«قصه‌ها» با پروانه فیلم کوتاه ساخته شد

به گزارش خبرنگار شهر، فیلم قصه ها به کارگردانی رخشان بنی اعتماد، صبح امروز ۱۳ بهمن در بخش سودای سیمرغ سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر در کاخ جشنواره (برج میلاد) برای اهالی رسانه و منتقدان سینما اکران شد.

در نشست خبری این فیلم نیز که با حضور بازیگران فیلم «قصه‌ها» ، مهدی هاشمی، گلاب آدینه‌، فرهاد اصلانی، حبیب رضایی، پیمان معادی، باران کوثری‌،حسن معجونی، ، صابر ابر،‌ شاهرخ فروتنیان‌، مهرآوه شریفی نیا و کیوان کثریان منتقد، برگزارشد، بنی اعتماد نویسنده و کارگردان و دیگر عوامل فیلم به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.

برایم دشوار بود که تنها بر روی یکی از موضوع ها تمرکز کنم

بنی اعتماد در این نشست در پاسخ به سوال خبرنگار شهر مبنی براین که چرا به جای روایت و پرداختن عمیق‌تر به یکی از قصه ها، ترجیح به انتخاب داستانی چند اپیزودی داشتید، تصریح کرد: شاید این تعدد قصه ها در داستان به فیلم نساختنم در چند سال اخیر برگردد و بغضی که در طول این سال ها داشتم. برایم دشوار بود که تنها بر روی یکی از موضوع ها تمرکز کنم.

وی افزود: البته ایده های بیشتری برای گنجاندن در این فیلم در نظر داشتیم که اگر شرایط بود همه این قصه‌ها را در فیلم روایت می کردم.

وی در پاسخ به دیگر سوال خبرنگار شهر نسبت به این که چرا نقش بازیگران زن در فیلم پررنگ تر و پرداخت شخصیتی عمیق تر و نقش مردان از پرداخت شخصیتی ساده و سطحی تری برخودار است و آیا این مساله موجب کمی غیرواقعی تر شدن نقش مردان در فیلم نمی شود، گفت: تمرکزم در فیلم بر روی شخصیت زن ها بیشتر بوده و به این دلیل است که مسائل این قشر از جامعه را بیشتر می شناسم.اما این که به نقش مردان کمتر توجه داشتم و نگاهی غیرواقعی در این مورد داشته باشم این گونه نیست و به هیچ وجه به تفکیک جنسیتی در فیلم هایم اعتقادی ندارم.

فیلم نساختنم ، خود تحریمی بود

این کارگردان سینما با اظهار خوشحالی از این‌که «قصه‌ها» بر پرده‌ی بزرگ سینما نمایش داده شد‌، گفت: آنچه درباره‌ی این فیلم اهمیت دارد، این است که شخصیت‌های این فیلم مانند همه‌ی آدم‌های دیگر همچنان مقاومت‌اند و هیچ‌کدام منفعل نشدند.

او در پاسخ به پرسشی درباره‌ی ساخت این فیلم بدون داشتن پروانه، اظهار کرد: تا به حال بحث‌هایی درباره‌ی پروانه‌ی ساخت این فیلم مطرح شده است و امیدوارم توضیحاتی که می‌دهم روشن باشد؛ فضایی که من نتوانستم در آن فیلم بسازم‌، خودتحریمی بود. یعنی در آن شرایط و برخوردهایی که در بخش مدیریت فرهنگی می‌شد، تصمیم گرفتم خودتحریمی کنم و فیلم ساختن من به این معنا نبود که کسی مانع من شده باشد.

وی ادامه داد: در این دوره، نه استراحتی کردم و نه خوش بودم، بلکه دوران بسیار تلخی را گذراندم و البته مشغول به کار بودم؛ اما پس از چند سال فیلم نساختن، متوجه شدم به جنون می‌رسم و از آنجا که نمی‌خواستم به مناسبات گرفتن پروانه‌ی ساخت وارد شوم راه دیگری را در پیش گرفتم.

از مادر زاده نشده کسی که بخواهد مانع من برای فیلم‌سازی شود

بنی‌اعتماد با اشاره به این‌که اکنون عواقب و پیامدهای مدیریت قبلی را می‌بینیم و فهمیدیم که خانواده را چطور معنا کردند و شاهدیم بنیه‌ی ضعیف سینمای ایران به کجا رفته‌ است، بیان کرد: در نامه‌ای به وزارت ارشاد، شرایط خود را توضیح داده‌ام. البته من اصلا قصد مظلوم‌نمایی ندارم و از مادر زاده نشده کسی که بخواهد مانع من برای فیلم‌سازی شود. فیلم نساختن من، اعتراض به آن شرایط بود و من آن زمان نمی‌خواستم پروانه‌ی ساخت بگیرم؛ اما کاری غیرقانونی هم انجام نداده‌ام.

این کارگردان سینما در ادامه، گفت: من پروانه‌ی ساخت فیلم کوتاه گرفتم و چند فیلم کوتاه ساختم. در نامه‌ی آقای شمقدری هم نوشتم که اگر با این شکل مشکل دارد، من قصه‌های این فیلم را جدا کنم و آن‌ها را در هفت کمد جداگانه بگذارم، چون در هیچ کجای قانون نیامده که من فیلم کوتاه نسازم.

«قصه‌ها» با پروانه‌ی ساخت فیلم کوتاه ساخته شد

وی با تأکید بر این‌که من این هوش را دارم که بهانه به کسی ندهم، خاطرنشان کرد: فیلم «قصه‌ها» با پروانه‌ی ساخت فیلم کوتاه ساخته شد و می‌توانست داستان‌های آن به هم متصل باشد یا نباشد. همچنین جشنواره‌های زیادی خواستار نمایش این فیلم بودند، اما مخاطب ایرانی برای من اصل بود و همین دیده شدن فیلم در سالن سینما جایزه‌ای بود که از دیروز گرفته‌ام.

بنی‌اعتماد با بیان این‌که هیچ‌کدام از بازیگران فیلم، سناریوی کامل را نخوانده بودند، به خبرهای جعلی که درباره‌ی این فیلم منتشر شده است، اشاره و اظهار کرد: پس از این خبرها، از وزارت ارشاد تماس‌هایی گرفتند که ابتدا با خواهش بود، ولی بعد به تهدید به ممنوع‌الکار شدن بازیگران ختم شد، چون اعلام می‌کردند نیروهای مداخله‌گر، آن‌ها را در فشار گذاشتند. من قدردانی می‌کنم از تمام گروه و بازیگران که با تهدیدها پا پس نکشیدند.

او با تأکید بر این‌که در هیچ‌جا فیلم ساختن جرم نیست، بلکه نمایش غیرقانونی آن جرم است‌، گفت: منت دوستانی که در این فیلم بودند تا ابد بر شانه‌ی من خواهد بود؛ اما به هر حال، من سرانجام برای حفظ حقوق گروه گفتم که پروانه ساخت می‌گیرم به شرط این‌که پروانه‌ی نمایش داده شود، آن هم در شرایطی که فیلم در اختیار وزارت ارشاد بود، اما بعد شاهدیم که چه بازی‌هایی راه انداخته شد.

بنی‌اعتماد در پایان این بخش از صحبت‌هایش با اشاره به این‌که حتی قصد داشت که پروانه‌ی ساخت فیلم ویدیویی بگیرد که آن را ندادند،‌ افزود: فیلم «قصه‌ها» مراحلی را طی کرده که یک فیلم سینمایی طی می‌کند، اما تأکید می‌کنم که این فیلم را بدون هیچ‌گونه قانون‌شکنی ساختم.

تحمیل پایان خوش فریب دادن مخاطب است

بنابر این گزارش بنی‌اعتماد در ادامه‌ی این نشست، در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که آیا این فیلم که نوعی بازنگری او در ساخته‌های قبلی‌اش است، به مفهوم خداحافظی سینمایی یک کارگردان است‌؟ گفت: در دو سال قبلی که این کار را می‌نوشتم، حس و حال بدی داشتم و نمی‌دانستم این فیلم آخرین فیلم من است یا نه؛ اما تا زمانی که عمر اجازه بدهد و تا آنجا که سرپا هستم، می‌خواهم ادامه بدهم و فیلم بسازم.

وی همچنین در پاسخ به این‌که آیا قرار است فیلم‌های سیاسی بسازد‌؟ اظهار کرد: من همان‌طور که فیلم ساخته‌ام، کار می‌کنم و سیاست هم بخشی از شرایط اجتماعی است. در حال حاضر قصد ندارم فیلم سیاسی بسازم، اما ممکن است روزی این کار را انجام دهم.

همچنین بنی‌اعتماد در پاسخ به این سوال که چرا در فیلم های خود به زنان موفق نمی پردازید، گفت: ترجیح می دهم به قشری بپردازم که تربیونی برای بیان حرف خود ندارد.

او درباره‌ی تلخ بودن داستان و سرگذشت شخصیت فیلم‌هایش، گفت: فیلم از زاویه‌ی نگاه من ساخته می‌شود و معتقدم شخصیت‌ها در وضعیت‌ی بدتر از قبل نیستند. همچنین تصور می‌کنم تحمیل پایان خوش به هر کدام از شخصیت‌ها، فریب دادن مخاطب بود. ضمن این‌که من برداشت خود را از واقعیت‌های اجتماع در نظر گرفته‌ام و اگر بخواهم به‌جز این نشان دهم، کارم به‌جز «خیانت» اسم دیگری ندارد، چون نگاه من براساس واقعیت‌ها در جامعه است.

اعتراض خود را مطرح کنید نه اعتراض جایی که در آن کار می‌کنید

کارگردان فیلم «قصه‌ها» در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه‌ی کیهان که البته با واکنش نمایندگان دیگر رسانه‌ها روبه‌رو شد،‌ مبنی بر این‌که آیا بهتر نبود نام این فیلم «بیانیه» گذاشته می‌شد‌؟ توضیح داد: این فیلم براساس اتفاق‌های واقعی است و اگر درباره‌ی مسائل غیرواقعی باشد، شاعرانه می‌شود. پس اگر شما اسم این فیلم را بیانیه می‌گذارید، من ترجیح می‌دهم همچنان بیانیه بسازم.

او همچنین اضافه کرد: سوالی دارم؛ اگر این دوستان در کیهان یا خبرگزاری فارس نبودند، آیا باز هم همین‌طور نظر داشتند و می‌نوشتند، چون آنچه من در فضای غیرعمومی از همین افراد می‌شنوم، با آنچه در نوشته‌های‌شان می‌بینم متفاوت است. قلم ما باید قلم فکر ما باشد و امیدوارم دوستانی که اعتراض دارند، واقعا اعتراض خود را بنویسند و مطرح کنند نه اعتراض جایی را که در آن کار می‌کنند.

بنی‌اعتماد همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش با تشکر از صابر ابر که به‌عنوان همسر دوم کاراکتر «نرگس» در فیلم «قصه‌ها» بدون نشان دادن چهره‌اش حضور داشت‌، گفت: باید از او تشکر کنم که آنقدر بزرگواری داشت که فقط سایه‌اش در فیلم حضور داشته باشد.

او همچنین درباره‌ی شرایط جدید مدیریت در سینما نیز خاطر نشان کرد: نمی‌دانم در آینده چه می‌شود، باید فرصت داد تا ببینیم روال به چه شکل پیش خواهد رفت؛ اما امیدوارم شاهد کمتر شدن فیلم‌هایی باشیم که نمایش داده نمی‌شوند. البته اگر باز هم عرصه تنگ‌تر شود، من به شرایط تن نمی‌دهم و با روش دیگری فیلم خواهم ساخت.

زندگی مردم را در سینما نشان دهیم

مهدی هاشمی، یکی از بازیگران «قصه‌ها» با بیان این‌که همیشه برای این موضوع که در اولین فیلم بنی‌اعتماد حضور داشته، خوشحال است‌، گفت: مردم وقتی من را می‌بینند می‌گویند چرا سینماگران ما را نشان نمی‌دهند؟ چرا ما در سکوتیم؟ این همه مشکل و گرفتاری در این مملکت است پس چرا کارگردان‌ها چیزهای دیگری را می‌سازند؟ به نظر می‌رسد انگار کارگردان‌ها فقط اجازه دارند در یک محدوده‌ی تنگ به جامعه نگاه کنند. در حالی که کارگردانی برای جامعه ارزش مضاعف دارد که در دیدن تصاویر و نگاه به مردم، پا را فراتر از محدودیت‌های بخشنامه‌ای یا قانونی بگذارد. به همین دلیل، شخصیت خانم بنی‌اعتماد جدا از کار کارگردانی‌اش برای من قابل ستایش است.

گلاب آدینه‌، بازیگر نقش طوبی در فیلم «قصه ها» هم گفت: فکر می‌کنم تا دنیا دنیاست، طوبی‌ها از پا نمی‌نشینند و آنقدر خودشان را در مواجهه با زندگی قرار می‌دهند تا حق خود را بگیرند.

«قصه‌ها» امیدوارترین فیلم در 8 سال گذشته است

باران کوثری که در فیلم «خون‌بازی» با رخشان بنی‌اعتماد همکاری کرد نیز گفت: افتخار بازی کردن دوباره جلوی دوربین بنی‌اعتماد را داشتم که البته کم‌کم داشت نگران‌کننده می‌شد که دیگر این فرصت پیش نیاید، اما خوشخبتانه این اتفاق افتاد.

وی افزود: در آن روزهای گذشته، بازی کردن در «قصه‌ها» با شرایطی که داشتم مثل یک کتاب راهنما بود و فکر می‌کنم «قصه‌ها» امیدوارترین فیلمی است که در دولت قبلی و در 8 سال گذشته ساخته شد.

فرهاد اصلانی هم که برای اولین‌بار جلوی دوربین بنی‌اعتماد بازی کرده است، این را افتخاری برای خود دانست و گفت: او در طول این سال‌ها همچنان در فیلم‌هایش دردمندانه و متعهدانه به کار خود ادامه داده است.

حبیب رضایی هم در این نشست بیان کرد: داشتن سهم در کاری که از رخشان بنی‌اعتماد ثبت می‌شود، مهم نیست، چون کار با او لذت دائمی دارد. من همیشه در پاسخ به این پرسش که چه شخصیت‌های مردی را دوست داشته‌ام بازی کنم، می‌گفتم شخصیت‌های مرد فیلم بنی‌اعتماد. بنابراین اگر فقط همان یک جمله‌ی آخر فیلم (هیچ فیلمی در کمد نمی‌ماند و بالاخره روزی دیده می‌شود) را هم در «قصه‌ها» می‌گفتم، برایم بس بود.