به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، خوش به حال آنها که در طرح پاییزه کتاب امسال از تخفیفها بهره بردهاند و کتابهای موردنظرشان را خریدهاند، چون درست همزمان با پایان این طرح و پایان هفته کتاب، تعطیلیهای ناخواسته کرونایی شروعشده است؛ تعطیلاتی که ازنظر ما میتواند فرصتهایی برای کتاب خواندن در اختیارمان بگذارد به شرطی که در خانهمانده و بیشازحد خودمان را نگران بیماری کووید- ۱۹ و عواقب آن نکرده باشیم. حالا فرض که از جاماندگان طرح پاییزه کتاب باشیم، از آن دسته که گرفتاری این روزهای کرونایی باعث شده تا سر بجنبانیم هفته کتاب و طرح فروش پاییزه تمامشده و فرصت نکردهایم کتاب بخریم و از بد روزگار آنقدرها همدستمان راحت در جیبمان نمیرود که هر کتاب را بخریم و بخوانیم. شاید به نظر برسد چارهای نیست، اما تجربه نشان داده اگر اهل خواندن باشیم هنوز راههایی برای دسترسی به کتاب ارزان یا حتی رایگان وجود دارد بهشرط اینکه کمی خلاق باشیم و دلمان بخواهد کتاب بخوانیم.
طرح پاییزه کتاب تمامشده، اما ناشران زیادی هستند که به بهانههای مختلف کتابهایشان را با تخفیف عرضه میکنند. اوضاع نابسامان صنعت نشر که شیوع ویروس کرونا بدترش کرده، ناشران زیادی را بر آن داشته به شکلها و شیوههای مختلف تخفیفهایی به مشتریها بدهند تا شاید کمی وضعیت کتاب بهتر شود. برای مطلع شدن از این تخفیفها میتوان از فضای مجازی بهره گرفت و در وبگردی روزهای قرنطینه به صفحات و سایت برخی ناشران که کتابهایی منطبق با نیاز و سلیقه ما منتشر میکنند، سر زد.
دوستان را دریاب
همیشه یکی از بهترین راهکارهای دسترسی به کتاب ارزان و رایگان، مشارکت است. شاید بچههای امروز خیلی با شیوههای بهرهبرداری مشارکتی آشنا نباشند، اما تمام آنها که دوره جنگ را تجربه کردهاند با این شیوهها آشنا هستند. بهعنوان یکی از شیوههای پیشنهادی برای تهیه کتاب ارزان میتوان با دوستان و نزدیکان یا حتی به مدد راههای نوین ارتباطی، گروههای چند نفره تشکیل داد و کتابهایی خرید و آنها را در همین گروهها دستبهدست کرد. به عبارتی در چنین مشارکتی هر فرد هزینه خرید یک یا دو کتاب را پرداخت میکند، اما میتواند تعداد زیادی کتاب برای خواندن به دست بیاورد.
پیشنهاد میکنیم برای حل مناقشه احتمالی بر سر مالکیت کتابها تصمیم بگیرید و بعد از پایان هر دوره، تمام کتابهای خریداریشده را به یک کتابخانه هدیه بدهید یا در طرحهای ارسال کتاب به مناطق کم برخوردار شرکت کنید.
شنبه موعود
اگر اهل کتاب باشید و علاقهمند به مطالعه، حتی بدون پرداخت یک ریال هزینه میتوانید در روزهای قرنطینه کتابهایی برای مطالعه داشته باشید. این کتابها نه خریدنی هستند و نه امانت گرفتنی، بلکه در دسترس و در خانه شما قرار دارند.
هر فرد علاقهمند، یک یا چند کتاب در خانه دارد که همیشه مطالعه آن را به زمان مناسب و فرصت ایدهآل موکول کرده است. برخی کتابخوانها حتی کتابهایی دارند که بخشی از آن را خوانده و به دلایلی تمامش نکردهاند. این فرصت دوهفتهای که البته خوشبختانه از روز شنبه آغاز میشود، زمان مغتنمی است برای دست گرفتن همین کتابهای خاک خورده و تمام کردن آنها.
جای خالی یک سامانه امانتسپاری
ویروس کرونا دارد کمکم برای جشن تولد یکسالگی بر هم زدن جهان آدمیزاد جشن میگیرد و ما هنوز در بسیاری موارد سردرگم هستیم و از امکانات موجود بهره نبردهایم. یک نمونهاش برگزاری آنلاین نمایشگاه کتاب است که هنوز به نتیجه درست و قابلاجرا نرسیده، اما میشود از میان خودمان کسانی دستبهکار شوند و سامانههای هوشمند امانت سپاری کتاب طراحی کنند. سامانهای که افراد بتوانند با پرداخت مختصر حق عضویت به کتابهای متعدد دسترسی یافته و بهصورت امانی مطالعه کنند.
طرحها و ایدههایی دراینباره به مراحل مقدماتی اجرا رسیده و یکی دو نرمافزار موبایلی برای امانت گرفتن کتاب طراحیشده، اما هیچکدام از آنها در این زمینه به موفقیت نسبی هم دست پیدا نکردهاند و بهشدت جای چنین نرمافزاری خالی است.
شاید برخی سامانههای فروش یا ارائه خدمات آنلاین بتوانند امانت سپاری را در دستور کارشان قرار بدهند، اما منظور ما از ایجاد نرمافزار امانتسپاری کتاب، سامانهای است که از طریق آن بتوان به نسخه الکترونیک کتابها دسترسی پیدا کرد و مشکلات ارسال کتاب وجود نداشته باشد.
لازم است در طراحی چنین نرمافزاری یا توسعه یکی دو نرمافزار موجود در این زمینه، دو نکته مهم موردتوجه قرار بگیرد:
ایجاد دسترسی به کتابهای پرطرفدار
وقتی نرمافزارهای فروش کتابهای الکترونیک مانند طاقچه و فیدیبو هم بسیاری از کتابهای موردنظر مخاطبان را در اختیار ندارند و خیلیها دستخالی برمیگردند، این نگرانی هست که مبادا امانتسپاری کتابها بهصورت آنلاین بسیار محدود باشد و همه سلایق را پوشش ندهد.
همکاری با ناشران
امانتسپاری کتاب الکترونیک بدون تردید نیازمند رعایت حقوق ناشران و همکاری با آنهاست. علاوه بر اینکه چنین نرمافزارهایی باید در راستای حقوق مادی و معنوی ناشران باشد، باید در فرآیند دسترسی به کتابها سهم داشته باشند تا نسخههای مناسب و با کیفیت کتابها در اختیار علاقهمندان قرار بگیرد.
منبع: روزنامه جام جم