به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، مسؤولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آخرین روز هفته‌ای که گذشت، به مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران رفتند و ضمن گفت‌وگو با مسؤولان این مؤسسه، روند برگزاری دو جشنواره مهم حوزه ادبیات ایران یعنی جشنواره جلال آل‌احمد و جشنواره شعر فجر را از نزدیک بررسی کردند.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد نشستی با اعضای هیات‌امنای خانه کتاب و ادبیات ایران که به‌تازگی از خود وی حکم گرفته‌اند برگزار کرد و در جمع آنان از لزوم ملی‌کردن صنعت نشر کشور سخن گفت.
روزنامه جام‌جم نوشت: او با بیان این‌که نگاه دولت سیزدهم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این است که کتاب، حوزه پیشران در فعالیت‌های وزارتخانه است، گفت به‌واقع اگر می‌خواهیم اثر سینمایی فاخری تولید شود پایه اصلی آن متن قوی است که باید در این حوزه‌ها نوشته شود. اگر نقصی در حوزه فرهنگ هست و می‌خواهیم اصلاح شود، باید در حوزه ادبیات و متن تولید باکیفیت داشته باشیم و بیشترین زمان خود را نیز صرف این حوزه کنیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به سخنان رئیس‌جمهور اشاره کرد که قبلا از ملی‌کردن صنعت نشر کشور سخن گفته بود.
یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد هم در این نشست خانه کتاب و ادبیات ایران را از مؤسسات محوری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دانست و گفت: اعضای تعیین‌شده هیات‌امنای خانه کتاب و ادبیات ایران صاحب تجارب و سوابق ارزشمند در حوزه فرهنگ هستند و بهره‌مندی از حضور آنها فرصت مغتنمی برای معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. امیدوارم جلسات هیات امنا، کاری و نتیجه‌بخش باشد. موضوعات مهمی پیش‌روی موسسه قرار دارد؛ وضعیت فرهنگی کشور، نشر و کتاب شرایط ویژه‌ای است که نیاز به سیاست‌گذاری و بحث‌های کلان دارد.
جشنواره فجر و لزوم تقویت جریان شعر انقلاب
معاون امور فرهنگی وزیر همچنین در جمع اعضای هیات‌علمی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر حاضر و در این نشست با تاکید بر تاثیر فرهنگی شعر و ادبیات بر جامعه ایران، خواستار تقویت جریان شعر انقلاب اسلامی در جشنواره شعر فجر شد.
یاسر احمدوند، انقلاب اسلامی ایران را بر پایه معرفت دینی و اسلامی دانست و اظهار کرد: همچنین بنیانگذار انقلاب اسلامی عارفی شیدا، با روحی صیقل‌داده بود که توجه به این امر داشت؛ به‌واقع انقلاب اسلامی ایران محل تربیت شعرا شد؛ سلمان هراتی، سیدحسین حسینی و قیصر امین‌پور قله‌هایی بودند که در این بستر و نظام رشد کرده و مردم هنوز هم اشعار آنها را زمزمه می‌کنند و شعرهایشان ضرب‌المثل محافل است.
ارزش، قدر و قیمت این پدیده و نعمت الهی برای کشور و فرهنگ ما بی‌نظیر و بی‌بدیل است؛ باید با ارج‌گذاری بیشتر به شعر و شاعران قدر این موهبت و نعمت را بدانیم. جشنواره بین‌المللی شعر فجر با توجه به چنین معرفت‌شناسی‌ای گام بردارد، شعر را بیشتر بشناسند، آن را در جایگاه برتری در نگاه عموم قرار دهد و در گسترش این پدیده و آشنایی مردم با آن کوشا باشد.
احمدوند همچنین حکم قربان ولیئی را به‌عنوان دبیر علمی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر را به او اعطا کرد و پوستر شانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر رونمایی شد و اعضای هیات‌علمی این پوستر را امضا کردند.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد همچنین همراه با وزیر از دبیرخانه‌های دائمی جایزه ادبی جلال آل‌احمد و جشنواره بین‌المللی شعر فجر بازدید و پیشنهاد کرد این دو جایزه به کشورهای فارسی‌زبان و افغانستان توجه ویژه کنند.
او گفت: دبیرخانه جشنواره بین‌المللی شعر فجر و جایزه ادبی جلال آل‌احمد برای آثار برگزیده پیوست ترویجی، رسانه‌ای و اقتصادی تدارک ببیند و این موضوع را از ابعاد مختلف بررسی کند چراکه صرفا نباید به بخش نقدی این جوایز توجه کرد بلکه آثار برگزیده باید در جامعه استمرار داشته باشند.
علیرضا قزوه در این نشست با تاکید بر این‌که جوایز ادبی را نباید کوچک و محدود ببینیم گفت: در این جایزه صرفا نباید کتاب‌های چاپی مورد داوری و ارزیابی قرار بگیرند چراکه کتاب‌های چاپ سنگی و نسخ خطی در کشور وجود دارند که ما از آنها بی‌خبر هستیم. خانه کتاب و ادبیات ایران به‌عنوان متولی برگزاری این جوایز ادبی باید همه این کتاب‌ها را ببیند و وارد چرخه داوری‌کند.
در این جوایز کشورهای فارسی‌زبان مورد غفلت واقع نشوند. در جوایز ادبی باید آثار افغانستان را ببینیم؛ حتی در این دوره می‌توانیم از زنده‌یاد سرور رجایی به پاس آثار ارزشمندی که منتشر کرد، یاد کنیم.
عبدالجبار کاکایی هم گفت: بین اهالی کتاب بعضا مرزگذاری‌هایی درخصوص این جوایز وجود دارد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید برنامه‌ای برای کمرنگ کردن این مرزها داشته باشد.
جلسات رونمایی برای برگزیدگان
غلامرضا طریقی، مدیر دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات هم گفت: در سرای اهل‌قلم خانه کتاب و ادبیات ایران می‌توانیم برای کتاب‌های برگزیده جایزه ادبی جلال آل‌احمد و جشنواره بین‌المللی شعر فجر، جلسات رونمایی و نقد و بررسی برگزار کنیم.
همچنین هیات خرید کتاب در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند کتاب‌های برگزیده این جوایز را خریداری کند. تفاهم‌نامه با صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران برای معرفی و تبلیغ آثار برگزیده این جوایز از دیگر راهکارهایی است که می‌توانیم برای بهتر دیده‌شدن و معرفی آثار برگزیده پیشنهاد دهیم که نیازمند بررسی است.
در بخش دیگر این بازدید ناصر فیض با اشاره به این‌که در ابتدا، جشنواره بخش شعر اجتماعی داشت، اظهار کرد: در آن به شعر طنز توجه می‌شد اما پس از آن چندان دیده نشد؛ به نظر من با این وضع فاجعه‌باری که در حوزه طنز وجود دارد و هر چیزی منتشر می‌شود باید به این حوزه توجه بیشتری کرد و آثار شاخصی در این زمینه معرفی شود؛ رهبر معظم انقلاب نیز از پیشنهاد شکل‌گیری دفتر طنز استقبال کردند و به عقیده من نیز ضروری است تا به این حوزه بیشتر توجه شود.
فقر روش‌شناسی در حوزه نقد ادبی
ابوالفضل حری، از اعضای هیات‌علمی جایزه جلال آل‌احمد در ادوار گذشته نیز در این بازدید گفت: داستان‌هایی که در حوزه نقد ادبی دریافت می‌شود از فقر روش‌شناسی رنج می‌برند که یکی از علت‌های این کمبود، نداشتن آموزش است. در این جایزه باید کتاب‌های الکترونیک و کتاب‌های پژوهشی که منتشر نمی‌شوند، در جشنواره دیده شوند. همچنین باید هیات‌علمی ویژه این بخش تشکیل شود تا نیروهای جوان را به خدمت بگیرد و جنبه‌های پژوهشی را دنبال کند؛ این موضوعات باید چشم‌انداز جایزه ادبی جلال آل‌احمد باشد.
این پژوهشگر ادامه داد: زبان فارسی به‌عنوان زبان هویت و زبان افغانستان، تاجیکستان و ... است؛ جایزه ادبی جلال آل‌احمد به‌عنوان یک جایزه باید همه را دور هم جمع کند و افراد خانه‌نشین را دعوت به همکاری کند. جایزه ادبی جلال آل‌احمد را نباید صرفا ملی بدانیم بلکه باید ابعاد بین‌المللی آن را گسترش دهیم چراکه مرزهای ادبیات نباید بسته باشد بلکه ما به‌عنوان سفیران ادبیات باید مرزها را از میان برداریم.
ابوالفضل حری در پایان گفت: آثار برگزیده جایزه ادبی جلال آل‌احمد باید به زبان‌های دیگر ترجمه شوند. اگر گروه‌های پژوهشی تشکیل شود، می‌تواند به جریان نقد ادبی در جامعه کمک کند و در این زمینه به کارگاه‌های آموزشی نیاز داریم.
کامران پارسی‌نژاد نیز در پایان این بازدید با تأیید سخنان ابوالفضل حری گفت: یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها توجه به پژوهش در بخش‌های داستان و شعر است چراکه خط فکری پژوهش بسیار مهم است و به اندیشه نویسندگان جهت می‌دهد. تحقق این امر نیازمند حمایت جدی متولیان امر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا خانه کتاب و ادبیات ایران است.
