حل معضل ریزگردها باید سعی کنیم با کشورهای سوریه، ترکیه، عربستان سعودی و عراق تعامل کنیم تا تالاب‌هایشان از دست نرود زیرا خشک شدن تالاب‌های کشورهای اطراف ایران سبب شده است تا ریزگردها به داخل کشور بیایند.
در یک پروسه طولانی مدت کاشتن درخت اطراف تهران برای جلوگیری از هجوم ریزگردها جواب می‌دهد، اما برای انجام یک پروسه کوتاه مدت که به نتیجه هم برسد باید از روش مالچ‌پاشی استفاده کرد.
مقابله با ریزگرد دو حالت دارد: یک دوره کوتاه مدت داریم و یک دوره بلندمدت.
در کوتاه مدت تنها مالچ‌پاشی اتفاق می‌افتد. مالچ ترکیباتی است از قیر و نفت و شن که با دستگاه‌هایی می‌پاشند روی نقطه بحرانی، تالاب یا منطقه‌ای که دارای خاک نرم است و مانع بلندشدن گرد و غبار از روی زمین می‌شود. البته نباید فراموش کرد همانطور که کشور ما دریافت‌کننده ریزگرد است، تولیدکننده این پدیده هم هست.
سازمان بهداشت جهانی، چند روز پیش اعلام کرد: «از ۱۰شهری که در جهان آلوده به ذرات معلق زیر ۱۰میکرون می باشند،۴ شهر آن در ایران می باشند که شامل اهواز،کرمانشاه،سنندج و یاسوج می‌شود. در این ۱۰ شهر هم حتی نام تهران یا اراک دیده نمی‌شود.
برخلاف تصور شهرهایی که طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی بدترین هواها را دارند نه پایتخت‌های بزرگ دنیا بلکه شهرهای مرکزی دیگری هستند که صنایع سنگین را داخل خود دارند. با این تفاوت که سه شهر دیگر کشور که در میان ۱۰ شهر آلوده دنیا می باشند،شهرهای غربی کشور می باشند که از حضور ریزگردها در آسمان شهر رنج می‌برند و همگی مراکز استانی می باشند.به‌طور مثال:در سنندج مرکز تولید این ریزگردها وجود دارد،در حوالی فرودگاه قدیمی شهر،دشت وسیعی وجود دارد که خاک بسیار نرمی دارد و با وزش باد با سرعت یک متر بر ثانیه هم ریزگردها را به شهر و اطراف می‌آورد.از سویی دیگر،با خشک شدن تالاب‌ها و از همه مهم‌تر دریاچه ارومیه باید منتظر هجوم ریزگردهای شورو نمکی باشیم.
خشک شدن بختگان،پریشان،ارژن،هامون همه این دریاچه‌ها و تالاب‌ها سبب تشکیل ریزگرد شده است.ذرات ماسه که بر اثر خشکی تالاب‌ها شکل گرفته است.مواد عالی جانوران و گیاهان که در این تالاب‌ها بوده‌اند و بر اثر خشکی با یک وزش باد به کشور ما می‌آیند.
متاسفانه در این بین با سونامی نمک هم روبه رو هستیم،که اخیرا به سبب خشکی دریاچه ارومیه،نمک کف دریاچه که بر اثر فرسایش و خشکی تشکیل شده است با یک باد سبک در حدود ۲ الی ۳ متر بر ثانیه،به سمت شهرها می‌اید.
ذرات ریزگرد،اگر در حدود ۲ هزار میکرو میلی‌متر باشد،بسیار خطرناک است.این ریزگردها،روی نای و نایژه که محلی برای تبادل اکسیژن است،می‌نشیند و برای سلامتی کودکان،بیماران قلبی و ریوی خطرناک است.از سویی دیگر،از بین رفتن جنگل‌ها به هجوم ریزگردها کمک می‌کند.نباید فراموش شود هر هکتار جنگل ۷تن ریزگرد را مهار می‌کند.
در زمینه مهار ریزگردها همه سازمان‌ها موظف به همکاری می باشند.وزارت نیرو باید جلوی سد‌سازی بی‌رویه را بگیرد.سازمان جنگل‌ها جلوی قطع شدن درخت‌ها را بگیرد و مجلس بودجه لازم را در اختیار سازمان محیط‌زیست قرار دهد.پدیده ریزگردها با سلامت مردم ارتباط مستقیم دارد و باید تلاش جدی در این زمینه داشت.
